Bài 19. Từ trường

1
CHÀO CÁC THẦY CÔ CÙNG CÁC EM HỌC SINH!!!
2
TRƯỜNG THPT HÀM THUẬN BẮC
GV: PHẠM THỊ THÚY HẰNG
SỞ GD VÀ ĐÀO TẠO BÌNH THUẬN
3
1. Phát biểu định nghĩa từ trường đều?
Từ trường đều là từ trường có các đường sức từ là những đường thẳng song song, cùng chiều và cách đều nhau.

2. Nêu các đặc điểm của vec – tơ cảm ứng từ tại một điểm?
- Hướng trùng với hướng của từ trường tại điểm đó
- Độ lớn:
KIỂM TRA BÀI CŨ
4
KIỂM TRA BÀI CŨ
3. Phát biểu quy tắc nắm bàn tay phải và quy tắc mặt cực.
- Quy tắc bàn tay phải : Để bàn tay phải sao cho ngón cái nằm dọc theo dây dẫn và chỉ theo chiều dòng điện; khi đó các ngón kia khum lại cho ta chiều của các đường sức từ.
- Quy tắc mặt cực : Mặt Nam của dòng điện tròn là mặt khi nhìn vào ta thấy dòng điện chạy cùng chiều kim đồng hồ, còn mặt Bắc thì ngược lại.

5
Xung quanh một dây dẫn có tồn tại một từ trường . Tại một điểm trong không gian đó, véctơ từ cảm phụ thuộc vào những yếu tố nào ?


- Tỉ lệ với cường độ dòng điện I gây ra từ trường
- Phụ thuộc vào dạng hình học của dây dẫn
- Phụ thuộc vào vị trí của điểm M
- Phụ thuộc vào môi trường xung quanh
6
B�i 37
TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG CÁC DÂY DẪN
HÌNH DẠNG KHÁC NHAU
I. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐiỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN THẲNG DÀI.
II. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐiỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN UỐN THÀNH VÒNG TRÒN.
III. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐiỆN CHẠY TRONG ỐNG DÂY DẪN HÌNH TRỤ.
7
I. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN THẲNG DÀI:

8


Véctơ cảm ứng từ tại một điểm M gây bởi dòng điện có cường độ I chạy trong dây dẫn thẳng dài PQ có:
- Chiều: xác định bởi quy tắc nắm bàn tay phải
- Độ lớn:
“Để bàn tay phải sao cho ngón cái nằm dọc theo dây dẫn và chỉ theo chiều dòng điện; khi đó các ngón kia khum lại cho ta chiều của các đường sức từ “.
- Phương:
 mp ( M, PQ )
Trong hệ SI : k = 2.10-7
Vậy:
9
Dòng điện
- Xác định vec – tơ cảm ứng từ tại hai điểm M và N ?
- Xác định chiều dòng điện ?
10
* Vectơ cảm ứng từ tại tâm O có :
- Phương:
 mp chứa dòng điện.
O
- Chiều: xác định theo qui tắc mặt cực
“Chiều đi vào mặt Nam, đi ra mặt Bắc của dòng điện đó”
- Độ lớn:
* Nếu khung dây có N vòng dây quấn sít nhau:
11
I. DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN THẲNG DÀI.
II. DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN UỐN THÀNH VÒNG TRÒN ( KHUNG DÂY DẪN HÌNH TRÒN ).
III. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐiỆN CHẠY TRONG ỐNG DÂY DẪN HÌNH TRỤ.
12
- Véc – tơ cảm ứng từ tại một điểm M trong lòng ống dây khi có dòng điện I chạy qua:
I
- Phương:
song song với trục ống dây.
- Chiều: xác định theo quy tắc nắm bàn tay phải
“Dùng bàn tay phải nắm lấy ống dây sao cho các ngón trỏ, ngón giữa … hướng theo chiều dòng điện; khi đó ngón cái choải ra cho ta chiều của đường sức từ “.
- Độ lớn :
:số vòng dây quấn trên một đơn vị dài của lõi
Vậy:
13

IV. TỪ TRƯỜNG CỦA NHIỀU DÒNG ĐiỆN
DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN THẲNG DÀI
II. DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN UỐN THÀNH VÒNG TRÒN ( KHUNG DÂY DẪN HÌNH TRÒN ).
III. ỐNG DÂY DẪN HÌNH TRỤ
14
Nguyên lý chồng chất từ trường: “Véctơ cảm ứng từ tại một điểm do nhiều dòng điện sinh ra bằng tổng hợp các véctơ cảm ứng từ do từng dòng điện sinh ra
tại điểm ấy”.
.
Bài tập ví dụ :
Cho hai dòng điện I1= I2= 6A chạy trong hai dây dẫn dài, song song cách nhau 30cm theo cùng một chiều . Xác định Véctơ cảm ứng từ tổng hợp tại điểm M nằm trong mặt phẳng chứa hai dẫn, cách hai dây lần lượt là MO1 = r1 = 0,1m; MO2= r2= 0,2m.

15
Bài giải:

O2
16
Ứng dụng
17
Ứng dụng
18
TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN :
1. Độ lớn cảm ứng từ tại tâm một dòng điện tròn :
A. tỉ lệ với cường độ dòng điện.
B. tỉ lệ với chiều dài đường tròn;
C. tỉ lệ với diện tích hình tròn;
D.tỉ lệ nghịch với diện tích hình tròn.
Phát biểu nào đúng ?
19
2. Cảm ứng từ trong lòng ống dây điện hình trụ dài :
luôn bằng không;
tỉ lệ với chiều dài ống dây;
là đồng đều;
tỉ lệ với tiết diện ống dây.
Phát biểu nào đúng ?
20
TẠM BIỆT CÁC THẦY CÔ CÙNG CÁC EM HỌC SINH!!!