Bài 19. Sông nước Cà Mau

KIỂM TRA MIỆNG
Câu 1: Từ đoạn trích “ Bài học đường đời đầu tiên” theo em bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn là gì? ( 8 điểm)
Câu 2: Nêu tên văn bản, tác giả và nội dung cơ bản của văn bản sẽ học ở tiết này? ( 2 điểm)
Hình ảnh nổi bật trong 2 bức tranh là gì?
Tuần: 21
Tiết: 77
SÔNG NƯỚC CÀ MAU
(TRÍCH “ĐẤT RỪNG PHƯƠNG NAM”)
- Đoàn Giỏi -
Đoàn Giỏi
Đoàn Giỏi cùng gia đình
I. Đọc – hiểu văn bản:
1. Tác giả, tác phẩm:
Đoàn Giỏi (1925-1989), quê ở Châu Thành, Tiền Giang.
Ông viết văn từ thời kháng chiến chống thực dân Pháp
- Van b?n: " Sụng nu?c C� Mau" trớch t? chuong XVIII c?a truy?n: "D?t r?ng phuong Nam"
“Đất rừng phương Nam” là một truyện dài nổi tiếng của Đoàn Giỏi kể về cuộc đời lưu lạc của nhân vật chính ( bé An) tại vùng đất rừng U Minh, miền Tây Nam Bộ trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.
Truyện gồm 20 chương với tên gọi khác nhau như:
+ Đêm kinh khủng ( chương IV)
+ Đi câu rắn ( chương VIII)
- Chương XVIII có tên là: “ Rừng đước Cà Mau”. Tên Văn bản trong SGK là do người biên soạn SGK đặt.
II. Phân tích văn bản:
1. Bố cục:
- Bố cục 3 phần:
+ Phần 1: “Từ đầu… màu xanh đơn điệu”: Ấn tượng ban đầu về toàn cảnh.
+ Phần 2: “Từ khi … khói sóng ban mai”: Cảnh kênh rạch sông ngòi.
+ Phần 3: Còn lại: Cảnh chợ Năm Căn.
=> Thiờn nhiờn cũn hoang so, d?y h?p d?n v� bớ ?n
2. Ấn tượng ban đầu về toàn cảnh sông nước Cà Mau:
- Sông ngòi, kênh rạch chi chít như mạng nhện.
Trời, nước, cây toàn một màu sắc xanh.
- Tiếng rì rào bất tận của rừng cây, của sóng, gió.
Nghệ thuật: So sánh, dùng tính từ, từ láy để miêu tả => độc đáo.
3. Cảnh sông ngòi, kênh rạch ở Cà Mau:
("T? khi qua Ch� L� .. nu?c den")
- Nhi?u kờnh r?ch, sụng ngũi, d?t tờn theo d?c di?m riờng r?t m?c m?c, dõn dó.
Ví dụ: rạch Mái Giầm: hai bên bờ rạch toàn cây mái giầm.
CÂU HỎI THẢO LUẬN ( 5 PHÚT)
Nhóm 1 + 2: (Đoạn 3)
Tìm những chi tiết thể hiện sự hùng vĩ, rộng lớn của dòng sông Năm Căn và rừng đước.Tác giả đã thành công với những nghệ thuật gì, dùng nhiều từ loại nào?
b.Tìm những động từ cùng chỉ hoạt động của con thuyền trong câu văn đầu của đoạn và những từ miêu tả màu sắc của rừng đước .=> Nhận xét về trình tự miêu tả hoạt động của con thuyền và cách miêu tả màu sắc của tác giả?
Nhóm 3, 4: ( Đoạn 4): Tìm hiểu về sự độc đáo của chợ Năm Căn. Phát hiện nghệ thuật tác giả sử dụng trong đoạn văn đó?
- Dòng sông Năm Căn mênh mông, rộng hơn ngàn thước.
- Nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác
- Cá nước bơi hàng đàn ...như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng
- Rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận
Nghệ thuật: So sánh, từ ngữ gợi hình ảnh, kết hợp thuyết minh.
=> Thiên nhiên rộng lớn, hùng vĩ của vùng sông nước Nam Bộ.
* Những động từ:
- Chèo thoát, đổ ( ra), xuôi (về)
=> Từ ngữ chính xác, tinh tế, trình tự miêu tả hợp lý.
4. Cảnh chợ Năm Căn:
N?m sỏt b? sụng, dụng vui, t?p n?p. H?p c? v�o ban dờm, trờn thuy?n
Dõn cu nhi?u nu?c t?p trung buụn bỏn m?i m?t h�ng. Da d?ng v? m�u s?c, trang ph?c, ti?ng núi.
Ngu?i bỏn h�ng c?i m? trong giao ti?p
NT: Liệt kê, so sánh, quan sát tinh tế
=> Chợ Năm Căn tấp nập, đông vui, trù phú, độc đáo.
Hướng dẫn học tập:
- Đối với bài học tiết này:
+ Đọc, tóm tắt lại nội dung văn bản: “Sông nước Cà mau”
+ Nhớ những chi tiết miêu tả đặc sắc, các chi tiết sử dụng phép so sánh và hiểu ý nghĩa của các chi tiết đó.
+ Làm bài tập 1 phần luyện tập.
- Đối với bài học ở tiết tiếp theo:
Chuẩn bị bài : “Bức tranh của em gái tôi”:
+ Đọc, kể văn bản:
+ Nhân vật Kiều Phương: Tài năng, tính tình…
+ Nhân vật anh trai của Kiều Phương: Tính tình, diễn biến tâm trạng khi xem tranh của mình do chính tay em gái vẽ…