Bài 2. Lipit

Trường THPT V?N XU�N

Giáo án điện tử hoá học lớp 12
B�i 2 :Lipit
Giáo viên:Vuong Th? Th�nh
Tru?ng THPT V?n Xuõn
Kiểm tra bài cũ
Viết phương trình phản ứng khi cho glixerol tác dụng với axit stearic (axít béo)

Quan sát các ảnh sau

?


Người đàn ông này đang nghĩ gì ?
Những cô gái chân ’’dày”
Hoa hậuhoa hậu hạt Surrey miền đông nam nước Anh : Chloe Marshall
Cô ấy là ai ?
Lipit
Bài 2 :
I- KHÁI NIỆM ,PHÂN LOẠI VÀ TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN
1. Khái niệm và phân loại
Lipit : là những hợp chất hữu cơ có trong tế bào sống, không hòa tan trong nước nhưng tan trong các dung môi hữu cơ không phân cực như : ete, clorofom, xăng dầu,.

sáp, steroit, photpholipit,.(xem tư liệu bài 4 - trang 24)
I- KHÁI NIỆM ,PHÂN LOẠI VÀ TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN
1.Khái niệm và phân loại
=>Chất béo là trieste của glixerol với axit béo gọi chung là triglixerit hay triaxylglixerol.
Chất béo :là thành phần chính của dầu mỡ động, thực vật. Khi thủy phân chất béo thì thu được glixerol và axit béo
-axit béo: l� monocacboxylic có số chẵn nguyên tử cacbon (khoảng từ 12C đến 14C) không phân nhánh
I- KHÁI NIỆM ,PHÂN LOẠI VÀ TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN
1.Khái niệm và phân loại
Chất béo có công thức chung là :

I- KHÁI NIỆM ,PHÂN LOẠI VÀ TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN
1.Khái niệm và phân loại
-Một số axit béo thường gặp:
CH3 - [CH2]14 - COOH CH3 - [CH2]16 - COOH
axit panmitic axit stearic
axit oleic C17H33COOH axit linoleic C17 H31 COOH
-No :
-Không no :
I- KHÁI NIỆM ,PHÂN LOẠI VÀ TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN
1.Khái niệm và phân loại
2. Trạng thái tự nhiên:
Chất béo là thành phần chính của dầu thực vật.

I- KHÁI NIỆM ,PHÂN LOẠI VÀ TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN
- Mỡ động vật
I- KHÁI NIỆM ,PHÂN LOẠI VÀ TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN
2.Trạng thái tự nhiên
II- TÍNH CHẤT CỦA CHẤT BÉO
1. Tính chất vật lí
Phiếu học tập số 1
Nêu các dạng tồn tại của chất béo ? So sánh đặc điểm cấu tạo và lấy ví dụ minh hoạ ?
-L� các triglixerit chứa chủ yếu các gốc axit béo no


VD: mỡ động vật (mỡ bò, mỡ cừu,.).
-L� các triglixerit chứa chủ yếu các gốc axit béo không no được gọi là dầu.

-VD :Nó thường có nguồn gốc thực vật (dầu lạc, dầu vừng,.) hoặc từ động vật máu lạnh (dầu cá).
a) Phaûn öùng thuûy phaân trong moâi tröôøng axit

II- TÍNH CHẤT CỦA CHẤT BÉO
2. Tính chất hóa học
b) Phản ứng xà phòng hóa
Muối natri hoặc kali của các axit béo chính là xà phòng
II- TÍNH CHẤT CỦA CHẤT BÉO
2. Tính chất hóa học
Phiếu học tập số 2
So sánh phản ứng thuỷ phân chất béo trong hai môi trường axit bazơ ?:


<100%
=100%
Thuận nghịch
Một chiều
chậm
Nhanh hơn
c) Phản ứng hiđro hóa

Chất béo có chứa các gốc axit béo không no tác dụng với hiđro. Khi đó hiđro cộng vào nối đôi C = C :
+ 3H2
II- TÍNH CHẤT CỦA CHẤT BÉO
2. Tính chất hóa học
Ý nghĩa:Sản xuất bơ nhân tạo từ dầu thực vật
d) Phản ứng oxi hóa

Nối đôi C = C ở gốc axi không no của chất béo bị oxi hóa chậm bởi oxi không khí tạo thành peoxit, chất này bị phân hủy thành các sản phẩm có mùi khó chịu(andehit .).
Đó là nguyên nhân của hiện tượng dầu mỡ để lâu bị ôi.
II- TÍNH CHẤT CỦA CHẤT BÉO
2. Tính chất hóa học
III - VAI TRÒ CỦA CHẤT BÉO
1.Vai trò của chất béo trong cơ thể
Sơ đồ chuyển hóa lipit trong cơ thể
Phần chất béo còn dư tích luỹ vào mô mỡ
Chất béo còn là nguyên liệu để tổng hợp một số chất khác cần thiết cho cơ thể. Nó còn có tác dụng bảo đảm sự vận chuyển và hấp thụ các chất hòa tan được trong chất béo.
2. ÖÙng duïng trong coâng nghieäp
chất béo dùng để điều chế xà phòng, glixerol .� chế biến thực phẩm ,làm nhiên liệu cho động cơ điezen.
III - VAI TRÒ CỦA CHẤT BÉO
1.Vai trò của chất béo trong cơ thể
Bài tập củng cố
Câu 1:nhận định nào sau đây là đúng ?
A: Lipit là chất béo .
B.Lipít là tên gọi chung cho các loại dầu mỡ động vật, thực vật .
C.Lipit là este của glixerol với các axit béo
D. Lipit laø nhöõng hôïp chaát höõu cô coù trong teá baøo soáng, khoâng hoøa tan trong nöôùc nhöng tan trong caùc dung moâi höõu cô khoâng phaân cöïc nhö : ete, clorofom, xaêng daàu,… Lipit bao goàm chaát beùo, saùp, steroit, photpholipit,…
D

A. Công thức cấu tạo thu gọn của X là (C17 H33 COO)3 C3 H5.
B. X là chất béo rắn ở nhiệt độ thường.
C. X có thể cộng H2 xúc tác Ni ,t0.
D. Khối lượng phân tử của X là 884 đvC.
Câu 2: Thuỷ phân một loại lipit X thu được glixerol và axit oleic. Phát biểu nào sau đây sai?
B
Bài tập về nhà
Bài tập : 2,3,5,6 (SGK)