Bài 20. Bức tranh của em gái tôi

bb
Tiết 86:
Bức tranh của em gái tôi.
(Tiết 2)
T? Duy Anh
Giáo viên giảng :Nguy?n Th? Võn Anh
Trường THCS D?nh An
I. Tìm hiểu chung.
II. Ph©n tÝch v¨n b¶n :
Tiết 86: BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI
(Tạ Duy Anh)
1.Diễn biến tâm trạng của nhân vật người anh :
a.Khi tài năng của người em chưa được phát hiện :
b. Khi tài năng của em gái được phát hiện :
?- Thái độ cuả mọi người trong nhà ra sao khi tài năng hội hoạ của Kiều Phương được phát hiện?
b. Khi tài năng của em gái được phát hiện :

+ Chú Tiến Lê: rạng rỡ hẳn lên nói với bố Kiều Phương "Anh có biết con gái anh là một thiên tài hội hoạ không ?"
+ Bố: Ôi, con đã cho bố một bất ngờ quá lớn
+ Mẹ: Không kìm được xúc động

Mọi người đều ngạc nhiên, vui mừng, sung sướng.
Tiết 86: BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI
(Tạ Duy Anh)
b. Khi tài năng của em gái được phát hiện :
Sau khi tài năng của em gái được phát hiện người anh có suy nghĩ và hành động gỡ?
- Thấy mình bất tài ,bị đẩy ra ngoài ,muốn khóc .
-Chẳng tìm thấy ở bản thân năng khiếu gì
-Xem tr?m tranh em v?->lén trút tiếng thở dài .
Tại sao người anh lại “lén trút ra một tiếng thở dài” sau khi xem tranh của em gái?
Người anh có cử chỉ như thế
nào khi bé Phương chia vui
vì bức tranh
được trao giải nhất ?
-Viện cớ dở việc đẩy nhẹ ra .
Qua các chi tiết này cho thấy từ chỗ coi thường em , người anh chuyển sang một trạng thái tâm lí như thế nào ?
=> Mặc cảm ,tự ti , ghen ghột d? k? v?i tài năng và thành công của em gỏi.
Tiết 86: BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI
(Tạ Duy Anh)
-Không thể thân với Mèo , gắt um lên .
Em có nhận xét như thế nào về cử chỉ đó của người anh ?
Tiết 86: BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI
(Tạ Duy Anh)
c/ Khi đứng trước bức tranh vẽ chính mình của em gái :
Tìm đoạn văn thể hiện tâm trạng của người anh khi đứng trước bức tranh đoạt giải của em gái

“Tôi giật sững người. Chẳng hiểu sao tôi phải bám chặt
lấy tay mẹ. Thoạt tiên là
sự ngỡ ngàng, rồi đến
hãnh diện, sau đó là xấu hổ.
Dưới mắt em tôi, tôi
hoàn hảo đến thế kia ư?”
Hãy tìm những từ trong đoạn văn bộc lộ tâm trạng của người anh khi đứng trước bức tranh của em gái ?

ngỡ ngàng,
hãnh diện,
xấu hổ.
-Giật sững ,

Tìm những chi tiết miêu tả bức tranh đoạt giải của Kiều Phương ?
"Mặt chú bé như toả ra một thứ ánh sáng rất lạ .Toát lên từ cặp mắt tư thế ngồi của chú không chỉ sự suy tư mà còn rất mơ mộng nữa."
CÙNG
THẢO LUẬN
Nhóm 1-3:
Nhóm 2-4:
Em hãy lí giải vì sao khi đứng
trước bức tranh "Anh trai tôi"của
em gái, tâm trạng người anh:
Thoạt tiên là "giật sững", "ng?
ngàng"rồi đến "hãnh diện"sau đó
là "xấu hổ"?
2. Câu nói trong dòng suy nghĩ của
người anh: “Không phải con đâu .
Đấy là tâm hồn và lòng nhân hậu
của em con đấy”. Cho thấy điều gì ?

2`


Khi đứng trước bức tranh " Anh trai tôi" tâm trạng người anh :
- Giật sững ngỡ ngàng vì :Không ngờ em gái lại vẽ mình và vẽ đẹp đến như vậy.
- Hãnh diện vì : Người trong sáng, mơ mộng trong bức tranh lại chính là mình
- Xấu hổ vì : Nhận thấy mình thật hèn kém, nhỏ nhen, ích kỉ trước em gái. Mình vốn coi thường em, ghen ghét, đố kị với em mà em vẫn vẽ mình trong bức tranh dự thi, vẫn coi mình là người thân thuộc nhất.
Tiết 86: BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI
(Tạ Duy Anh)
c/ Khi đứng trước bức tranh vẽ chính mình của em gái
-Giật sững ,
ngỡ ngàng,
hãnh diện,
xấu hổ.
-> Người anh đã thức tỉnh nhận ra hạn chế của mình, nhận ra tình cảm trong sáng, nhân hậu của em gái .
2. Câu nói trong dòng suy nghĩ của người anh ở cuối truyện cho thấy người anh đã thức tỉnh đã nhận ra hạn chế của mình ,nhận ra tình cảm trong sáng ,nhân hậu của em gái.
-"Không phải con đâu .Đấy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy ".
c/ Khi đứng trước bức tranh vẽ chính mình của em gái:
Tiết 86: BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI
(Tạ Duy Anh)
-Giật sững ,
ngỡ ngàng,
hãnh diện,
xấu hổ.
Tại sao bức tranh lại làm cho người anh thức tỉnh và thay đổi như vậy?
-> Người anh đã thøc tỉnh nhận ra hạn chế của mình, nhận ra tình cảm trong sáng, nhân hậu của em gái .
-"Không phải con đâu .Đấy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy ".
Tiết 86: BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI
(Tạ Duy Anh)
ngỡ ngàng,
c/ Khi đứng trước bức tranh vẽ chính mình của em gái:
-Giật sững ,
hãnh diện,
xấu hổ.
C�NG
SUY NGHI!!!
?- Theo em, nhân vật người anh
đáng trách hay đáng yêu ?
Người anh đáng trách nhưng
cũng đáng cảm thông vì những
tính xấu chỉ là nhất thời.
- Người anh đã hối hận, day dứt,
nhận ra tâm hồn trong sáng của em
và hiểu đố kị, ghen ghét là tính xấu
người anh vẫn là một người tốt .
-> Người anh đã thức tỉnh nhận ra hạn chế của mình, nhận ra tình cảm trong sáng, nhân hậu của em gái .
-"Không phải con đâu .Đấy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy ".

? Nhận xét về nghệ thuật miờu t? tõm lý nhân vật người anh?
Tiết 86: BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI
(Tạ Duy Anh)
c/ Khi đứng trước bức tranh vẽ chính mình của em gái:
-Giật sững ,
ngỡ ngàng,
hãnh diện,
xấu hổ.
-> Người anh đã thức tỉnh nhận ra hạn chế của mình, nhận ra tình cảm trong sáng, nhân hậu của em gái .
-"Không phải con đâu .Đấy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy ".
Tiết 86: BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI
(Tạ Duy Anh)
-Giật sững ,
c/ Khi đứng trước bức tranh vẽ chính mình của em gái:
ngỡ ngàng,
hãnh diện,
xấu hổ.
Qua nhân vật người anh,
em hãy liên hệ bản thân mình
và rút ra bài học ?
- Mỗi người cần phải vượt qua sự mặc cảm, tự ti cá nhân để có sự trân trọng và niềm vui chân thành trong cuộc sống.
- Không nên đố kị, ghen ghét trước tài năng, thành công của người khác.
-> Ngu?i anh dó thức tỉnh nh?n ra hạn chế c?a mỡnh, nh?n ra tỡnh c?m trong sỏng, nhõn h?u c?a em gỏi .
-"Không phải con đâu .Đấy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy ".
Tiết 86: BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI
(Tạ Duy Anh)
2. Nhân vật người em:
Nhân vật người em được miêu tả qua những từ ngữ, hình ảnh nào về ngoại hình, cử chỉ (hành động), tài năng, thái độ?
- Ngoại hình:
+Mặt luôn bôi bẩn, lọ lem
- Cử chỉ, hành động:
+Rất hay lục lọi đồ vật
- Tài năng:
+ Vẽ rất đẹp
- Thái độ:
Hồn nhiên, gần gũi, yêu quý anh,...
Qua đó, cho thấy Kiều Phương là cô bé như thế nào?
=> L� cụ bộ hiếu động ,thông minh , có t�i nang h?i h?a, có tâm hồn trong sỏng, nhân hậu, bao dung
Theo em tài năng hay tấm lòng của Kiều Phương đã cảm hóa được người anh?
+ Tự chế màu vẽ,...
Tiết 86: BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI
(Tạ Duy Anh)
2. Nhân vật người em:
- Ngoại hình:
+Mặt luôn bị bôi bẩn, lọ lem
- Cử chỉ, hành động:
+ Lục lọi đồ vật
+ Tự chế màu vẽ,...
- Tài năng:
Vẽ rất đẹp
- Thái độ:
Hồn nhiên, gần gũi, yêu quý anh,...
=> Là cô bé hiếu động ,thông minh , có tài năng hội họa,hồn nhiên, trong sáng,nhân hậu,bao dung
Em học tập được ở Kiều Phương những đức tính tốt đẹp nào ?
-Sự khiêm tốn giản dị
Cách cư xử chân thành
Tấm lòng trong sáng nhân
hậu ,bao dung,độ lượng .
Tiết 86: BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI
(Tạ Duy Anh)
II. Phân tích văn bản :
1.Diễn biến tâm trạng của nhân vật người anh :
2. Nhân vật người em:
III.Tổng kết:
1.Nghệ thuật:
?/ Những nét đặc sắc và nghệ thuật mà tác giả đã sử dụng trong truyện ngắn “Bức tranh của em gái tôi.”
- Lối văn kể chuyện giản dị, chân thành .
-Diễn biến tâm lí của nhân vật người anh hợp lí.
-Tình huống bất ngờ.
Tiết 86: BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI
(Tạ Duy Anh)
II. Phân tích văn bản :
2. Nhân vật người em:
III.T?ng k?t:
1.Nghệ thuật:
2.N?i dung:
Néi dung kh¸i qu¸t cña t¸c phÈm mµ nhà văn Tạ Duy Anh muốn gửi tíi ng­êi ®äc lµ gì?
* Ghi nh? SGK/35
*í nghĩa văn bản :Tình cảm trong sáng ,nhân hậu bao giờ cũng lớn hơn ,cao đẹp hơn lòng ghen ghét ,đố kị .
*Luyện tập :
Qua câu chuyện về người
anh và cô em gái ,truyện
Bức tranh của em gái tôi
cho thấy:Tình cảm trong
sáng hồn nhiên và lòng
nhân hậu của người em
gái đã giúp cho người
anh nhận ra phần hạn chế
của mình .
Văn bản gửi tới cho chúng ta thông điệp gì ?
1.Diễn biến tâm trạng của nhân vật người anh :
* Đọc thêm :
" Đừng để con rắn ghen tị luồn vào trong tim .Đó là một con rắn độc ,nó gặm mòn khối óc và làm đồi bại trái tim."
( Et - môn -đô đơ A-mi-xi )
" Giữa lòng ghen tị và sự thi đua có một khoảng xa cách như giữa tật xấu xa và đức hạnh ."
( La Bruy-e)
* Đọc thêm :
Làm anh
Làm anh khó d?y
Phải đâu chuyện đùa
Với em bé gái
Phải " người lớn `` cơ.
Khi em bé khóc
Anh phải dỗ dành
Nếu em bé ngã
Anh nâng dịu dàng .

Mẹ cho quà bánh
Chia em phần hơn
Có đồ chơi đẹp
Cũng nhường em luôn.
Làm anh thật khó
Nhưng mà thật vui
Ai yêu em bé
Thì làm được thôi.
( Phan Thị Thanh Nhàn )