Bài 19. Tuần hoàn máu (tiếp theo)

Hệ thống mạch máu
Tim
Dịch tuần hoàn
Hệ tim mạch trong hoạt động như thế nào để có thể vận chuyển các chất đi khắp cơ thể?

III. HOẠT ĐỘNG CỦA TIM
1.Tính tự động của tim
2. Chu kì hoạt động của tim
HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ MẠCH
1. Cấu trúc của hệ mạch
2. Huyết áp
3. Vận tốc máu


NỘI DUNG:
3
1. Tính tự động của tim
Tính tự động của tim là gì?
Khả năng co giãn tự động theo chu kỳ của tim được gọi là tính tự động của tim.
III. HOẠT ĐỘNG CỦA TIM
4
1. Tính tự động của tim
Tính tự động của tim là do đâu?
Tính tự động của tim là do hệ dẫn truyền tim.
III. HOẠT ĐỘNG CỦA TIM
5
1. Tính tự động của tim
Nút xoang nhĩ
Hệ dẫn truyền gồm những bộ phận nào?
Nút nhĩ thất
Mạng puôckin
Bó his
Theo em nút xoang nhĩ có vai trò gì trong hệ dẫn truyền tim?
7
Hệ dẫn truyền tim hoạt động như thế nào?
Nút xoang nhĩ phát xung điện, lan ra khắp cơ tâm nhĩ làm tâm nhĩ co, sau đó lan đến nút nhĩ thất, đến bó His rồi theo mạng Puốckin lan ra khắp cơ tâm thất làm tâm thất co.















2. Chu kì hoạt động của tim
a. Chu kì tim
III. HOẠT ĐỘNG CỦA TIM
2. Chu kỳ hoạt động của tim
Chu kỳ tim là một lần co và giãn nghỉ của tim.
2. Chu kỳ hoạt động của tim
0
Mỗi chu kì hoạt động của tim bắt đầu từ pha co tâm nhĩ, sau đó là pha co tâm thất và cuối cùng là pha dãn chung
Vì sao tim hoạt động suốt đời không mệt mỏi?
b. Nhịp tim
Vậy nhịp tim là gì?
2. Chu kỳ hoạt động của tim
Nhịp tim của thú:
Cho biết mối liên quan giữa nhịp tim và khối lượng cơ thể?
ĐV càng nhỏ tim đập càng nhanh và ngược lại.
Tại sao có sự khác nhau về nhịp tim giữa các loài động vật?
Hãy quan sát bảng sau:
IV. Hoạt động của hệ mạch
Hệ thống mạch máu
IV. Hoạt động của hệ mạch
1. Cấu trúc của hệ mạch
2. Huyết áp
Huyết áp là gì?
Huyết áp là áp lực của máu tác dụng lên thành mạch.
2. Huyết áp
a. Huyết áp

2 Huyết áp
b. Các trị số huyết áp
Hoạt động nhóm:
Vấn đề 1: (Nhóm 1 )
Tại sao tim đập nhanh và mạnh làm huyết áp tăng, tim đập chậm và yếu làm huyết giảm?
Tại sao khi cơ thể mất máu thì huyết áp giảm?
Vấn đề 2: (Nhóm 2 )
Nghiên cứu hình19.3 và bảng19.2 SGK
Mô tả sự biến động của huyết áp trong hệ mạch và giải thích tại sao có sự biến động đó.
Tại sao ở người huyết áp được đo ở cánh tay?
Vấn đề 3: (Nhóm 3 )
Tại sao nói tăng huyết áp là kẻ thù giết người thầm lặng?
Cần phải làm gì để huyết áp ổn định?



















Đáp án
Vấn đề 1:
Tại sao tim đập nhanh và mạnh làm huyết áp tăng, tim đập chậm và yếu làm huyết giảm?
Tim đập nhanh, mạnh sẽ bơm 1 lượng máu lớn lên ĐM gây ra áp lực mạnh lên ĐM huyết áp tăng lên.
Tim đập chậm, yếu thì lượng máu bơm lên ĐM ít gây áp lực yếu lên ĐM huyết áp giảm.
Tại sao khi cơ thể mất máu thì huyết áp giảm?
 Khi bị mất máu, lượng máu trong mạch giảm áp lực tác dụng lên thành mạch giảm huyết áp giảm.




















Đáp án
Vấn đề 2:
Mô tả sự biến động huyết áp trong hệ mạch.
 Trong hệ mạch, từ ĐM chủ đến TM chủ thì huyết áp giảm dần.
Giải thích sự biến động của huyết áp:
 Do sự ma sát giữa máu với thành mạch và sự ma sát của các phần tử máu với nhau khi máu chảy trong mạch.
Tại sao ở người huyết áp được đo ở cánh tay?
 Cánh tay là nơi hệ mạch gần tim nhất khi đo cánh tay người không phải chịu một áp lực nào, hơn nữa cánh tay có cấu trúc mạch bên dễ đo và đo chính xác .

Đáp án
Vấn đề 3:
Tại sao nói tăng huyết áp là kẻ thù giết người thầm lặng?
Tim: gây dày thành tâm thất trái, loạn tim suy tim, hẹp ĐM vành, gây thiếu máu trong tim, nhồi máu cơ tim.
Não: mạch máu dễ bị vỡ, đặc biệt là ở não xuất huyết não dễ đến tử vong hoặc bại liệt.
Thận: tăng huyết áp ở ĐM thận lâu ngày tổn thương cầu thận suy thận.
Cần phải làm gì để huyết áp ổn định?
Lao động, tập thể dục thường xuyên vừa sức.
Tránh thức khuya, không hút thuốc, uống cà phê, uống rượu.
Đáp án
Vấn đề 3:

Cần ăn uống đủ chất, không ăn quá no, đặc biệt hạn chế thức ăn giàu Colesterol (thịt và mỡ động vật…).
Thường xuyên xoa bóp để máu lưu thông trong hệ mạch.Về mùa đông không nên tắm nước lạnh đột ngột dễ gây tai biến tim mạch.

3. Vận tốc máu
Vận tốc máu liên quan chủ yếu đến tổng tiết diện của mạch và chênh lệch huyết áp giữa hai đầu đoạn mạch.
Vận tốc máu liên quan đến các yếu tố nào?
Vận tốc máu là tốc độ máu chảy trong một giây.
Vận tốc máu là gì?
Hình: Biến động của vận tốc máu và huyết áp trong hệ mạch.
a) Huyết áp
b) Vận tốc máu
c) Tổng tiết diện mạch


Làm thế nào để có một quả tim khỏe mạnh ????
Ăn nhiều loại trái cây, rau quả và cá
Giảm chất béo
Tập thể dục thể thao thường xuyên
Không hút thuốc lá
DẶN DÒ
- Học bài và trả lời câu lệnh trang 83 của sách giáo khoa.
- Trả lời câu hỏi sau:
Nguyên nhân làm máu chảy liên tục trong hệ mạch, mặc dù tim co bóp theo nhịp ?
- Đọc trước bài 20.