Bài 19. Tuần hoàn máu (tiếp theo)

11
SINH học
TUẦN HOÀN MÁU
(TIẾP THEO)
Tiết 19 – Bài 19
KIỂM TRA BÀI CŨ
* Em hãy phân biệt hệ tuần hoàn kín với hệ tuần hoàn hở?
Bài 19 : TUẦN HOÀN MÁU (tiếp)
III. HOẠT ĐỘNG CỦA TIM
Thí nghiệm: Cắt tim và cơ chân ếch rời khỏi cơ thể và cho vào cốc thủy tinh chứa sẵn dung dịch sinh lý => tim ếch vẫn co - dãn nhịp nhàng, còn cơ bắp chân ếch thì không co - dãn.

Em hãy giải thích kết quả thí nghiệm trên?
Bài 19 : TUẦN HOÀN MÁU (tiếp)
III. HOẠT ĐỘNG CỦA TIM
1. Tính tự động của tim
Các em hãy quan sát hình và cho biết thế nào là tính tự động của tim? Nguyên nhân gây tính tự động của tim là gì?
Tính tự động của tim là khả năng co dãn tự động theo chu kì của tim
- Nguyên nhân: Do hệ dẫn truyền tim
Nút xoang nhĩ
Nút nhĩ thất
Mạng Puôckin
Bó Hiss
Bài 19 : TUẦN HOÀN MÁU
III. HOẠT ĐỘNG CỦA TIM
1. Tính tự động của tim :
- Tính tự động của tim là khả năng co dãn tự động theo chu kì của tim
- Nguyên nhân: Do hệ dẫn truyền tim gồm : Nút xoang nhĩ, nút nhĩ thất, bó Hiss, mạng Puốckin.
Nút xoang nhĩ phát xung điện
Cơ tâm nhĩ
Nút nhĩ thất
Bó Hiss
Cơ tâm thất
Tâm thất co
- Các em hãy cho biết tính tự động của tim có ý nghĩa gì?
- Ý nghĩa: Giúp cung cấp ôxi và chất dinh dưỡng cho cơ thể ngay cả khi ta ngủ
Tâm nhĩ co
Mạng Puốckin
- Cơ chế:
2. Chu kì hoạt động của tim
- Các em hãy quan sát hình và cho biết chu kì tim là gì?
- Chu kì tim là 1 lần co và dãn của tim
- Mỗi chu kì tim gồm máy pha? Đó là những pha nào?
- Mỗi chu kỳ tim gồm 3 pha :
+ Pha co tâm nhĩ
+ Pha co tâm thất
+ Pha dãn chung
- Trong 1 chu kỳ tim:
+ Tâm nhĩ làm việc ...... giây, nghỉ ..... giây
+ Tâm thất làm việc ....... giây, nghỉ ..... giây
+ Tim nghỉ hoàn toàn .......giây
Một phút có ........ chu kỳ co dãn tim (nhịp tim)
0,1
0,7
0,3
0,5
0,4
75
? Chu kỳ co dãn của tim ở người kéo dài bao nhiêu giây
- Chu kỳ co dãn của tim trong 0,8 giây.
- Dựa vào chu kì hoạt động của tim, giải thích tại sao tim hoạt động suốt đời mà không bị mệt?
- Cho biết mối tương quan giữa nhịp tim với khối lượng cơ thể ?
- Tại sao lại có sự khác nhau về nhịp tim giữa các loài động vật?
Nhịp tim của các loài động vật
Bài 19 : TUẦN HOÀN MÁU (tiếp)
III. HOẠT ĐỘNG CỦA TIM
Tính tự động của tim
2. Chu kì hoạt động của tim
IV. HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ MẠCH
IV. HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ MẠCH :
1. Cấu trúc hệ mạch
- Hãy dựa vào hình vẽ, em hãy khái quát đường đi của máu trong hệ mạch thành sơ đồ?
Động mạch chủ
Động mạch nhỏ
Tiểu động mạch
Mao mạch
Tiểu tĩnh mạch
Tĩnh mạch lớn
Tĩnh mạch chủ
Tim
- Các em hãy quan sát hình và cho biết hệ mạch gồm mấy loại mạch?
- Hệ mạch gồm : Động mạch, mao mạch, tĩnh mạch
2. Huyết áp
- Các em hãy quan sát hình và cho biết huyết áp là gì ?
- Áp lực máu tác dụng lên thành mạch được gọi là huyết áp .
- Các em có nhận xét gì về áp lực máu tác dụng lên thành động mạch khi tim co và khi tim dãn?
- Khi tim co : tim bơm máu vào động mạch
Huyết áp tâm thu ( huyết áp tối đa)
- Khi tim dãn: máu không được bơm vào động mach
Huyết áp tâm trương ( huyết áp tối thiểu)
Nguyên nhân nào gây ra huyết áp?
- Nguyên nhân: Tâm thất co đẩy máu vào hệ mạch
- Tại sao tim đập nhanh và mạnh làm huyết áp tăng; tim đập chậm và yếu làm huyết áp giảm?
- Tại sao khi cơ thể bị mất máu thì huyết áp giảm?
Em hãy so sánh tổng tiết diện của các loại mạch?
- Tổng tiết diện giảm dần từ ĐM chủ -> tiểu ĐM và từ TM chủ -> tiểu TM, và lớn nhất ở mao mạch
Nghiên cứu hình 19.3 và bảng 19.2 – SGK, mô tả sự biến động huyết áp trong hệ mạch và giải thích tại sao có sự biến động này?
- Trong hệ mạch,huyết áp giảm dần từ động mạch đến tĩnh mạch, do lực ma sát của máu với thành mạch và của các phân tử máu với nhau khi chảy trong hệ mạch
3. Vận tốc máu
Các em hãy cho biết vận tốc máu là gì ?
- Vận tốc máu là tốc độ máu chảy trong 1 giây
Vận tốc máu biến động như thế nào trong hệ mạch ?
3. Vận tốc máu
Mao mạch
a
b
Vận tốc máu có quan hệ như thế nào với tổng tiết diện của hệ mạch?
- Vận tốc máu trong các hệ mạch tỉ lệ nghịch với tổng tiết diện của hệ mạch
Ô CỬA BÍ MẬT
1
2
3
đáp án
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
2. Vận tốc máu trong hệ mạch
A. Tỉ lệ thuận với huyết áp.
B. Tỉ lệ nghịch với huyết áp
C. Không phụ thuộc vào huyết áp.
D. Tỉ lệ nghịch với t?ng tiết diện c?a mạch
3. Chu kỳ tim là
Một lần tim co

b. Một lần tim dãn

c. Một lần tim co và dãn chung

d. Một lần tim co và một lần tim dãn nghỉ

Một điểm
10
Hộp số 5
Quà tặng
Một điểm 10
Chúc em học tốt và ngày càng yêu thích môn hóa học
Hộp số 4
Một điểm
9
Hộp số 6
Hộp số 2
Một tràng pháo tay
Hộp số 3
Một điểm
10
Hộp số 1
Học bài và làm bài tập SGK
Nghiên cứu bài 20 – SGK và chuẩn bị kiểm tra 15 phút
Vào internet tìm hiểu thêm về các bệnh có liên quan đến hệ tuần hoàn.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
các thầy cô giáo mạnh khoẻ, hạnh phúc!
chúc em học sinh ngày càng yêu thích bộ môn SINH HOẽC học