Bài 19. Sông nước Cà Mau

Bài giảng dự thi giáo viên giỏi cấp huyện vòng 2
Giáo viên dự thi: nguỵ thị huệ
Trường THCS đồng sơn
ngữ văn 6
ĐOÀN GIỎI
SÔNG NƯỚC CÀ MAU
Tiết 77
Tiết 77 sông nước cà mau
( Đoàn giỏi)

Nhà văn Đoàn Giỏi (1952 - 1989)
Quê ở tỉnh Mỹ Tho, nay thuộc tỉnh Tiền Giang. Trong kháng chiến chống Pháp ông làm công tác thông tin, văn nghệ. Năm 1954 ông công tác tại chi hội văn nghệ Nam Bộ sau đó tập kết ra Bắc và từng là uỷ viên ban chấp hành hội nhà văn khoá I, II, III. Ông viết đa dạng nhiều thể loại và đã có nhiều tác phẩm được dựng thành phim.
I. Đọc, tìm hiểu chú thích.
a. Tác giả:
1.Đọc.
2.Chú thích.
Nhà văn Đoàn Giỏi
Tiết 77 sông nước cà mau
( Đoàn giỏi)

I. Đọc, tìm hiểu chú thích.
a. Tác giả:
1.Đọc.
2.Chú thích.
* Các tác phẩm:
- Truyện: Cá bống mú (1956); Đất rừng phương nam (1957); Cuộc truy tìm kho vũ khí (1962)
- Truyện ngắn: Hoa hướng dương (1960)
- Truyện kí: Ngọn tầm vông (1956)
- Kịch thơ: Người Nam thà chết không hàng (1947)
Tiết 77 sông nước cà mau
( Đoàn giỏi)

I. Đọc, tìm hiểu chú thích.
a. Tác giả:
1.Đọc.
2.Chú thích.
"Đất rừng phương Nam" sáng tác năm 1957 là tác phẩm nổi tiếng nhất của Đoàn Giỏi. Tác phẩm được xem như một áng văn điển hình về vùng đất con người Nam Bộ. Tác phẩm đã được dịch ra nhiều thứ tiếng như: Nga, Ba Lan, Trung Quốc, Đức.
Văn bản "Sông nước Cà Mau" được trích từ chương XVIII của truyện "Đất rừng phương Nam".
b. Tác phẩm:
Tiết 77 sông nước cà mau
( Đoàn giỏi)

I. Đọc, tìm hiểu chú thích.
a. Tác giả:
1.Đọc.
2.Chú thích.
b. Tác phẩm:
c. Từ khó:
I. Đọc, tìm hiểu chú thích.
II. Đọc, tìm hiểu văn bản.
* Tìm hiểu chung về văn bản.
- Phương thức biểu đạt:
Miêu tả
Phần 1: Từ đầu đến "đơn điệu": ấn tượng ban đầu về toàn cảnh sông nước Cà Mau.
Phần 2: Tiếp đến "ban mai": Cảnh sông ngòi kênh rạch Cà Mau.
Phần 3: còn lại: Cảnh chợ Năm Căn
Từ khái quát đến cụ thể
- Vị trí quan sát:
- Trình tự miêu tả:
Ba phần:
Trên thuyền
- Bố cục:
Tiết 77 sông nước cà mau
( Đoàn giỏi)
I. Đọc, tìm hiểu chú thích.
II. Đọc, tìm hiểu văn bản.
1. ấn tượng ban đầu về toàn cảnh sông nước Cà Mau.
- Địa hình:
- Màu sắc:
- Âm thanh:
Sông ngòi, kênh rạch chi chít như mạng nhện.
Trời xanh, nước xanh, cây lá xanh.
Tiếng sóng, tiếng gió không ngớt vọng về.
? Cảm nhận bằng thị giác, thính giác và cả tâm hồn.
Tiết 77 sông nước cà mau
( Đoàn giỏi)
? Cảnh thiên nhiên sông nước ở Cà Mau hoang sơ, bí ẩn nhưng đẹp và hấp dẫn.
I. Đọc, tìm hiểu chú thích.
II. Đọc, tìm hiểu văn bản.
1. ấn tượng ban đầu về toàn cảnh sông nước Cà Mau.
2. Cảnh sông ngòi kênh rạch Cà Mau.
* Giải thích cách gọi tên đất tên sông
+ Gọi là Rạch Mái Giầm vì hai bên bờ mọc toàn những cây mái giầm.
+ Gọi là Kênh Bọ Mắt vì ở đó tụ tập không biết cơ man nào là bọ mắt,
+ Gọi là kênh Ba Khía vì ở đó hai bên bờ tập trung toàn những con ba khía.
+ Gọi là xã Năm Căn thì nghe nói trên bờ sông chỉ độc có một cái lán năm gian của những người tới đốn củi hầm than dựng nên.
? Cảnh thiên nhiên sông nước ở Cà Mau hoang sơ, bí ẩn nhưng đẹp và hấp dẫn.
Tiết 77 sông nước cà mau
( Đoàn giỏi)
-> Giải thích cụ thể, rõ ràng bằng cách nêu các đặc điểm của từng địa danh
? Cách gọi dân dã, mộc mạc theo lối dân gian đã tạo cảm giác gần gũi chỉ cần nghe tên ta đã hình dung được đặc điểm của vùng đất này
? Kênh rạch nhiều, cây cối um tùm. Tất cả vẫn hoang sơ như chưa có dấu chân người đặt tới.
I. Đọc, tìm hiểu chú thích.
II. Đọc, tìm hiểu văn bản.
1. ấn tượng ban đầu về toàn cảnh sông nước Cà Mau.
2. Cảnh sông ngòi kênh rạch Cà Mau.
* Miêu tả dòng sông.
+ Dòng sông mênh mông, nước đổ ra biển ầm ầm ngày đêm như thác. Con sông rộng hơn ngàn thước
+ "Thuyền chúng tôi chèo thoát qua kênh Bọ Mắt, đổ ra con sông Cửa Lớn, xuôi về Năm Căn".
* Giải thích cách gọi tên đất, tên sông.
? Dòng sông rộng hùng vĩ, dòng chảy thay đổi theo địa hình
? Cảnh thiên nhiên sông nước ở Cà Mau hoang sơ, bí ẩn nhưng đẹp và hấp dẫn.
Tiết 77 sông nước cà mau
( Đoàn giỏi)
? Quan sát tỉ mỉ, dùng từ ngữ miêu tả tinh tế chính xác kết hợp với phép tu từ so sánh
I. Đọc, tìm hiểu chú thích.
II. Đọc, tìm hiểu văn bản.
1. ấn tượng ban đầu về toàn cảnh sông nước Cà Mau.
2. Cảnh sông ngòi kênh rạch Cà Mau.
* Giải thích cách gọi tên sông ngòi, kênh rạch.
* Miêu tả dòng sông
* Miêu tả rừng đước.
- Rừng đước: dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận.
? Cảnh thiên nhiên sông nước ở Cà Mau hoang sơ, bí ẩn nhưng đẹp và hấp dẫn.
? Nghệ thuật so sánh giúp ta hình dung được sự hùng vĩ, vững chãi của rừng đước. nó như bức tường thành bảo vệ sự trường tồn của dòng sông.
- Cây đước:
+ Hình dáng: mọc thẳng, ngọn bằng.
+ Màu sắc: đắp từng bậc, màu xanh lá mạ, màu xanh rêu, màu xanh chai lọ.
? Các lớp cây đước từ non đến già nối tiếp nhau tạo nên một bức tường thành vững chãi với nhiều cung bậc của màu xanh
Tiết 77 sông nước cà mau
( Đoàn giỏi)
? Thiên nhiên nơi đây mang vẻ đẹp hùng vĩ nên thơ gợi sự trù phú.
I. Đọc, tìm hiểu chú thích.
II. Đọc, tìm hiểu văn bản.
1. ấn tượng ban đầu về toàn cảnh sông nước Cà Mau.
2. Cảnh sông ngòi kênh rạch Cà Mau.
? Cảnh thiên nhiên sông nước ở Cà Mau hoang sơ, bí ẩn nhưng đẹp và hấp dẫn.
Tiết 77 sông nước cà mau
( Đoàn giỏi)
? Thiên nhiên nơi đây mang vẻ đẹp hùng vĩ nên thơ gợi sự trù phú.
I. Đọc, tìm hiểu chú thích.
II. Đọc, tìm hiểu văn bản.
1. ấn tượng ban đầu về toàn cảnh sông nước Cà Mau.
2. Cảnh sông ngòi kênh rạch Cà Mau.
3. Cảnh chợ Năm Căn.
- Chợ nằm sát bên bờ sông, đông vui tấp nập.
- Nét độc đáo của chợ Năm Căn thể hiện:
+ Địa điểm họp chợ: Trên sông nước, túp lều lá thô sơ, những lò than, hầm gỗ đước, những ngôi nhà bè ban đêm ánh đèn măng sông chiếu rực trên mặt nước như những khu phố nổi.
+ Cảnh mua bán: tấp nập nhiều sản vật, nhiều hàng hoá, nhiều món ăn.
+ Người đi chợ: người Hoa Kiều, người Châu Giang, người Trung Quốc
? Phép liệt kê, miêu tả từ khái quát đến chi tiết, cụ thể.
? Cảnh chợ Năm Căn tấp nập, đông vui, gợi cuộc sống thanh bình, no đủ.
? Cảnh thiên nhiên sông nước ở Cà Mau hoang sơ, bí ẩn nhưng đẹp và hấp dẫn.
Tiết 77 sông nước cà mau
( Đoàn giỏi)
? Thiên nhiên nơi đây mang vẻ đẹp hùng vĩ nên thơ gợi sự trù phú.
I. Đọc, tìm hiểu chú thích.
II. Đọc, tìm hiểu văn bản.
1. ấn tượng ban đầu về toàn cảnh sông nước Cà Mau.
2. Cảnh sông ngòi kênh rạch Cà Mau.
3. Cảnh chợ Năm Căn.
? Cảnh chợ Năm Căn tấp nập, đông vui mang những nét đặc sắc của người dân Nam Bộ gợi cuộc sống thanh bình, no đủ.
? Cảnh thiên nhiên sông nước ở Cà Mau hoang sơ, bí ẩn nhưng đẹp và hấp dẫn.
Tiết 77 sông nước cà mau
( Đoàn giỏi)
? Thiên nhiên nơi đây mang vẻ đẹp hùng vĩ nên thơ gợi sự trù phú.
III. Tổng kết, ghi nhớ.
IV. Luyện tập.
1. Nghệ thuật:
2. Nội dung:
* Ghi nhớ (SGK)
Em hãy viết đoạn văn ngắn miêu tả về dòng sông quê em .
Cách miêu tả đặc sắc kết hợp với những hình ảnh so sánh, sự liên tưởng độc đáo, ngôn ngữ đậm chất Nam Bộ
Bức tranh thiên nhiên về cảnh sông nước Cà Mau với vẻ đẹp rộng lớn, hùng vĩ, đầy sức sống hoang dã với cuộc sống tấp nập, trù phú.
KÍNH CHÚC
QUÝ THẦY CÔ
NHIỀU S?C KHỎE