Bài 2. Lipit

LIPIT
Băi 2
Giáo viên thực hiện: Hoàng Thị Ngân Giang
I. KHÁI NIỆM
Lipit là những hợp chất hữu cơ có trong tế bào sống, không hòa tan trong nước nhưng tan nhiều trong dung môi hữu cơ không phân cực.
Lipit là các este phức tạp, bao gồm: chất béo (triglixerit), sáp, steroit, photpholipit,…
Ở động vật, lipit tập trung nhiều nhất trong mô mỡ. Ở thực vật, lipit tập trung nhiều trong quả, hạt
Axit béo: là axit đơn chức, có mạch Cacbon dài, không phân nhánh và có số nguyên tử C chẵn
Các axit béo no thường gặp
C15H31COOH : axit panmitic
C17H35COOH: axit stearic
Các axit béo không no thường gặp
C17H33COOH : axit oleic
C17H31COOH : axit linoleic
II. CHẤT BÉO
VÍ DỤ:
(C17H35COO)3C3H5: Tri stearoy glixerol
Tri stearin
(C17H33COO)3C3H5: Tri oleoy glixerol
Tri olein

2. T�nh ch?t v?t l�
2. T�nh ch?t v?t l�
Nhiệt độ thường, trạng thái lỏng hoặc rắn.
Gốc R no → lỏng, gốc R không no → rắn.
Không tan trong nước, nhẹ hơn nước.
Tan nhiều trong dung môi hữu cơ: benzen, hexan, clorofom,….
Andehit có mùi khó chịu  dầu mỡ để lâu bị ôi thiu
Nguyên nhân dầu mỡ để lâu ngày bị ôi thiu:
Chất béo
Men dịch tụy, dịch tràng
Thủy phân
glixerin
Axit béo
t/d mật
Dạng tan
hấp thụ trực tiếp
qua mao trạng ruột
vào ruột
Chất béo
Mô mỡ
các mô và cơ quan khác
bị thuỷ phân
CO2 + H2O + Q
Cơ thể hoạt động
Sơ đồ chuyển hóa lipit trong cơ thể
bị oxi hoá
Câu hỏi củng cố
Phát biểu nào sau đây không đúng?
Chất béo không tan trong nước.
Chất béo nhẹ hơn nước, tan nhiều trong benzen.
Dầu ăn và mỡ bôi trơn có cùng thành phần nguyên tố.
Chất béo là trieste của glixerol và axit béo.
Câu hỏi củng cố
2. Trieste của glyxerol với các axit cacboxylic đơn chức có mạch cacbon dài, thẳng gọi là:
Chất béo.
Protein
Gluxit
Polieste
Câu hỏi củng cố
3. Dãy các axit béo là:
Axit axetic, axit acrylic, axit propionic.
Axit panmitic, axit oleic, axit axetic.
Axit fomic, axit axetic, axit stearic.
Axit panmitic, axit stearic, axit oleic.
Câu hỏi củng cố
4. Phát biểu nào sau đây không chính xác?
Khi hiđro hóa chất béo lỏng sẽ thu được chất béo rắn.
Khi thuỷ phân chất béo trong môi truờng kiềm sẽ thu được glixerol và xà phòng.
Khi thuỷ phân chất béo trong môi trường axit sẽ thu được các axit và rượu.
Khi thuỷ phân chất béo trong môi trường axit sẽ thu được glixerol và các axit béo.
Câu hỏi củng cố
5. Cho glixerol phản ứng với hỗn hợp axit béo gồm C17H35COOH và C15H31COOH, số loại trieste được tạo ra tối đa là:
3.
4.
5.
6.