Bài 2. Vận chuyển các chất trong cây

Dòng mạch gỗ
Dòng mạch rây
Dòng mạch gỗ:
 Sau khi nước và các ion khoáng di chuyển vào mạch gỗ của rễ thì chúng được vận chuyển trong cây như thế nào ?
Trong cây có 2 dòng vận chuyển:
+ Dòng mạch gỗ (Dòng đi lên)
+ Dòng mạch rây (Dòng đi xuống)
H.2.1 Con đường của dòng mạch gỗ trong cây
 Quan sát H.2.1  Mô tả con đường vận chuyển của dòng mạch gỗ trong cây ?
 Dòng mạch gỗ từ rễ qua thân lên lá qua các tế bào vỏ khí khổng ra ngoài.
1. Cấu tạo của mạch gỗ:
- Gồm 2 loại: quản bào và mạch ống
 Nêu những điểm giống và khác nhau giữa quản bào và mạch ống ? Bằng cách điền vào PHT.
* Tế bào chếtống rỗng thấm lignin bền chắc
* Các lỗ bên xếp khít nhaucặp lỗ  lối đi vận chuyển ngang.
 Nhỏ
 Lớn
 Tế bào dài
 Tế bào ngắn, rộng
 Gối đầu lên nhau, hơi vát
 Vận chuyển nhanh
 Vận chuyển chậm
 Các đầu ống xếp kế tiếp nhau
2. Thành phần của dịch mạch gỗ:
 Hãy nêu thành phần của dịch mạch gỗ ?
+ Nước, muối khoáng và các chất hữu cơ
3. Động lực đẩy dòng mạch gỗ:
 Qs H.  Hãy cho biết nước và các ion khoáng được vận chuyển trong mạch gỗ nhờ những động lực nào ?
 Nhờ 3 động lực:
+ Áp suất rễ (động lực đầu dưới) tạo ra sức đẩy nước từ dưới lên.
+ Lực hút do thoát hơi nước ở lá (động lực đầu trên).
+ Lực liên kết giữa các phân tử nước với nhau và với thành mạch gỗ dòng vận chuyển liên tục từ rễ lên lá.
+ Áp suất rễ (động lực đầu dưới) tạo ra sức đẩy nước từ dưới lên.
+ Lực liên kết giữa các phân tử nước với nhau và với thành mạch gỗ dòng vận chuyển liên tục từ rễ lên lá.
+ Lực hút do thoát hơi nước ở lá (động lực đầu trên).
 Giải thích hiện tượng ứ giọt ?
 Không khí bão hòa hơi nước  nước ứ lại qua mạch gỗ ở tận các đầu cuối của lá, nơi có khí khổng.
+ Các phân tử nước có lực liên kết với nhau tạo nên sức căng bề mặt, hình thành nên giọt nước treo đầu tận cùng của lá.
 Giải thích hiện tượng rỉ nhựa ?
 Qs H.2.5 – 2.6 SGK  Mô tả cấu tạo của mạch rây?Thành phần dịch của mạch rây ? Động lực vận chuyển ? Từ đó nêu điểm khác nhau giữa dòng mạch gỗ và dòng mạch rây ? Bằng cách điền vào PHT:
II. Dòng mạch rây:
II. Dòng mạch rây:
+ Là những tế bào chết
+ Thành tế bào có chứa lignin
+ Các tế bào nối với nhau thành những ống dài từ rễ lên lá
+ Nước, muối khoáng và các chất hữu cơ được tổng hợp ở rễ
 Là sự phối hợp của 3 lực:
+ Áp suất rễ
+ Lực hút do thoát hơi nước ở lá
+ Lực liên kết giữa các phân tử nước với nhau và với vách tế bào mạch gỗ
+ Là những tế bào sống, gồm ống rây và tế bào kèm
+ Các ống rây nối đầu với nhau thành những ống dài đi từ lá xuống rễ.
 Là các sản phẩm được đồng hóa ở lá:
+ Saccarôzơ, axit amin…..
+ Một số ion khoáng được sử dụng lại
 Là sự chênh lệch áp suất thẩm thấu giữa cơ quan nguồn (lá) và cơ quan chứa (rễ)
Ống rây
Bản rây
Tb kèm
Lỗ
Nhân
II. Dòng mạch rây:
DÒNG MẠCH GỖ