Bài 2. Hạt nhân nguyên tử - Nguyên tố hoá học - Đồng vị

THI ĐUA DẠY TỐT - HỌC TỐT
GV. Nguyễn Văn Tánh
Trường THPT Buôn Ma Thuột
Chương I. NGUYÊN TỬ
Tiết 4
HẠT NHÂN NGUYÊN TỬ
NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC
Mục tiêu bài học:
Học sinh biết:
Khái niệm về số đơn vị điện tích hạt nhân, phân biệt khái niệm số đơn vị điện tích hạt nhân (Z) với khái niệm điện tích hạt nhân (Z+).
Kí hiệu nguyên tử:
Học sinh hiểu:
Khái niệm về số khối, quan hệ giữa số khối và nguyên tử khối.
Quan hệ giữa số đơn vị điện tích hạt nhân, số proton , số electron trong nguyên tử.
Khái niệm về nguyên tố hoá học và số hiệu nguyên tử
Chuẩn bị
Giáo viên: Chuẩn bị các phiếu học tập
Học sinh: Nắm vững đặc điểm của các hạt cấu tạo nên nguyên tử.
Kiểm tra bài cũ
Bài 1: Các hạt cấu tạo nên hạt nhân của hầu hết các nguyên tử là:
A. electron và proton
B. Proton và nơtron
C. nơtron và electron
D. Proton, nơtron và electron
Hãy chọn đáp án đúng
B
Bài 2: Nguyên tử khối của Neon là 20,179. Hãy tính khối lượng của một nguyên tử Neon theo kg.
Bài 3: Kết quả phân tích cho thấy trong phân tử khí có 27,3% C và 72,7% O theo khối lượng. Biết nguyên tử khối của C là 12,011. Hãy xác định nguyên tử khối của Oxi.
Hạt nhân nguyên tử

Phiếu học tập số 1:
* Nguyên tử được cấu tạo bởi các loại hạt cơ bản nào? Hãy nêu đặc tính của các hạt cấu tạo nên nguyên tử? Từ đó rút ra kết luận điện tích của hạt nhân do điện tích loại hạt nào quyết định?
+ Nếu nguyên tử có Z proton thì số đơn vị điện tích hạt nhân là Z,điện tích hạt nhân bằng Z+.
+ Ví dụ: Nguyên tử Cacbon có 6 proton, số đơn vị điện tích hạt nhân nguyên tử C là 6, điện tích hạt nhân là 6+. Vỏ electron của nguyên tử có 6 electron.
+ Vậy trong một nguyên tử:
Số đơn vị điện tích hạt nhân = số proton = số electron
1.Điện tích hạt nhân:

Phiếu học tập số 2:
* Nguyên tử Nitơ có 7 electron ở lớp vỏ, cho biết điện tích hạt nhân, số proton của nguyên tử Nitơ?
2. Số khối:
Số khối của hạt nhân bằng tổng số proton(Z) và số nơtron (N).
A= Z + N
Ví dụ: Hạt nhân của nguyên tử Cacbon có 6 proton và 6 nơtron ; hạt nhân nguyên tử Nhôm có 13 proton và 14 nơtron. Hãy xác định số khối của nguyên tử Cacbon và nguyên tử Nhôm?

Phiếu học tập số 3:

Hạt nhân nguyên tử Oxi có 8 proton và 9 nơtron. Số khối của nguyên tử Oxi này là bao nhiêu?
Ở lớp vỏ của nguyên tử Lưu huỳnh có 16 electron. Biết số khối của nó bằng 33. Hãy tính số proton,số nơtron của nguyên tử đó.
Nguyên tử Clo có điện tích hạt nhân là 17+. Số khối của nguyên tử bằng 35. Hỏi hạt nhân nguyên tử này có bao nhiêu nơtron?


II. Nguyên tố hoá học:

1. Định nghĩa:
Nguyên tố hóa học là những nguyên tử có cùng điện tích hạt nhân.
Thí dụ: Tất cả các nguyên tử có cùng số đơn vị điện tích hạt nhân là 6 đều thuộc nguyên tố Cacbon. Các nguyê tử Cacbon đều có 6 proton và 6 electron.
Những nguyên tử có cùng điện tích hạt nhân đều có tính chất hoá học giống nhau.
Phiếu học tập số 4:

Hãy phân biệt khái niệm nguyên tử và nguyên tố?
2. Số hiệu nguyên tử:

Số đơn vị điện tích hạt nhân nguyên tử của một nguyên tố được gọi là số hiệu nguyên tử của nguyên tố đó, được kí hiệu là Z.
Số hiệu nguyên tử cho biết:
Số proton trong hạt nhân nguyên tử
Số đơn vị điện tích hạt nhân nguyên tử
Số electron trong nguyên tử
Phiếu học tập số 5:

Số hiệu nguyên tử của Sắt là 26. Cho biết số proton trong hạt nhân, số electron trong vỏ nguyên tử, số đơn vị điện tích hạt nhân của nguyên tử Sắt?
3. Kí hiệu nguyên tử
Kí hiệu nguyên tử
A là số khối, Z là số hiệu nguyên tử .
Thí dụ: cho biết nguyên tử Clo có số khối là 35 và số hiệu nguyên tử là 17

Phiếu học tập số 6:

Hãy cho biết số đơn vị điện tích hạt nhân, số proton, số nơtron , số electron, số khối, điện tích hạt nhân của các nguyên tử có kí hiệu sau :
Củng cố
Hãy cho biết mối liên hệ giữa số proton, số đơn vị điện tích hạt nhân và số electron trong một nguyên tử. Giải thích và cho ví dụ.
Bài tập ở lớp
Bài 1: Kí hiệu nguyên tử biểu thị đầy đủ đặc trưng cho nguyên tử của một nguyên tố hoá học vì nó cho biết:
Số khối A
Số hiệu nguyên tử Z
Nguyên tử khối của nguyên tử
Số khối A và số hiệu nguyên tử Z
Chọn đáp án đúng
D
Bài 2: Cho biết số đơn vị điện tích hạt nhân, số proton , số nơtron và số electron của các nguyên tử có kí hiệu sau:
Bài tập về nhà:

Từ bài 3 đến bài 6/SGK
Từ bài 1.18 đến bài 1.24/SBT
Chúc các em học tốt