Bài 19. Sông nước Cà Mau

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ GIỜ NGỮ VĂN
Nhận định nào sau đây em cho là không đúng
Truyện “Dế Mèn phiêu lưu kí ” là:
A. Truyện viết cho thiếu nhi
B. Truyện viết về loài vật
C. Truyện mượn loài vật để chế giễu loài người
D. Truyện viết về những cuộc phiêu lưu của Dế Mèn
2. Bài học đường đời đầu tiên mà Dế Choắt nói với Dế Mèn là gì?
A. Ở đời không được ngông cuồng, dại dột dễ chuốc vạ vào thân
B. Ở đời phải cẩn thận khi nói năng, nếu không sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình
C. Ở đời mà có thói hung hăng, bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình
D. Ở đời phải trung thực, tự tin, nếu không rồi sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình.
3. Đoạn trích “Bài học đường đời đầu tiên” không có những đặc sắc trong nghệ thuật gì?
A. Nghệ thuật kể chuyện. C. Nghệ thuật sử dụng từ ngữ
B. Nghệ thuật miêu tả D. Nghệ thuật tả người
Kiểm tra bài cũ
Chọn một chữ cái đứng đầu phương án trả lời đúng
Tiết 77,78:
ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
Bản đồ hành chính tỉnh Cà Mau
Cà Mau
Tên khai sinh Đoàn Giỏi ngoài ra còn có bút danh Nguyễn Hoài, Nguyễn Phú Lễ .
Quê quán: Châu Thành, Tiền Giang.
Đề tài sáng tác: Viết về cuộc sống thiên nhiên và con người Nam Bộ.
Tác phẩm chính: Những dòng chữ máu Nam Kì 1940 (kí, 1948); Chiến sĩ Tháp Mười (kịch thơ, 1949), Cá bống mú (truyện, 1956), Đất rừng phương Nam (truyện, 1957).
Sinh năm 1925 – Mất năm 1989.
Ông viết văn từ trước Cách mạng tháng Tám năm 1945.
Quê ở Hà Nội.
Chọn các thông tin đúng về nhà văn Đoàn Giỏi:
Ông viết văn từ thời kì kháng chiến chống thực dân Pháp (1946-1954).
1
2
3
4
5
6
7
8
Được chuyển thể thành bộ phim Đất phương Nam
Truyện: Đất rừng phương Nam
bức thành dài
đơn vị hành chính thời xưa, lớn hơn một tỉnh hiện nay; ở đây dung với nghĩa là một vùng đất.
Trấn
nói chệch âm đi, tạo thành một âm khác gần với âm gốc của nó.
Bến sông để tập kết và chuyển hàng hóa theo đường thủy
(măng-sông phiên âm từ tiếng Pháp) đèn đốt bằng hơi dầu hỏa, có mạng bằng sợi không cháy bao quanh ngọn lửa để tăng độ sáng
Nói trại
Đèn măng-sông
Bến vận hà
bức thành dài (trường: dài)
đơn vị hành chính thời xưa, lớn hơn một tỉnh hiện nay; ở đây dung với nghĩa là một vùng đất.
Trấn
nói chệch âm đi, tạo thành một âm khác gần với âm gốc của nó.
Bến sông để tập kết và chuyển hàng hóa theo đường thủy
(măng-sông phiên âm từ tiếng Pháp) đèn đốt bằng hơi dầu hỏa, có mạng bằng sợi không cháy bao quanh ngọn lửa để tăng độ sáng
Nói trại
Đèn măng-sông
Bến vận hà
Trường thành
- Từ đầu -> lặng lẽ một màu xanh đơn điệu: Những ấn tượng chung ban đầu về thiên nhiên vùng Cà Mau.
- Tiếp -> khói sóng ban mai: Nói về các kênh rạch ở vùng Cà Mau và dòng sông Năm Căn.
- Còn lại: Đặc tả cảnh chợ Năm Căn.
I. Giới thiệu tác giả, văn bản
II. §äc vµ t×m hiÓu chung v¨n b¶n
III. TìM HIểU CHI TIếT VĂN BảN
Càng đổ dần về h­ớng mũi Cà Mau thì sông ngòi, kênh rạch càng bủa giăng chi chít nh­ mạng nhện. Trên thì trời xanh, d­ới thì n­ớc xanh, chung quanh mình cũng chỉ toàn một sắc xanh cây lá. Tiếng rì rào bất tận của những khu rừng xanh bốn mùa, cùng tiếng sóng rì rào từ biển Đông và vịnh Thái Lan ngày đêm không ngớt vọng về trong h¬i gió muối – thứ âm thanh đ¬n điệu triền miên ấy ru ngủ thính giác, càng làm mòn mỏi và đuối dần đi tác dụng phân biệt của thị giác con ng­ời tr­ớc cái quang cảnh chỉ lặng lẽ một màu xanh đ¬n điệu ...
Càng đổ dần về h­ớng mũi Cà Mau thì sông ngòi, kênh rạch càng bủa giăng chi chít như mạng nhện. Trên thì trời xanh, dưới thì n­ớc xanh, chung quanh mình cũng chỉ toàn một sắc xanh cây lá. Tiếng rì rào bất tận của những khu rừng xanh bốn mùa, cùng tiếng sóng rì rào từ biển Đông và vịnh Thái Lan ngày đêm không ngớt vọng về trong h¬i gió muối – thứ âm thanh đ¬n điệu triền miên ấy ru ngủ thính giác, càng làm mòn mỏi và đuối dần đi tác dụng phân biệt của thị giác con ng­ời tr­ớc cái quang cảnh chỉ lặng lẽ một màu xanh đ¬n điệu ...
như
xanh
xanh
xanh
so sánh,
điệp từ,
Trên thì
rì rào
rì rào
dưới thì
chung quanh
liệt kê
Biện pháp nghệ thuật:
Thảo luận nhóm đôi – 2 phút
Có ý kiến cho rằng: Ấn tượng chung về sông nước Cà Mau được tác giả cảm nhận qua nhiều giác quan.
Ý kiến của em thế nào?
Càng đổ dần về h­ớng mũi Cà Mau thì sông ngòi, kênh rạch càng bủa giăng chi chít như mạng nhện. Trên thì trời xanh, dưới thì n­ớc xanh, chung quanh mình cũng chỉ toàn một sắc xanh cây lá. Tiếng rì rào bất tận của những khu rừng xanh bốn mùa, cùng tiếng sóng rì rào từ biển Đông và vịnh Thái Lan ngày đêm không ngớt vọng về trong h¬i gió muối – thứ âm thanh đơn điệu triền miên ấy ru ngủ thính giác, càng làm mòn mỏi và đuối dần đi tác dụng phân biệt của thị giác con ng­ời tr­ớc cái quang cảnh chỉ lặng lẽ một màu xanh đ¬n điệu ...
thính giác
thị giác
đơn điệu triền miên
lặng lẽ
mòn mỏi
Chọn một chữ cái đứng đầu phương án trả lời đúng
1/ Đoạn trích "Sông nước Cà Mau" trích từ tác phẩm nào?
A. Rừng U Minh. C. Đất rừng phương Nam.
B. Quê nội. D. Mảnh đất phương Nam.
2/ Đoạn trích "Sông nước Cà Mau" là sáng tác của nhà văn nào?
A. Nguyễn Minh Châu. C. Võ Quảng.
B. Đoàn Giỏi. D. Tạ Duy Anh.
3/ Văn bản "Sông nước Cà Mau" có nội dung chính là gì?
A. Cảnh sông nước Cà Mau có vẻ đẹp rộng lớn, hùng vĩ hoang dã, đầy sức sống.
B. Cảnh sông nước Cà Mau hiện lên thật hoang dã, dữ dằn
C. Cảnh sông nước Cà Mau có vẻ đẹp nên thơ
D. Cảnh sông nước Cà Mau như mọi nơi khác.
4/ Dòng nào sau đây không có trong đoạn trích "Sông nước Cà Mau"?
A. Trên trời thì xanh.
B. Dưới nước thì xanh.
C. Chung quanh mình cũng chỉ toàn một sắc xanh cây lá.
D. Nhìn vào đâu cũng thấy màu xanh.
5/ Vị trí của người miêu tả trong đoạn trích "Sông nước Cà Mau" là ở đâu?
A. Trên con thuyền xuôi theo các kênh rạch
B. Trên đường bộ bám theo các kênh rạch
C. Từ trên cao nhìn bao quát toàn cảnh
D. Ngồi một nơi và tưởng tượng ra.
Chọn một chữ cái đứng đầu phương án trả lời đúng
Hãy dùng hai đến ba câu văn nêu cảm nhận của em về thiên nhiên Cà Mau qua bài "Sông nước Cà Mau" đã học.
Đoạn trích miêu tả cảnh quan thiên nhiên của một vùng sông nước Cà Mau rộng lớn, hoang dã và hùng vĩ với sông ngòi, kênh rạch chằng chịt như mạng nhện được bao trùm bởi một màu xanh của trời, nước, rừng cây cùng tiếng rì rào bất tận của sóng gió. Xin cảm ơn nhà văn Đoàn Giỏi, cảm ơn ông đã cho chúng em những hiểu biết và thêm yêu về vùng đát mũi Cà Mau - vùng cực Nam của Tổ quốc.
Cà Mau
Hãy dùng hai đến ba câu văn nêu cảm nhận của em về thiên nhiên Cà Mau qua bài "Sông nước Cà Mau" đã học.
Đoạn trích miêu tả cảnh quan thiên nhiên của một vùng sông nước Cà Mau rộng lớn, hoang dã và hùng vĩ với sông ngòi, kênh rạch chằng chịt như mạng nhện được bao trùm bởi một màu xanh của trời, nước, rừng cây cùng tiếng rì rào bất tận của sóng gió. Xin cảm ơn nhà văn Đoàn Giỏi, cảm ơn ông đã cho chúng em những hiểu biết và thêm yêu về vùng đất mũi Cà Mau - vùng cực Nam của Tổ quốc.
Cảm hứng cho sáng tác văn học.

Một liên tưởng độc đáo:
"Tổ quốc tôi như một con tàu
Mũi thuyền xé sóng - mũi Cà Mau"
( Xuân Diệu - Mũi Cà Mau)
Một tình cảm thiết tha thương mến:
" Đi đâu cũng nhớ quê hương
ở đâu lòng cũng mến thương đất này
Bềnh bồng sông rợn trời mây
Gió ru dừa nước, đước say bãi bồi"
( Tố Hữu - Một thoáng Cà Mau)
Hướng dẫn học tập ở nhà

- Ghi nhớ các đơn vị kiến thức đã học.
+ Hoàn tất bài tập.
+ D?c ki van b?n, ti?p t?c tỡm hi?u cỏc ph?n ti?p theo c?a van b?n, chỳ ý nh?ng chi ti?t miờu t? d?c s?c, cỏc chi ti?t s? d?ng phộp so sỏnh c?a tỏc gi? khi miờu t? kờnh r?ch C� Mau v� ch? Nam Can.
Xin chào và hẹn gặp lại