Bài 19. Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến và công nghệ tế bào

BÀI 19
TẠO GIỐNG
BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO

SINH HOC 12
I. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
1. Quy trình
Xử lí mẫu vật bằng tác nhân gây đột biến
Chọn lọc các thể đột biến có kiểu hình mong muốn
Tạo dòng thuần chủng cho thể đột biến được chọn
Bài 19 :TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
Tác nhân vật lí: Tia phóng xạ, tia tử ngoại, sốc nhiệt
Tác nhân hóa học: 5-BU, EMS…, Conxixin
I. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
1. Quy trình
Bài 19 :TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
- Đối tượng áp dụng:
Vi sinh vật và thực vật
Phương pháp tạo giống bằng gây đột biến thích hợp với những đối tượng sinh vật nào?
I. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
1. Quy trình
2. Một số thành tựu tạo giống ở Việt Nam
Bưởi (3n) không hạt
Cam mật (3n) không hạt
Bài 19 :TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
Táo Gia Lộc cho 2 vụ quả/năm
Nho tứ bội không hạt
Dưa hấu tam bội không hạt
Cà chua không hạt
Tạo giống Ngô DT6: chín sớm, năng suất cao, hàm lượng Pr tăng 1,5%..
Bưởi đường lá cam Tân Triều
Có dạng quả đẹp, vai trắng, khi chín có màu đỏ tươi hấp dẫn, nhiều bột, thịt ngọt, chất lượng tốt; vỏ cứng, thời gian bảo quản dài, phù hợp thị hiếu ăn tươi và chế biến xuất khẩu....
Giống lúa Mộc tuyền đột biến bằng tia gama MT1 có nhiều đặc tính quí (chín sớm nên rút ngắn thời gian cach tác), thấp và cứng cây, chịu chua và phèn nên có thể trồng ở nhiều vùng khác nhau, năng suất tăng 15-25%.
II. TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
1. Công nghệ tế bào thực vật
+ Lai tế bào sinh dưỡng (xoma)
Bài 19 :TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
I. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
Cây lai Pomato
72 NST (24+48)
TB lai
72 NST (24+48)
TB trần

Tế bào lai
Loại bỏ thành tế bào của 2 loài

Cây lai khác loài
MT thích hợp
Dung hợp
MT thích hợp
Phân chia và tái sinh
II. TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
1. Công nghệ tế bào thực vật
+ Lai tế bào sinh dưỡng (xoma)
Tiết 22:TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
I. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
+ Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn
Sơ đồ tóm tắt quy trình nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn
II. TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
1. Công nghệ tế bào thực vật
+ Lai tế bào sinh dưỡng (xoma)
Tiết 22:TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
I. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
+ Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn

Cây đơn bội
Hạt phấn hoặc noãn chưa thụ tinh

Mô đơn bội
MT thích hợp
MT thích hợp

Cây lưỡng bội
consixin
II. TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
1. Công nghệ tế bào thực vật
2. Công nghệ tế bào động vật
Tiết 22:TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
I. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
Tiến hành:
Công ty
RNL Bio
(Hàn Quốc)
Năm thành công:
2005
Những chú chó này được nhân bản từ tế bào của một con chó đã chết – giống chó Booger.
II. TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
1. Công nghệ tế bào thực vật
2. Công nghệ tế bào động vật
Bài 19 :TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
I. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
- Nhân bản vô tính
Cừu Dolly (5 tháng 7 năm 1996 - 14 tháng 2 năm 2003) là động vật có vúđầu tiên được nhân bản vô tính trên thế giới . Nó dược tạo ra bởi Ian Wilmut,Keith Campbell và các cộng sự tại Viện Roslin ở Edinburgh, Scotland.
Từ 277 quả trứng thì chỉ có 29 phôi được tạo thành, trong đó chỉ có 3 con cừu được sinh ra và có duy nhất Dolly sống sót

Tế bào chuyển nhân
Nhân TB tuyến vú của cừu + TB trứng loại bỏ nhân

Phôi
MT thích hợp

Con có đặc điểm DT giống cơ thể cho nhân tế bào
Cấy vào tử cung cơ thể mẹ
Con chuột đã chết được 16 năm
Hậu duệ của con chuột chết
Người tiến hành:
Nhóm nghiêu cứu của Trung tâm Sinh học phát triển tại thành phố Kobe (Nhật Bản)
Đây là lần đầu tiên nhân bản được động vật chết.
SỬ DỤNG TẾ BÀO NÃO
Năm nghiên cứu thành công:
Tháng 11 năm 2008
Người tiến hành: GS.TS Nguyễn Mộng Hùng và nhà khoa học Nga Nikitina.
Tiến hành:
Trung tâm nhân giống lạc đà và Viện nghiên cứu thú y trung ương của Các tiểu vương quốc Ảrập Thống nhất nhân bản từ một con lạc đà bị giết lấy thịt năm 2005.
Chào đời: 8/4/2009
II. TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
1. Công nghệ tế bào thực vật
2. Công nghệ tế bào động vật
Bài 19 :TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
I. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
- Nhân bản vô tính
- Cấy truyền phôi
Ý nghĩa của cấy truyền phôi?
Nuôi cấy hợp tử.
Kỹ thuật chuyển
Cấy truyền phôi
Nhân giống đột biến
Câu 1: Chia cắt một phôi động vật thành nhiều phôi, rồi cấy vào tử cung của các con cái khác nhau từ đó nhanh chóng tạo ra hàng loạt con có kiểu gen giống nhau được gọi là phương pháp:

CỦNG CỐ

tạo nguồn biến dị cho công tác chọn giống
làm tăng khả năng sinh sản của cá thể
làm tăng năng suất vật nuôi, cây trồng
a, b, c
Câu 3: Mục đích của việc gây đột biến ở vật nuôi và cây trồng là:
Cảm ơn cô và các bạn đã theo dõi
Trần Nguyễn Anh Khoa
Nguyễn Duy Phúc