Bài 19. Sự phân bố sinh vật và đất trên Trái Đất

11/14/2008
GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ
Tổ Địa lí
Trường THPT Buôn Ma Thuột
G/viên: Bùi Văn Tiến
1. Sinh quyển là:
a. Nơi sinh sống của thực vật và động vật.
b. Là một quyển của Trái Đất, trong đó có toàn bộ sinh vật sinh sống.
c. Là quyển của Trái Đất, trong đó thực vật và động vật sinh sống.
d. Nơi sinh sống của toàn bộ sinh vật.

2. Cây có lá rộng thường sinh trưởng ở loại đất có đặc tính:
a.Tầng mỏng, nghèo chất dinh dưỡng, thừa ẩm.
b. Tầng dày, tính chất vật lí tốt, độ ẩm tốt.
c. Tầng mỏng, nghèo chất dinh dưỡng, độ ẩm bình thường.
d. Tầng dày, tính chất vật lí tốt, thiếu ẩm.
3; Nhõn t? khớ h?u cú ?nh hu?ng nhu th? n�o t?i s? phỏt tri?n v� phõn b? sinh v?t?
Đáp án:
-Ảnh hưởng trực tiếp đến sinh trưởng và phát triển của sinh vật.
-Nhiệt độ thích hợp->sinh vật phát triển nhanh và thuận lợi hơn (loài ưa nhiệt, loài chịu lạnh)
-Nơi có điều kiện nhiệt, ẩm, nước thuận lợi là môi trường tốt để sinh vật phát triển và ngược lại.
Ánh sáng quyết định quá trình quang hợp của cây xanh.

1. Trong số những nhân tố của môi trường, nhân tố quyết định sự phân bố của sinh vật là:
a. Khí hậu. b. Đất.
c. Địa hình. d. Nguồn nước.

2. Dặc điểm nào sau đây không phải của rừng nhiệt đới ẩm:
a.Nhiều tầng tán.
b. Nhiều dây leo chằng chịt.
c. Khá thuần nhất về thành phần loài.
d. Thực vật phát triển rất mạnh.
3; Nhõn t? con ngu?i cú ?nh hu?ng nhu th? n�o d?n s? phỏt tri?n v� phõn b? c?a sinh v?t ?
KI?M TRA B�I CU
Đáp án
- Thay đổi phạm vi phân bố của sinh vật
Làm tăng số lượng khả năng sinh trưởng của các giống loài ĐTV
Trồng và mở rộng diện tích rừng.
Chặt phá rừng, làm mất nguồn gien ĐTV ( quý hiếm )
Làm cho một số giống cây trồng địa phương bị tuyệt chủng (cách mạng xanh)
*Thảm thực vật là gì?

Trong tự nhiên, trên cùng một diện tích có tính đồng nhất nhất định, các loài thực vật khác nhau của một vùng rộng lớn được gọi chung là thảm thực vật.

* Xem đoạn phim và cho biết “ Thảm thực vật” là gì ?
*Em hãy kể tên các kiểu thảm thực vật ,các nhóm đất chính và sự phân bố của chúng?
Các nhóm đất chính trên thế giới
Các kiểu thảm thực vật chính trên thế giới
Hoang mạc lạnh
Băng tuyết
Đài nguyên
Đất đài nguyên
Rừng lá kim
Đất pôtzôn
Hoang mạc, bán hoang mạc
Đất Hoang mạc, bán hoang mạc
Đất đen thảo nguyên,
đồng cỏ núi cao
Thảo nguyên, đồng cỏ núi cao
Rừng cận nhiệt ẩm
Đất đỏ vàng cận nhiệt
Rừng nhiệt đới
Đất đỏ vàng feralit, đen nhiệt đới
I- SỰ PHÂN BỐ SINH VẬT VÀ ĐẤT THEO VĨ ĐỘ
Môi trường địa lí
Kiểu khí hậu chính
Nhóm đất chính
Kiểu thảm thực vật chính
Phân bố chủ yếu
Đới lạnh
Đới ôn hòa
Đới nóng
-Cận cực lục địa
-Đài nguyên
-Đài nguyên
> 650 Ở rìa Bắc Âu -Á , Bắc Mỹ
Bắc Âu, Á, Bắc Mỹ
Tây , Trung Âu, Đông Hoa Kì
Nội địa ÂU,Á, Bắc Mỹ(Khoảng 30-350)
Đông Trung Quốc, Hoa Kì
-Ôn đới lục địa
(lạnh)
-Rừng lá kim
-Pốtdôn
-Ôn đới hải dương
-Rừng lá rộng, hỗn hợp
-Nâu và xám
-Ôn đới lục địa nöûa khô hạn
-Thảo nguyên
-Đen
-Đỏ vàng
-Rừng cận nhiệt ẩm
-Cận nhiệt gió mùa
Trung và Nam Phi,
Trung và Nam Mỹ
-Cận nhiệt Địa Trung Hải
-Cận nhiệt lục địa
-Nhiệt đới lục địa
-Xa van
-Đỏ, nâu đỏ
-Nhiệt đới gió mùa
-Xích đạo
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
*Nguyên nhân nào dẫn đến sự phân bố của các kiểu thảm thực vật và các đới đất theo vĩ độ?
Sự phân bố các kiểu thảm thực vật trên Trái Đất phụ thuộc nhiều vào khí hậu, chủ yếu là chế độ nhiệt, ẩm. Chế độ nhiệt ẩm trên trái đất thay đổi theo vĩ độ dẫn đến các kiểu thảm thực vật và đới đất cũng được phân bố theo vĩ độ.
Chú ý rằng sự phân hóa các kiểu khí hậu trong một đới dẫn đến sự phân hóa các kiểu thảm thực vật và các loại đất khác nhau trong cùng một đới.
*Xem một số kiểu thảm thực vật sau và cho biết ?
CẬN CỰC LỤC ĐỊA
ĐẤT ĐÀI NGUYÊN
( TỪ >65 RÌA BẮC ÂU- Á, BẮC MỸ)
*Xem một số kiểu thảm thực vật sau và cho biết ?
NHIỆT ĐỚI LỤC ĐỊA
ĐẤT ĐỎ, NÂU ĐỎ
TRUNG VÀ NAM PHI
TRUNG VÀ NAM MỸ
NHIỆT ĐỚI GIÓ MÙA
FERALÍT (ĐỎ-VÀNG)
NAM Á, ĐÔNG NAM Á
Em hãy cho biết những kiểu thảm thực vật và nhóm đất thuộc đới ôn hòa?Tại sao đới này lại có nhiều kiểu thảm thực vật và nhóm đất như vậy?
II- Sự phân bố của sinh vật và đất theo độ cao
H 19.11 Sơ đồ các vành đai thực vật và đất ở sườn Tây dãy Cap-ca
*Dựa vào hình hãy cho biết có những vành đai thực vật và vành đai đất nào từ chân núi lên đỉnh núi? Và giải thích nguyên nhân?
Sự phân bố của sinh vaät và đất từ chân núi lên đỉnh núi (söôøn nuùi phía Taây daõy Caùp-ca)
*Nguyên nhân nào dẫn đến sự phân bố vành đai đất và thực vật theo độ cao?
Là do sự thay đổi của nhiệt độ và lượng mưa từ chân núi lên đỉnh núi.
Ở vùng núi, đối với sườn đón gió ,càng lên cao, nhiệt độ và áp suất không khí càng giảm, còn độ ẩm không khí lại tăng lên đến một độ cao nào đó rồi mới giảm, tương ứng thì có các vành đai thực vật và vành đai đất khác nhau.

TÓM LẠI
Sự phân bố của các thảm thực vật trên thế giới phụ thuộc nhiều vào khí hậu(chủ yếu là chế độ nhiệt, ẩm), chế độ nhiệt ẩm lại thay đổi theo vĩ độ và độ cao, do đó thảm thực vật cũng thay đổi theo vĩ độ và độ cao của địa hình. Đất chịu tác động mạnh của khí hậu và sinh vật nên sự phân bố đất trên lục địa cũng tuân theo quy luật này.
Một số kiểu thảm thực vật ở Việt Nam
Thông Đà Lạt
Rừng Tây Bắc
Rừng Yên Bái
Rừng Cúc Phương
Rừng Cần Giờ
1/ Trình bày đặc điểm phân bố của thảm thực vật và đất theo vĩ độ và theo độ cao?
2/ Nêu nguyên nhân dẫn tới sự phân bố thảm thực vật và đất theo vĩ độ? Cho ví dụ chứng minh?
HOẠT ĐỘNG TIẾP NỐI
Trả lời câu hỏi 1,2,3-Sgk-trang 73
Chuẩn bị bài 20-chương IV- Sgk-trang 74:
* Xem lại các bài học ở chương III có liên quan đến các thành phần tự nhiên trong các Quyển của lớp vỏ địa lí.
* Sưu tầm tranh ảnh và tìm hiểu về sự tàn phá rừng, đất bị xói mòn, lũ lụt