Bài 19. Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến và công nghệ tế bào
Chia sẻ bởi Hoa Hướng |
Ngày 08/05/2019 |
39
Chia sẻ tài liệu: Bài 19. Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến và công nghệ tế bào thuộc Sinh học 12
Nội dung tài liệu:
TIẾT 23- BÀI 19:
TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
CHUYỆN LẠ 1
Hãy đề xuất quy trình để tạo nên những loại rau, củ, quả “kì lạ” trên?
Quy trình tạo giống bằng tác nhân đột biến
Xử lí mẫu vật bằng tác nhân gây đột biến
Chọn lọc các thể đột biến có kiểu hình mong muốn
Tạo dòng thuần chủng cho thể đột biến được chọn
Trong các bước trên bước nào quan trọng nhất? Để thực hiện bước này cần chú ý điều gì?
Xử lí mẫu vật bằng tác nhân gây đột biến
Chọn lọc thể đột biến có kiểu hình mong muốn
Tạo dòng thuần chủng cho thể ĐB được chọn
ĐỐI
TƯỢNG
Quy trình tạo giống bằng tác nhân đột biến
Tác nhân vật lí: Tia phóng xạ, tia tử ngoại, sốc nhiệt
Tác nhân hóa học:
5-BU, EMS…
Consixin
Vị trí tác động của tác nhân
gây đột biến ở TV
Phương pháp tạo giống bằng gây đột biến thích hợp với những đối tượng sinh vật nào?
I. Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến
1. Quy trình
2. Một số thành tựu tạo giống ở Việt Nam
Bài 19: TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
Vi sinh vật: Xử lí bào tử nấm Penicllium bằng tia phóng xạ chủng Penicillum có hoạt tính Peniciline tăng gấp 200 lần dạng ban đầu.
Bưởi (3n) không hạt
THÀNH TỰU TẠO GIỐNG ĐỘT BIẾN
Cam CARA CARA không hạt
(hiện trồng ở Đà lạt)
Cam mật (3n) không hạt
Dưa hấu tam bội (3n) không hạt
Dâu tằm tam bội (3n)
Ngô DT6: chín sớm, năng suất cao, hàm lượng Pr tăng 1,5%..
Gièng lúa thơm đét biÕn Basmati:
Thêi gian sinh trưëng 3 tháng, h¹t dài thon, ®Ñp, và năng suÊt tăng gÊp 2 - 2,5 lÇn so víi gièng gèc.
CHUYỆN LẠ 2
II. TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
1. Công nghệ tế bào thực vật
+ Nuôi cấy mô, tế bào thực vật
+ Lai tế bào sinh dưỡng (xoma)
+ Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn
* Yêu cầu: Nghiên cứu SGK SH 12 trang 80, hoàn thành nội dung PHT sau:
1. Công nghệ tế bào thực vật
D. Nuôi cấy mô hay tế bào thực vật trong ống nghiệm ->Tái sinh thành cây.
F. Loại bỏ thành tế bào của các tế
bào lai khác loài -> Tế bào trần.
Dung hợp hai tế bào trần -> tế
bào lai
- Nuôi tế bào lai -> Cây lai khác loài.
A. Nuôi cấy mô hay tế bào thực vật trong nhà kính -> Tái sinh thành cây.
E. Lai giữa hạt phấn với noãn của 2 cây khác loài tạo cây lai
B.- Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn trong
ống nghiệm → Cây đơn bội.
- Tế bào đơn bội (n) lưỡng bội hóa
-> Cây lưỡng bội (2n)
D. Nuôi cấy mô hay tế bào thực vật trong ống nghiệm ->Tái sinh thành cây.
F. Loại bỏ thành tế bào của các tế
bào lai khác loài -> Tế bào trần.
Dung hợp hai tế bào trần -> tế
bào lai
- Nuôi tế bào lai -> Cây lai khác loài.
A. Nuôi cấy mô hay tế bào thực vật trong nhà kính -> Tái sinh thành cây.
E. Lai giữa hạt phấn với noãn của 2 cây khác loài tạo cây lai
B. Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn trong
ống nghiệm → Cây đơn bội.
- Tế bào đơn bội (n) lưỡng bội hóa
-> Cây lưỡng bội (2n)
Nuôi cấy mô ở Viện Di truyền
Hoa Phong lan nuôi cấy mô
Công ty cổ phần Giống - Vật tư công nghệ cao Việt Nam
Nhân giống vô tính một số giống Lily nhập nội
Chuối nuôi cấy mô trong vườn ươm
Chuối nuôi cấy mô trồng ngoài đồng
Dứa
NHÂN GIỐNG VÔ TÍNH “BẰNG PHƯƠNG PHÁP NUÔI CẤY MÔ” Ở CÂY BẠCH ĐÀN
Cây lai Pomato
72 NST (24+48)
TB lai
72 NST (24+48)
TB trần
Sơ đồ tóm tắt quy trình lai tế bào xôma
Kết quả lai giữa Khoai tây và Cà chua
do sinh viên Việt Nam tạo ra năm 2010
Kết quả lai giữa Khoai tây và cà chua
do các nhà làm vườn nước Anh tạo ra năm 2013
Sơ đồ tóm tắt quy trình nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn
Hạt phấn (n) AB
Tế bào đơn bội
Cây đơn bội
Lưỡng bội hóa
Cây lưỡng bội
(n) AB
(n) AB
(2n) AABB
+ Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn
Cây đơn bội
Hạt phấn hoặc noãn chưa thụ tinh
Mô đơn bội
MT thích hợp
MT thích hợp
Cây lưỡng bội
consixin
NỘI DUNG PHIẾU HỌC TẬP
- Nuôi cấy mô hay tế bào thực vật trong ống nghiệm → Tái sinh thành cây.
- Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn trong ống nghiệm → Cây đơn bội.
- Tế bào đơn bội (n) lưỡng bội hóa Cây lưỡng bội (2n)
- Tạo các cây lưỡng bội đồng hợp về tất cả các gen → Tính trạng ổn định.
Loại bỏ thành tế bào của các tế bào lai khác loài → Tế bào trần.
Dung hợp hai tế bào trần → tế bào lai
- Nuôi tế bào lai → Cây lai khác loài.
Tạo cây lai khác loài, ( không qua lai hữu tính).
- Tạo quần thể cây trồng đồng nhất về kiểu gen.
- Nhân giống nhanh, số lượng lớn.
CHUYỆN LẠ 3
Cừu cái Dolly ra đời ( 1997) tại Scotland, gây chấn động toàn cầu khi trở thành con vật được nhân bản đầu tiên.
Dolly đã 3 lần sinh nở với 6 đứa con. Lên 5 tuổi, Dolly bị mắc chứng viêm khớp và trở nên đi lại khó khăn. Năm 2003 (7 tuổi) nó đã được tiêm một mũi tiêm gây chết không đau đớn (cái chết êm ái) nhằm thoát khỏi bệnh phổi đang trở nên trầm trọng.
Tỷ lệ thất bại của trứng cũng khá cao và trong số những phôi thành công thì có rất nhiều phôi bị lỗi, như trường hợp của Dolly đã bị chết sớm. Nguyên nhân do phần mềm gene không được chuyển giao hoàn toàn hoặc bị hư hỏng trong lúc chuyển.
Cừu Dolly
NỘI DUNG PHIẾU HỌC TẬP
1. Tách nhân tế bào của động vật cần nhân bản. Tách tế bào trứng và loại bỏ nhân.
2. Cho nhân tế bào cần nhân bản vào tế bào trứng đã mất nhân ->Phôi.
3. Chuyển phôi vào tử cung của con cái khác cho mang thai, sinh đẻ bình thường.
- Nhân bản nhiều loài động vật (đặc biệt là động vật biến đổi gen).
Tiến hành:
Công ty
RNL Bio
(Hàn Quốc)
Năm thành công:
2005
Những chú chó này được nhân bản từ tế bào của một con chó giống Booger.
Con chuột đã chết được 16 năm
Hậu duệ của con chuột chết
Người tiến hành:
Nhóm nghiêu cứu của Trung tâm Sinh học phát triển tại thành phố Kobe (Nhật Bản)
Năm nghiên cứu thành công:
Tháng 11 năm 2008
Người tiến hành: GS.TS Nguyễn Mộng Hùng và nhà khoa học Nga Nikitina.
Tiến hành:
Trung tâm nhân giống lạc đà và Viện nghiên cứu thú y trung ương của Các tiểu vương quốc Ảrập Thống nhất nhân bản từ một con lạc đà bị giết lấy thịt năm 2005.
Chào đời: 8/4/2009
Chuột nhân bản từ tế bào lấy từ da (Mỹ)
Khỉ nhân bản vô tính (Anh)
Ngựa nhân bản vô tính ở Ý
Sói nhân bản vô tính ở Hàn Quốc (2005)
Sao la
Sếu đầu đỏ
Vooc quần đùi trắng
Quy trình cấy truyền phôi bò
NỘI DUNG PHIẾU HỌC TẬP
1. Tách nhân tế bào của động vật cần nhân bản. Tách tế bào trứng và loại bỏ nhân.
2. Cho nhân vào tế bào trứng đã bị lấy mất nhân.
3. Nuôi tế bào này trong ống nghiệm → phôi.
4. Chuyển phôi vào tử cung của con cái cho mang thai, sinh đẻ bình thường.
- Nhân bản động vật (đặc biệt là động vật biến đổi gen).
- Lấy phôi từ động vật cho -> tách thành nhiều phôi → cấy các phôi này vào động vật nhận để mang thai và sinh đẻ bình thường.
- Tạo nhiều con vật kiểu gen giống nhau trong thời gian ngắn.
Câu 1. Trong các bước sau đây:
I. Chọn lọc cá thể có kiểu hình mong muốn.
II. Tạo dòng thuần.
III. Xử lí mẫu vật bằng tác nhân đột biến.
Quy trình tạo giống mới bằng phương pháp gây đột biến theo trình tự nào sau đây?
A. I --> --> II --> III.
B. III --> II --> I.
C. II --> III --> I.
D. III --> I --> II.
CỦNG CỐ
các tế bào xôma tự do được tách ra từ mô sinh dưỡng
các tế bào đã được xử lí làm tan màng sinh chất
các tế bào đã được xử lí làm tan thành tế bào
các tế bào khác loài đã hoà nhập để trở thành tế bào lai
Câu 2: Trong kĩ thuật lai tế bào, các tế bào trần là:
CỦNG CỐ
Câu 3. Phương pháp nuôi cấy hạt phấn là:
Cho mọc thành cây đơn bội rồi đa bội hóa cây lưỡng bội.
B. Dùng hóa chất để nuôi cấy tạo cây lưỡng bội.
C. Cho những giao tử đơn bội giao phấn tạo cây lưỡng bội.
D. Cho giao tử đơn bội nuôi cấy trong môi trường đủ chất dinh dưỡng phát triển thành cây lưỡng bội.
CỦNG CỐ
Câu 4. Điều nào sau đây không đúng với nhân bản vô tính ở động vật bằng kỹ thuật chuyển nhân?
A. Cần có sự tham gia của nhân tế bào sinh dục.
B. ĐV có vú có thể nhân bản từ tế bào xôma.
C. Cần có sự tham gia tế bào chất của noãn bào.
D. Có thể tạo ra giống ĐV mang gen người.
CỦNG CỐ
Nuôi cấy hợp tử.
Kỹ thuật chuyển
Cấy truyền phôi
Nhân giống đột biến
Câu 5: Chia cắt một phôi động vật thành nhiều phôi, rồi cấy vào tử cung của các con cái khác nhau từ đó nhanh chóng tạo ra hàng loạt con có kiểu gen giống nhau được gọi là phương pháp:
CỦNG CỐ
Câu 6. Để tạo ra cơ thể mang bộ nhiễm sắc thể của 2 loài khác nhau mà không qua sinh sản hữu tính người ta sử dụng phương pháp
đột biến nhân tạo.
B. lai tế bào.
C. kĩ thuật di truyền.
D. chọn lọc cá thể.
Về nhà
TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
CHUYỆN LẠ 1
Hãy đề xuất quy trình để tạo nên những loại rau, củ, quả “kì lạ” trên?
Quy trình tạo giống bằng tác nhân đột biến
Xử lí mẫu vật bằng tác nhân gây đột biến
Chọn lọc các thể đột biến có kiểu hình mong muốn
Tạo dòng thuần chủng cho thể đột biến được chọn
Trong các bước trên bước nào quan trọng nhất? Để thực hiện bước này cần chú ý điều gì?
Xử lí mẫu vật bằng tác nhân gây đột biến
Chọn lọc thể đột biến có kiểu hình mong muốn
Tạo dòng thuần chủng cho thể ĐB được chọn
ĐỐI
TƯỢNG
Quy trình tạo giống bằng tác nhân đột biến
Tác nhân vật lí: Tia phóng xạ, tia tử ngoại, sốc nhiệt
Tác nhân hóa học:
5-BU, EMS…
Consixin
Vị trí tác động của tác nhân
gây đột biến ở TV
Phương pháp tạo giống bằng gây đột biến thích hợp với những đối tượng sinh vật nào?
I. Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến
1. Quy trình
2. Một số thành tựu tạo giống ở Việt Nam
Bài 19: TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN
VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
Vi sinh vật: Xử lí bào tử nấm Penicllium bằng tia phóng xạ chủng Penicillum có hoạt tính Peniciline tăng gấp 200 lần dạng ban đầu.
Bưởi (3n) không hạt
THÀNH TỰU TẠO GIỐNG ĐỘT BIẾN
Cam CARA CARA không hạt
(hiện trồng ở Đà lạt)
Cam mật (3n) không hạt
Dưa hấu tam bội (3n) không hạt
Dâu tằm tam bội (3n)
Ngô DT6: chín sớm, năng suất cao, hàm lượng Pr tăng 1,5%..
Gièng lúa thơm đét biÕn Basmati:
Thêi gian sinh trưëng 3 tháng, h¹t dài thon, ®Ñp, và năng suÊt tăng gÊp 2 - 2,5 lÇn so víi gièng gèc.
CHUYỆN LẠ 2
II. TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
1. Công nghệ tế bào thực vật
+ Nuôi cấy mô, tế bào thực vật
+ Lai tế bào sinh dưỡng (xoma)
+ Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn
* Yêu cầu: Nghiên cứu SGK SH 12 trang 80, hoàn thành nội dung PHT sau:
1. Công nghệ tế bào thực vật
D. Nuôi cấy mô hay tế bào thực vật trong ống nghiệm ->Tái sinh thành cây.
F. Loại bỏ thành tế bào của các tế
bào lai khác loài -> Tế bào trần.
Dung hợp hai tế bào trần -> tế
bào lai
- Nuôi tế bào lai -> Cây lai khác loài.
A. Nuôi cấy mô hay tế bào thực vật trong nhà kính -> Tái sinh thành cây.
E. Lai giữa hạt phấn với noãn của 2 cây khác loài tạo cây lai
B.- Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn trong
ống nghiệm → Cây đơn bội.
- Tế bào đơn bội (n) lưỡng bội hóa
-> Cây lưỡng bội (2n)
D. Nuôi cấy mô hay tế bào thực vật trong ống nghiệm ->Tái sinh thành cây.
F. Loại bỏ thành tế bào của các tế
bào lai khác loài -> Tế bào trần.
Dung hợp hai tế bào trần -> tế
bào lai
- Nuôi tế bào lai -> Cây lai khác loài.
A. Nuôi cấy mô hay tế bào thực vật trong nhà kính -> Tái sinh thành cây.
E. Lai giữa hạt phấn với noãn của 2 cây khác loài tạo cây lai
B. Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn trong
ống nghiệm → Cây đơn bội.
- Tế bào đơn bội (n) lưỡng bội hóa
-> Cây lưỡng bội (2n)
Nuôi cấy mô ở Viện Di truyền
Hoa Phong lan nuôi cấy mô
Công ty cổ phần Giống - Vật tư công nghệ cao Việt Nam
Nhân giống vô tính một số giống Lily nhập nội
Chuối nuôi cấy mô trong vườn ươm
Chuối nuôi cấy mô trồng ngoài đồng
Dứa
NHÂN GIỐNG VÔ TÍNH “BẰNG PHƯƠNG PHÁP NUÔI CẤY MÔ” Ở CÂY BẠCH ĐÀN
Cây lai Pomato
72 NST (24+48)
TB lai
72 NST (24+48)
TB trần
Sơ đồ tóm tắt quy trình lai tế bào xôma
Kết quả lai giữa Khoai tây và Cà chua
do sinh viên Việt Nam tạo ra năm 2010
Kết quả lai giữa Khoai tây và cà chua
do các nhà làm vườn nước Anh tạo ra năm 2013
Sơ đồ tóm tắt quy trình nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn
Hạt phấn (n) AB
Tế bào đơn bội
Cây đơn bội
Lưỡng bội hóa
Cây lưỡng bội
(n) AB
(n) AB
(2n) AABB
+ Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn
Cây đơn bội
Hạt phấn hoặc noãn chưa thụ tinh
Mô đơn bội
MT thích hợp
MT thích hợp
Cây lưỡng bội
consixin
NỘI DUNG PHIẾU HỌC TẬP
- Nuôi cấy mô hay tế bào thực vật trong ống nghiệm → Tái sinh thành cây.
- Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn trong ống nghiệm → Cây đơn bội.
- Tế bào đơn bội (n) lưỡng bội hóa Cây lưỡng bội (2n)
- Tạo các cây lưỡng bội đồng hợp về tất cả các gen → Tính trạng ổn định.
Loại bỏ thành tế bào của các tế bào lai khác loài → Tế bào trần.
Dung hợp hai tế bào trần → tế bào lai
- Nuôi tế bào lai → Cây lai khác loài.
Tạo cây lai khác loài, ( không qua lai hữu tính).
- Tạo quần thể cây trồng đồng nhất về kiểu gen.
- Nhân giống nhanh, số lượng lớn.
CHUYỆN LẠ 3
Cừu cái Dolly ra đời ( 1997) tại Scotland, gây chấn động toàn cầu khi trở thành con vật được nhân bản đầu tiên.
Dolly đã 3 lần sinh nở với 6 đứa con. Lên 5 tuổi, Dolly bị mắc chứng viêm khớp và trở nên đi lại khó khăn. Năm 2003 (7 tuổi) nó đã được tiêm một mũi tiêm gây chết không đau đớn (cái chết êm ái) nhằm thoát khỏi bệnh phổi đang trở nên trầm trọng.
Tỷ lệ thất bại của trứng cũng khá cao và trong số những phôi thành công thì có rất nhiều phôi bị lỗi, như trường hợp của Dolly đã bị chết sớm. Nguyên nhân do phần mềm gene không được chuyển giao hoàn toàn hoặc bị hư hỏng trong lúc chuyển.
Cừu Dolly
NỘI DUNG PHIẾU HỌC TẬP
1. Tách nhân tế bào của động vật cần nhân bản. Tách tế bào trứng và loại bỏ nhân.
2. Cho nhân tế bào cần nhân bản vào tế bào trứng đã mất nhân ->Phôi.
3. Chuyển phôi vào tử cung của con cái khác cho mang thai, sinh đẻ bình thường.
- Nhân bản nhiều loài động vật (đặc biệt là động vật biến đổi gen).
Tiến hành:
Công ty
RNL Bio
(Hàn Quốc)
Năm thành công:
2005
Những chú chó này được nhân bản từ tế bào của một con chó giống Booger.
Con chuột đã chết được 16 năm
Hậu duệ của con chuột chết
Người tiến hành:
Nhóm nghiêu cứu của Trung tâm Sinh học phát triển tại thành phố Kobe (Nhật Bản)
Năm nghiên cứu thành công:
Tháng 11 năm 2008
Người tiến hành: GS.TS Nguyễn Mộng Hùng và nhà khoa học Nga Nikitina.
Tiến hành:
Trung tâm nhân giống lạc đà và Viện nghiên cứu thú y trung ương của Các tiểu vương quốc Ảrập Thống nhất nhân bản từ một con lạc đà bị giết lấy thịt năm 2005.
Chào đời: 8/4/2009
Chuột nhân bản từ tế bào lấy từ da (Mỹ)
Khỉ nhân bản vô tính (Anh)
Ngựa nhân bản vô tính ở Ý
Sói nhân bản vô tính ở Hàn Quốc (2005)
Sao la
Sếu đầu đỏ
Vooc quần đùi trắng
Quy trình cấy truyền phôi bò
NỘI DUNG PHIẾU HỌC TẬP
1. Tách nhân tế bào của động vật cần nhân bản. Tách tế bào trứng và loại bỏ nhân.
2. Cho nhân vào tế bào trứng đã bị lấy mất nhân.
3. Nuôi tế bào này trong ống nghiệm → phôi.
4. Chuyển phôi vào tử cung của con cái cho mang thai, sinh đẻ bình thường.
- Nhân bản động vật (đặc biệt là động vật biến đổi gen).
- Lấy phôi từ động vật cho -> tách thành nhiều phôi → cấy các phôi này vào động vật nhận để mang thai và sinh đẻ bình thường.
- Tạo nhiều con vật kiểu gen giống nhau trong thời gian ngắn.
Câu 1. Trong các bước sau đây:
I. Chọn lọc cá thể có kiểu hình mong muốn.
II. Tạo dòng thuần.
III. Xử lí mẫu vật bằng tác nhân đột biến.
Quy trình tạo giống mới bằng phương pháp gây đột biến theo trình tự nào sau đây?
A. I --> --> II --> III.
B. III --> II --> I.
C. II --> III --> I.
D. III --> I --> II.
CỦNG CỐ
các tế bào xôma tự do được tách ra từ mô sinh dưỡng
các tế bào đã được xử lí làm tan màng sinh chất
các tế bào đã được xử lí làm tan thành tế bào
các tế bào khác loài đã hoà nhập để trở thành tế bào lai
Câu 2: Trong kĩ thuật lai tế bào, các tế bào trần là:
CỦNG CỐ
Câu 3. Phương pháp nuôi cấy hạt phấn là:
Cho mọc thành cây đơn bội rồi đa bội hóa cây lưỡng bội.
B. Dùng hóa chất để nuôi cấy tạo cây lưỡng bội.
C. Cho những giao tử đơn bội giao phấn tạo cây lưỡng bội.
D. Cho giao tử đơn bội nuôi cấy trong môi trường đủ chất dinh dưỡng phát triển thành cây lưỡng bội.
CỦNG CỐ
Câu 4. Điều nào sau đây không đúng với nhân bản vô tính ở động vật bằng kỹ thuật chuyển nhân?
A. Cần có sự tham gia của nhân tế bào sinh dục.
B. ĐV có vú có thể nhân bản từ tế bào xôma.
C. Cần có sự tham gia tế bào chất của noãn bào.
D. Có thể tạo ra giống ĐV mang gen người.
CỦNG CỐ
Nuôi cấy hợp tử.
Kỹ thuật chuyển
Cấy truyền phôi
Nhân giống đột biến
Câu 5: Chia cắt một phôi động vật thành nhiều phôi, rồi cấy vào tử cung của các con cái khác nhau từ đó nhanh chóng tạo ra hàng loạt con có kiểu gen giống nhau được gọi là phương pháp:
CỦNG CỐ
Câu 6. Để tạo ra cơ thể mang bộ nhiễm sắc thể của 2 loài khác nhau mà không qua sinh sản hữu tính người ta sử dụng phương pháp
đột biến nhân tạo.
B. lai tế bào.
C. kĩ thuật di truyền.
D. chọn lọc cá thể.
Về nhà
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Hoa Hướng
Dung lượng: |
Lượt tài: 1
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)