Bài 19. Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến và công nghệ tế bào

11:10 PM
11:10 PM
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO!

CHÀO MỪNG CÁC EM HỌC SINH!

CHÀO MỪNG NGÀY NHÀ GIÁO VIỆT NAM 20- 11- 2010!
11:10 PM
Kiểm tra bài cũ
Trả lời các câu hỏi sau:
1). Ưu thế lai: khái niệm, cơ sở di truyền, phương pháp tạo ưu thế lai? Tại sao không dùng con lai F1 làm giống?
2). Nêu vai trò của các đột biến?
3). Cơ chế gây đột biến của cônsixin trong gây đột biến?
4). Đặc điểm cơ thể song nhị bội về mặt di truyền và sinh sản?
11:10 PM
BÀI MỚI
BÀI 19:
TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP
GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
11:10 PM
BÀI 19: TẠO GIỐNG MỚI BẰNG GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
I/. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
1- Khái niệm gây đột biến nhân tạo :
- Là hình thức con người sử dụng các tác nhân đột biến với liều lượng, cường độ thích hợp tác động lên sinh vật để chủ động tạo ra các biến dị có lợi cho chọn giống.
2- Các tác nhân gây đột biến:
Tác nhân vật lý: tia phóng xạ, tia tử ngoại, sốc nhiệt.
Tác nhân hoá học: Các hoá chất: 5BU, EMS, NMU, Cônsixin …
3- Quy trình:
- Bước 1: Xử lý mẫu vật bằng tác nhân đột biến.
- Bước 2: Chọn lọc các cá thể có kiểu hình mong muốn.
- Bước 3: Tạo dòng thuần chủng.
4- Đối tượng gây đột biến:
Vi sinh vật.
Thực vật.
5- Một số thành tựu tạo giống đột biến:
- Vi sinh vật: Gây đột biến + Chọn lọc bậc thang  chủng penicillum có hoạt tính penicillin tăng 200 lần.
Thực vật: Nhiều giống: táo Gia Lộc, Các giống tứ bội, tam bội không hạt, nhiều lá: cam, Nho, Dưa hấu, Hồng, rau muống, dâu tằm…
Động vật: Hàu tam bội…
? Em hiểu thế nào là gây đột biến nhân tạo? Có điểm gì khác so với đột biến tự nhiên?

? Hãy liệt kê các tác nhân gây đột biến tự nhiên? Trong đó tác nhân nào được dùng để gây đột biến nhân tạo?

? Đọc sgk, nêu quy trình tạo giống bằng gây đột biến ?

? Những đối tượng nào được dùng để gây đột biến nhân tạo? Đã có thành tựu ở những đối tượng nào?
11:10 PM
BÀI 19: TẠO GIỐNG MỚI BẰNG GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
I/. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN


















Dưa hấu tam bội không hạt
Táo Gia Lộc đột biến cho 2 vụ quả/năm
Cà chua không hạt
11:10 PM
Cam tam bội không hạt
Nho tam bội không hạt
Hàu tam bội
Nấm penicillium đột biến
BÀI 19: TẠO GIỐNG MỚI BẰNG GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
I/. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
11:10 PM
BÀI 19: TẠO GIỐNG MỚI BẰNG GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
? Hoàn thành bảng sau về công nghệ tế bào thực vật.
I/. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
II/. TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
1- CÔNG NGHỆ TẾ BÀO THỰC VẬT
11:10 PM

- Tách mô.
- Cho mô (TB) vào ống nghiệm
- Tái sinh thành các cây hoàn chỉnh.
- Nhân giống  quần thể cây trồng đồng nhất về kiểu gen.
BÀI 19: TẠO GIỐNG MỚI BẰNG GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
I/. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
II/. TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
1- CÔNG NGHỆ TẾ BÀO THỰC VẬT
a. Nuôi cấy mô.
11:10 PM
BÀI 19: TẠO GIỐNG MỚI BẰNG GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
I/. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
II/. TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
1- CÔNG NGHỆ TẾ BÀO THỰC VẬT
a. Nuôi cấy mô.
11:10 PM
I/. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
II/. TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
1- CÔNG NGHỆ TẾ BÀO THỰC VẬT
Nuôi cấy mô.















Thành tựu nuôi cấy mô.
BÀI 19: TẠO GIỐNG MỚI BẰNG GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
11:10 PM
BÀI 19: TẠO GIỐNG MỚI BẰNG GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
I/. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
II/. TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
1- CÔNG NGHỆ TẾ BÀO THỰC VẬT
a. Nuôi cấy mô
b. Lai tế bào sinh dưỡng ( Lai cà chua với khoai tây)
Cây lai Pomato
72 NST (24+48)
TB lai
72 NST (24+48)
Dung hợp 2 tế bào trần
Loại bỏ thành xenlulozơ
Cây lai mang đặc điểm di truyền của cả hai loài, sinh sản được.
Nuôi cấy tế bào lai
1
2
3
4
5
? Ưu thế nổi bật của lai tế bào sinh dưỡng là:
Tạo Ưu thế lai.
Tạo con lai có khả năng sinh sản
Có thể tổ hợp nguồn gen của các loài xa nhau trong hệ thống sinh giới
Có thể thành công khi lai tế bào của 2 loài bất kỳ.


11:10 PM
BÀI 19: TẠO GIỐNG MỚI BẰNG GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
I/. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
II/. TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
1- CÔNG NGHỆ TẾ BÀO THỰC VẬT
a. Nuôi cấy mô
b. Lai tế bào sinh dưỡng
c. Nuôi cấy hạt phấn, noãn
Cây lưỡng bội
Có kiểu gen đồng hợp về tất cả các gen
Tách các bao phấn
Nuôi cấy hạt phấntrên
môi trường
Mô đơn bội
Loại bỏ chỉ nhị
Mô lưỡng bội
Cônsixin
11:10 PM
BÀI 19: TẠO GIỐNG MỚI BẰNG GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
Tạo cây lưỡng bội có kiểu gen đồng hợp về tất cả các gen
Hạt phấn hoặc noãn (n) -> ống nghiệm -> mô đơn bội. Xử lí cônsixin tạo mô lưỡng bội  cây lưỡng bội.
Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn
Tạo cây lai khác loài (mang bộ NST của 2 loài khác nhau)
- Loại bỏ thành TB của 2 TBSD khác loài (TB trần)
- Dung hợp 2 TB trần tạo TB lai
- Nuôi cấy TB lai tạo cây lai
Lai tế bào sinh dưỡng
Nhân nhanh các giống cây quý hiếm từ một cây có kiểu gen quý->quần thể cây trồng đồng nhất về kiểu gen, giống hoàn toàn cây mẹ
Tách mô. Cho mô (TB) vào ống nghiệm -> tái sinh thành các cây hoàn chỉnh
Nuôi cấy mô
(tế bào)
Kết quả
Cách tiến hành
Phương pháp
CÔNG NGHỆ TẾ BÀO THỰC VẬT
11:10 PM
BÀI 19: TẠO GIỐNG MỚI BẰNG GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
I/. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
II/. TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
1- CÔNG NGHỆ TẾ BÀO THỰC VẬT
2- CÔNG NGHỆ TẾ BÀO ĐỘNG VẬT
a- Nhân bản vô tính
B1: - Lấy trứng của ĐV cho TB trứng ra khỏi cơ thể
- Lấy các TB tuyến vú của ĐV cho TB tuyến vú
B2: - Tách bỏ nhân của TB trứng
- Lấy nhân của TB tuyến vú
B3: Lấy nhân của TB tuyến vú đưa vào TB trứng đã loại bỏ nhân
B4: Nuôi trứng đã được cấy nhân trong ống nghiệm tạo phôi sớm.
B5: Cấy phôi vào con thứ 3 để phôi phát triển va sinh ở bình thường
Kết quả: Con sinh ra có kiểu hình giống ĐV cho nhân TB
11:10 PM
Dolly là 1 con cừu cái được sinh ra bằng kỹ thuật nhân bản vô tính một tế bào sinh dưỡng. Nó có 3 bà mẹ: mẹ cho nhân ( hệ gen); Mẹ cho tế bào chất; Mẹ mang thai. Để Dolly ra đời, đã có 277 thử nghiệm chuyển nhân, được 29 phôi ( tỷ lệ thành công 12%).Năm 2003, Dolly chết vì viêm phổi nặng.
BÀI 19: TẠO GIỐNG MỚI BẰNG GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
I/. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
II/. TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
1- CÔNG NGHỆ TẾ BÀO THỰC VẬT
2- CÔNG NGHỆ TẾ BÀO ĐỘNG VẬT
a- Nhân bản vô tính
11:10 PM
Con Người?
THÀNH TỰU NHÂN BẢN VÔ TÍNH
11:10 PM
BÀI 19: TẠO GIỐNG MỚI BẰNG GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
I/. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
II/. TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
1- CÔNG NGHỆ TẾ BÀO THỰC VẬT
2- CÔNG NGHỆ TẾ BÀO ĐỘNG VẬT
a- Nhân bản vô tính
b- Cấy truyền phôi:
Bò cho phôi
Tách phôi, phân cắt phôi
Cấy phôi cho các bò nhận
Sinh ra hàng loạt các con có KG giống nhau. Rút ngắn thời gian nhân giống.
11:10 PM
BÀI 19: TẠO GIỐNG MỚI BẰNG GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
TỔNG KẾT
11:10 PM
Xin chân thành cảm ơn
các thầy giáo, cô giáo và các em