Bài 19. So sánh

Kiểm tra bài cũ

So sánh là :
Không cần đối chiếu các sự vật với nhau.
B. Đối chiếu hai hay nhiều sự vật không có nét tương đồng .
C. Đối chiếu sự vật , sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét
tương đồng.


2. Mô hình phép so sánh gồm hai vế A và B, theo em đúng hay sai?
A. Đúng B. Sai

Tiếng Việt - Tiết 86
So sánh
Ngữ liệu : (SGK- 41)

Những ngôi sao thức ngoài kia
Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con
Đêm nay con ngủ giấc tròn
Mẹ là ngọn gió của con suốt đời .
Không ngang bằng

Ngang bằng

Ghi nhớ : ( SGK)

Có hai kiểu so sánh :
- So sánh ngang bằng
- So sánh không ngang bằng .
Ngữ liệu
Mỗi chiếc lá rụng có một linh hồn riêng, một tâm tình riêng,
một cảm giác riêng. Có chiếc tựa mũi tên nhọn, tự cành cây rơi
cắm phập xuống đất như cho xong chuyện, cho xong một đời
kạnh lùng, thản nhiên, không thương tiếc, không do dự vẩn vơ.
Có chiếc lá như con chim bị lảo đảo mấy vòng trên không, rồi
cố gượng ngoi đầu lên, hay giữ thăng bằng cho chậm tới cái giây
nằm phơi trên mặt đất . Có chiếc lá nhẹ nhàng khoan khoái đùa
bỡn, múa may với làn gió thoảng như thầm bảo rằng sự đẹp của
vạn vật chỉ ở hiện tại: cả một thời quá khứ dài dằng dặc của chiếc
lá trên cành cây không bằng một vài giây bay lượn, nếu sự bay
lượn ấy có vẻ đẹp nên thơ. Có chiếc lá như sợ hãi, ngần ngại rụt rè ,
rồi như gần tới mặt đất, còn cất mình muốn bay trở lại cành. Có
chiếc lá đầy âu yếm rơi bám vào một bông hoa thơm, hay đến
mơn trớn một ngọn cỏ xanh mềm mại .
( Khái Hưng)

Luyện tập
Bài tập 1: Chỉ ra phép so sánh trong những khổ thơ dưới đây. Cho biết chúng thuộc những kiểu so sánh nào? Phân tích tác dụng gợi hình, gợi cảm của một phép so sánh mà em thích .
a, Quê hương tôi có con sông xanh biếc
Nước gương trong soi tóc những hàng tre
Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè
Toả nắng xuống dòng sông lấp loáng .( Tế Hanh)

b, Con đi trăm núi ngàn khe
Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm
Con đi đánh giặc mười năm
Chưa bằng khó nhọc đời bầm sáu mươi. ( Tố Hữu)

c, Anh đội viên mơ màng
Như nằm trong giấc mộng
Bóng Bác cao lồng lộng
ấm hơn ngọn lửa hồng. ( Minh Huệ)

Bài 2/43

Hãy nêu những câu văn có sử dụng phép so sánh trong bài "Vượt thác". Em thích hình ảnh so sánh nào ? Vì sao ?

Bài 3/43

Dựa theo bài " Vượt thác", hãy viết một đoạn văn từ ba đến năm câu tả dượng Hương Thư đưa thuyền vượt qua thác dữ; trong đoạn văn có sử dụng hai kiểu câu so sánh đã được giới thiệu.

Hướng dẫn bài tập về nhà

Học thuộc ghi nhớ.
Làm lại các bài tập trong SGK
Soạn bài " Phương pháp tả cảnh"