Bài 19. Sông nước Cà Mau

1. Nêu các chi tiết nổi bật về ngoại hình, hành
động, tính cách của Dế Mèn?

2. Qua đó, em có nhận xét gì về Dế Mèn?
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Bản đồ Việt Nam
Bản đồ hành chính tỉnh Cà Mau
I. Tìm hiểu chung:
1/. Tác giả:
Tiết 77:
Văn bản:
- Đoàn Giỏi ( 1925-1989), quê ở Châu Thành - Tiền Giang.
- Đề tài sáng tác: Viết về cuộc sống, thiên nhiên và con người Nam Bộ.
Giới thiệu vài nét chính về tác giả Đoàn Giỏi?
Đoàn Giỏi
SÔNG NƯỚC CÀ MAU
- Văn bản “Sông nước Cà Mau” được trích từ chương XVIII truyện “Đất rừng Phương Nam” của Đoàn Giỏi.
- Truyện được sáng tác vào năm 1957.
Văn bản “ Sông nước Cà Mau” được trích từ tác phẩm nào của Đoàn Giỏi? Ở chương thứ mấy? Thời gian sáng tác?
2/. Tác phẩm:
Tiết 77:
Văn bản:
SÔNG NƯỚC CÀ MAU
I. Tìm hiểu chung:
1/. Tác giả:
Đoàn Giỏi
3/. Bố cục:
Tiết 77:
Văn bản:
SÔNG NƯỚC CÀ MAU
I. Tìm hiểu chung:
1/. Tác giả:
2/. Tác phẩm:
Đoàn Giỏi
Đoạn trích được kể theo ngôi thứ mấy, ai là người kể chuyện?
- Điểm nhìn để quan sát miêu tả của người kể chuyện trong bài này là trên con thuyền xuôi theo các kênh rạch vùng Cà Mau, đổ ra sông Năm Căn rộng lớn rồi dừng lại ở chợ Năm Căn. -> Tác dụng: có thể miêu tả cảnh quan một vùng rộng lớn theo một trình tự tự nhiên, hợp lí. Vị trí trên thuyền người viết có thể miêu tả lần lượt hoặc kĩ càng đối tượng tuỳ ấn tượng của cảnh với người quan sát.
- Ngôi thứ nhất- bé An
? Em hãy hình dung vị trí của người miêu tả. Vị trí ấy có có thuận lợi gì trong việc quan sát và miêu tả?
Chia làm 3 phần:
- Phần 1: “ Từ đầu … màu xanh đơn điệu”
 Ấn tượng chung về thiên nhiên vùng Cà Mau.
- Phần 2: “ Từ khi qua Chà Là … khói sóng ban mai.”
 Quang cảnh sông ngòi, kênh rạch vùng Cà Mau và miêu tả sông Năm Căn.
- Phần 3: “ Còn lại.”
 Cảnh chợ Năm Căn đông vui , trù phú.
Dựa vào trình tự miêu tả đó, em hãy chia bố cục của văn bản? Nêu nội dung của từng phần?
3/. Bố cục:
Tiết 77:
Văn bản:
SÔNG NƯỚC CÀ MAU
I. Tìm hiểu chung:
1/. Tác giả:
2/. Tác phẩm:
Đoàn Giỏi
Văn bản:
SÔNG NƯỚC CÀ MAU
1/. Ấn tượng chung về thiên nhiên sông nước Cà Mau:
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
 Cảnh thiên nhiên tươi đẹp, rộng lớn, đầy sức sống.
- Sông ngòi, kênh rạch…bủa giăng chi chít như mạng nhện.
- Trên…trời xanh, dưới…nước xanh, chung quanh…toàn một sắc xanh cây lá.
- Tiếng rì rào…của …khu rừng.
- Tiếng sóng rì rào .
Đoàn Giỏi
Ấn tượng của tác giả được cảm nhận qua những giác quan nào?
Tác giả đã thấy và nghe được những gì?
Từ những chi tiết bên cho thấy ấn tượng của tác giả về thiên nhiên sông nước Cà Mau như thế nào?
Tiết 77:
Sông nước Cà Mau
Qua những hình ảnh vừa quan sát, em thấy có đặc điểm gì nổi bật?
Văn bản:
SÔNG NƯỚC CÀ MAU
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1/. Ấn tượng chung về thiên nhiên vùng sông nước Cà Mau:
2/. Quang cảnh sông ngòi, kênh rạch vùng Cà Mau và miêu tả sông Năm Căn:
Dòng sông: mênh mông,
nước ầm ầm, rộng hơn ngàn
thước, cá bơi, . . .
Rừng đước dựng lên cao ngất
như hai dãy trường thành, mọc
dài theo bãi, màu xanh…
- Tên của từng con kênh.
Đoàn Giỏi
Em hãy cho biết ở phần 2: “Từ khi qua Chà Là … khói sóng ban mai.” Tác giả miêu tả những gì?
Tiết 77:
Văn bản:
SÔNG NƯỚC CÀ MAU
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1/. Ấn tượng chung về thiên nhiên vùng sông nước Cà Mau:
2/. Quang cảnh sông ngòi, kênh rạch vùng Cà Mau và miêu tả sông Năm Căn:
 Bao la, hùng vĩ và hoang dã.
Đoàn Giỏi
- Cách đặt tên cho những dòng sông, con kênh, rạch rất gần gũi.
Cách đặt tên cho các dòng sông, con kênh, rạch ở vùng Cà Mau có gì đặc biệt?
Dòng sông Năm Căn được tác giả miêu tả như thế nào?
- Dòng sông rộng lớn mênh mông.
Nhận xét cách miêu tả rừng đước của tác giả?
- Rừng đước bạt ngàn xanh vút.
Qua nghệ thuật miêu tả trực tiếp của tác giả, em có suy nghĩ gì về quang cảnh nơi đây?
Tiết 77:
Chỉ ra những nét nghệ thuật tả cảnh độc đáo có trong đoạn văn?
TRÒ CHƠI
THẢO LUẬN NHÓM
Chợ Năm Căn
…những đống gỗ cao như núi
…những cột đáy, thuyền chài, thuyền lưới…
…bến vận hà nhộn nhịp
…ngôi nhà bè…
…những người con gái Hoa kiều, người Chà Châu Giang…





Văn bản:
SÔNG NƯỚC CÀ MAU
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1/. Ấn tượng chung về thiên nhiên vùng sông nước Cà Mau:
2/. Quang cảng sông ngòi, kênh, rạch vùng Cà Mau và miêu tả sông Năm Căn:
3/. Chợ Năm Căn:
-- Đoàn Giỏi --
Tìm những chi tiết thể hiện sự tấp nập, đông vui, trù phú và độc đáo của chợ Năm Căn?
Nêu những nét độc đáo của chợ Năm Căn? Em nhận xét gì về nghệ thuật miêu tả ở đoạn này?
- Hàng hóa phong phú, thuyền bè san sát.
- Chợ họp ngay trên sông.
- Sự đa dạng về màu sắc, trang phục, tiếng nói của người bán hàng thuộc nhiều dân tộc: Hoa, Miên, Chà Châu Giang.
-> Nghệ thuật: vừa miêu tả khái quát vừa khắc họa hình ảnh cụ thể rất độc đáo.
 Chợ Năm Căn tấp nập, đông vui, trù phú.
Tiết 77:
Văn bản:
SÔNG NƯỚC CÀ MAU
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1/. Ấn tượng chung về thiên nhiên vùng sông nước Cà Mau:
2/. Quang cảng sông ngòi, kênh, rạch vùng Cà Mau và miêu tả sông Năm Căn:
3/. Chợ Năm Căn:
-- Đoàn Giỏi --
* Ghi nhớ: SGK/ 23
Tiết 77:
Văn bản:
SÔNG NƯỚC CÀ MAU
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1/. Ấn tượng chung về thiên nhiên vùng sông nước Cà Mau:
2/. Quang cảng sông ngòi, kênh, rạch vùng Cà Mau và miêu tả sông Năm Căn:
3/. Chợ Năm Căn:
-- Đoàn Giỏi --
Tiết 77:
1. Nghệ thuật:
II. Những đặc sắc về nghệ thuật và nội dung:
- Dòng sông Năm Căn
- Rừng đước hai bên bờ
Mênh mông, nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm
Cá nước hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng
Con sông rộng hơn ngàn thước
D?ng lờn cao ng?t nhu hai dóy tru?ng th�nh vụ t?n
Ngọn bằng tăm tắp, lớp này chồng lên lớp kia đắp từng bậc màu xanh lá mạ, màu xanh rêu, xanh chai lọ…
Văn bản:
SÔNG NƯỚC CÀ MAU
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1/. Ấn tượng chung về thiên nhiên vùng sông nước Cà Mau:
2/. Quang cảng sông ngòi, kênh, rạch vùng Cà Mau và miêu tả sông Năm Căn:
3/. Chợ Năm Căn:
-- Đoàn Giỏi --
Tiết 77:
1. Nghệ thuật:
II. Những đặc sắc về nghệ thuật và nội dung:
Dùng nhiều phép so sánh gợi cảm, tính từ chỉ màu sắc, nhiều từ láy.
Từ ngữ chính xác.
Phương thức miêu tả trực tiếp bằng thị giác.
Văn bản:
SÔNG NƯỚC CÀ MAU
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1/. Ấn tượng chung về thiên nhiên vùng sông nước Cà Mau:
2/. Quang cảng sông ngòi, kênh, rạch vùng Cà Mau và miêu tả sông Năm Căn:
3/. Chợ Năm Căn:
-- Đoàn Giỏi --
Tiết 77:
1. Nghệ thuật:
II. Những đặc sắc về nghệ thuật và nội dung:
2. Nội dung(SGK-23)
Thành phố Cà Mau
Thắng cảnh Hòn Khoai
Biểu tượng mũi Cà Mau
Thành phố Cà Mau
Cảng hàng không Cà Mau
Thắng cảnh Hòn Khoai
Sau khi học xong văn bản “Sông nước Cà Mau”, em cảm nhận được gì về vùng Cà Mau cực nam của Tổ Quốc?
Củng cố:
Cà Mau

Cảm hứng cho sáng tác văn học:
- Một sự liên tưởng độc đáo:
“Tổ quốc tôi như một con tàu
Mũi thuyền xé sóng – mũi Cà Mau”
(Mũi Cà Mau – Xuân Diệu)
- Một tình cảm thương mến tha thiết:
“Đi đâu cũng nhơ quê hương
Ở đâu lòng cũng mến thương đất này
Bềnh bồng sông rợn trời mây
Gió ru dừa nước, đước say bãi bồi”
(Một thoáng Cà Mau – Tố Hữu)

Học lại bài.
Học về lai lịch của tác giả.
Soạn bài mới.







HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: