Bài 2. Chuyển động thẳng đều

GIÁO ÁN POWERPOINT

CHÀO CÁC BẠN
KIỂM TRA BÀI CŨ
CÂU 1: chất điểm là gì?
Trả lời
CÂU 2: trường hợp nào dưới đây có thể coi vật là chất điểm?
A, Trái đất trong chuyển động quay quanh mình nó.
B, Hai hòn bi lúc va chạm với nhau.
C, Người nhảy câu lúc rơi xuống nước.
D, Giọt nước mưa lúc rơi.
Trả lời
BÀI 2:
CHUYỂN ĐỘNG THẲNG ĐỀU
NỘI DUNG CHÍNH
1. ĐỘ DỜI TRONG CHUYỂN ĐỘNG THẲNG
2. VẬN TỐC TRUNG BÌNH
3. VẬN TỐC TỨC THỜI
4.CHUYỂN ĐỘNG THẲNG ĐỀU
Dùng tăm tạo ra một giọt nước rất nhỏ trên mặt một bình chia độ đựng dầu ăn (HÌNH 1) giọt nước sẽ chuyển động thẳng đều xuống phía dưới. Vậy chuyển động thẳng đều là gì? Làm thế nào để kiểm tra xem chuyển động của giọt nước có thực sự là chuyển động thẳng đều hay không?. Ta sẽ đi tìm hiểu ở bai này.
HÌNH 1
1. Độ dời :
A , độ dời:
Xét một chất điểm chuyển động theo một quỹ đạo bất kì. Tại thời điểm t1 , chất điểm ở vị trí M1
Tại thời điểm t2 chất điểm ở vị trí M2 . Trong khoảng thời gian ∆t = t1 – t2 vectơ M1M2 gọi là véctơ độ dời trong khoang thời gian ∆t
Vectơ độ dời trong cđ cong
Trong chuyển dộng thẳng, vecto độ dời nằm trên đường thẳng quỹ đạo. Vậy trong chuyển động thẳng của một chất điểm trong khoảng thời gian ∆t = t2 – t 1 là đoạn M1M2 có giá trị đại số là :
?x = x2 ? x1
M1
x1
b.Độ dời trong chuyển động thẳng
b, Độ dời trong chuyển động thẳng

Độ dời = độ biến thiên tọa độ
= tọa độ lúc cuối – tọa độ lúc đầu
2.Độ dời và quãng đường đi
Khi chất điểm chuyển động, quãng đường nó đi được có thể không trung với độ dời của nó
Ví dụ: hình(3) cho thấy quãng đường đi của con chó với độ dời của nó và bằng 6 cm. Thế nhưng nó bò quá vạch 8 cm, chẳng hạn tới vạch 12 cm rồi quay về vạch 8cm thì quãng đường đi được là 14 cm, còn độ dời vẫn là 6 cm
Vậy nếu chất điểm chuyển động theo một chiều và lấy chiều đó làm chiều dương của trục tọa độ thì độ dời trùng với quãng đường đi được.
3. Vận tốc trung bình
3.Vận tốc trung bình
Trong chuyển động thẳng, vectơ vận tốc trung bình vtb có phương trung với đường thẳng qũy đạo. Chọn trục tọa độ trùng với đường thẳng qũy đạo thì giá trị đại số của vectơ vận tốc trung bình bằng:
Với x1x2 là tọa độ của chất điểm tại các tời điểm t1,t2. vì ta đã biết phương của vectơ vận tốc trung bình, nên ta chỉ cần xét giá trị đại số của nó và gọi tắt là vận tốc trung bình
3.Vận tốc trung bình
x
M1
X1,t1
3.Vận tốc trung bình
1. Tốc độ trung bình:
Đơn vị tốc đọ trung bình là mét trên giây kí hiệu là: (m/s) hoặc (km/h)
Tốc độ trung bình cho biết mức độ nhanh, chậm của chuyển động
Trong ví dụ trên, nếu thời gian chuyển động là t = 1 s thì tốc độ trung bình là 3 m/s
4.Vận tốc tức thời
o
t
M’
M
t+t
x
4.Vận tốc tức thời
Ví dụ về vận tốc tức thời
4.Vận tốc tức thời
4.Vận tốc tức thời
Giả sử có một chất điểm (vật ) chuyển động trên một trục ox, chọn chiều dương là chiểu chuyển động hình 2 ( ta chỉ xét vật chuyển động theo một chiều nhất định). Tại thời điểm t1 vật đi qua điểm M1 có tọa độ x1. tại thời điểm t2, vật đi qua điểm M2 có tọa độ x2 .
- thời gian chuyển động của vật trên quãng đường M1M2 là :
t = t 2- t1.
- quãng đường đi được của vật trong thời gian t là:
s = x2 – x1. ví dụ: x1 = 5 m, x2 = 8 m thì s = 8 – 5 = 3 m
M1
M2
+
s
x
Hình 2
5.Chuyển động thẳng đều
5.Chuyển động thẳng đều
a, định nghĩa: chuyển động thẳng đều là chuyển động thẳng trong đó chất điểm có vận tốc tức thời không đổi.
Chuyển động của bọt nước
Ví dụ về chuyển động thẳng đều
5.Chuyển động thẳng đều
5.Chuyển động thẳng đều
b, phưong trình chuyển động thẳng đều:
Từ đó
x– x0 = vt
x = x0 – vt
Với:
+ x là tọa độ tại thời điểm t
+ x0 là tọa độ của chất điểm tại thời điểm ban đầu t0 = 0
x
M1
x0
x
M1
6. Đồ thị
Đường biểu diễn là một đường thẳng xiên góc xuất phát từ điểm (x0, 0). Độ dốc của đường thẳng là :
Trong chuyển động thẳng đều, hệ số góc của đường biểu diễn tọa độ theo thời gian có giá trị bằng vận tốc
x (m)
O
t (s)
?
v > 0
6. Đồ thị
Đồ thị biểu diễn tọa độ theo thời gian
V > 0, tan > 0 đường biểu diễn đi lên phía trên
6. Đồ thị
x (m)
O
t (s)
?
v < 0
Đồ thị biểu diễn tọa độ theo thời gian
V < 0, tan < 0 đường biểu diễn đi xuống phía dưới
6. Đồ thị
b.Đồ thị vận tốc
Trong chuyển động thẳng đều, vận tốc không đổi. Đồ thị biểu diễn vận tốc theo thời gian là một đường thẳng song song với trục hoành
v (m/s)
O
t (s)
v < 0
Củng cố
Chọn câu sai:
A. Vectơ độ dời là một vectơ nối vị trí đầu và vị trí cuối của chất điểm chuyển động.
B.Vectơ độ dời có độ lớn luôn bằng quãng đường đi dựoc của chất điểm.
C. Chất điểm đi trên một đường thẳng rồi quay về vị trí ban đầu thì có độ dời bằng không.
D. Độ dời có thể dương hoặc là âm.
Củng cố
Câu nào sau đây là đúng :
A. Độ lớn của vận tốc trung bình bằng tốc độ trung bình.
B. Độ lớn của vận tốc tức thời bằng tốc độ tức thời.
C. Khi chất điểm chuyển động thẳng chỉ theo một chiều thì bao giờ vận tốc trung bình cũng bằng tốc độ trung bình.
D. Vận tốc túc thời cho ta biết chiều chuyển động, do đó bao giờ cũng có giá trị duơng.
Bài tập vận dụng

Hai xe cùng khởi hành một lúctừ hai điểm A và B cách nhau 120 km, chuyển động ngược chiều nhau. Vận tốc của xe chuyển đọng từ A là 40 km/h, vận tốc của xe chuyển động từ B là 20 km/h. coi chuyển động của các xe như chuyển đọng của chất điểm và đường đi là thẳng đều.
a, viết phương trình chuyển động của 2 xe từ đó tìm thời điểm và vị trí 2 xe gặp nhau ?
b, giải bài toán trên bằng đồ thị ?
Bài tập vận dụng
Đáp án :
Phương trình chuyển động của xe A là :
xA = 40t
Phương trình chuyển động của xe B là:
xB=120 - 20t
Sau hai giờ 2 xe gặp nhau tại vị tri cách A 80 km
Bài tập vận dụng
x (m)
O
1 2 3 4 5 6 t(s)
120
80
40
Giải bằng đồ thị
Một vật chuyển động được coi là chất điểm nếu kích thước của nó rất nhỏ so với độ dài đường đi (hoặc so với khoảng cách mà ta đề cập đến).
Đáp án câu 1 :
Đáp án câu 2 :
Câu D: hạt mưa đang rơi xuống
END