Bài 2. Lipit

Bùi Thanh HưngLớp: K2-07Khoa: Hóa Học
Kiểm tra bài cũ
Viết phương trình phản ứng khi cho glixerin tác dụng với axit stearic (axít béo)
Viết phương trình phản ứng điều chế glixerin từ chất béo
LIPIT (Chất béo)
Trạng thái thiên nhiên
Lipit, còn gọi là chất béo (tức dầu, mỡ động thực vật) là một trong những thành phần cơ bản của cơ thể động vật, thực vật
Ở động vật, lipit tập trung nhiều nhất trong mô mỡ. Ở thực vật, lipit tập trung nhiều trong quả, hạt
LIPIT (chất béo)
Công thức cấu tạo
Lipit là este giữa Glixerin và axit béo
LIPIT (chất béo)
Các axit béo no thường gặp
CH3(-CH2-)14COOH (C15H31COOH) : axit panmitic
CH3(-CH2-)16COOH (C17H35COOH) : axit stearic
Các axit béo không no thường gặp
CH3(-CH2-)7CH=CH(-CH2-)7COOH (C17H33COOH) : axit oleic
CH3(-CH2-)4CH=CH-CH2-CH=CH(-CH2-)7COOH (C17H31COOH) : axit linoleic
LIPIT (chất béo)
Tính chất vật lý
Ở nhiệt độ thường, lipit động vật (mỡ) thường ở trạng thái rắn (mỡ bò, mỡ cừu). Lipit này chứa chủ yếu các gốc axit béo no. Một số ít lipit động vật ở trạng thái lỏng (dầu cá…) do thành phần gốc axit béo không no tăng lên
LIPIT (chất béo)
Tính chất vật lý
Lipit thực vật (dầu thực vật) hầu hết ở trạng thái lỏng (dầu lạc, dầu dừa,…), do chứa chủ yếu các gốc axit béo không no.
LIPIT (chất béo)
Dầu Oliu
Dầu đậu nành

Dầu đậu phộng
Tính chất vật lý
Các Lipit đều nhẹ hơn nước, không tan trong nước, nhưng tan nhiều trong các chất hữu cơ như benzen, xăng, clorofom …
LIPIT (chất béo)
Tính chất hóa học
Phản ứng thủy phân và phản ứng xà phòng hóa
Phản ứng thủy phân
Glixerin
Axit béo
Lipit
LIPIT (chất béo)
3

Phản ứng xà phòng hóa
Lipit
Glixerin
Xà phòng
LIPIT (chất béo)
3
Tính chất hóa học
Phản ứng cộng H2 (Hiđro hóa lipit lỏng)
Lipit lỏng
Lipit rắn
LIPIT (chất béo)
3
Sự chuyển hóa lipit trong cơ thể
Chất béo là một trong những thành phần cơ bản trong thức ăn và nó giữ vai trò quan trọng trong quá trình dinh dưỡng.
Khi bị oxi hóa
1g protit  23.41 KJ
1g gluxit  17.56 KJ
1g chất béo  38.87 KJ

LIPIT (chất béo)
Sự chuyển hóa lipit trong cơ thể
Vì chất béo không tan trong nước nên chúng không thể trực tiếp thấm qua mao trạng ruột để đi vào cơ thể
LIPIT (chất béo)
Chất béo
Men dịch tụy, dịch tràng
Thủy phân
glixerin
Axit béo
t/d mật
Dạng tan
hấp thụ trực tiếp
qua mao trạng ruột
vào ruột
Chất béo
Mô mỡ
các mô và cơ quan khác
bị thuỷ phân
CO2 + H2O + Q
Cơ thể hoạt động
Sơ đồ chuyển hóa lipit trong cơ thể
bị oxi hoá
Khi ăn nhiều chất béo, hoặc khi chất béo trong cơ thể không được oxi hóa hết thì lượng còn dư được tích lại thành mô mỡ.
LIPIT (chất béo)
Sự chuyển hóa lipit trong cơ thể
Câu hỏi củng cố
Phân biệt chất béo (dầu mỡ động thực vật) với dầu mỡ bôi trơn máy (về mặt cấu tạo)?

Theo em để cung cấp lượng chất béo hằng ngày, ta nên ăn mỡ hay dầu? Tại sao?
LIPIT (chất béo)
KẾT THÚC BÀI HỌC