Bài 19. So sánh

hội thi giáo viên dạy giỏi năm học 2008 - 2009

Môn Ngữ văn lớp 6A2
Người dạy : Vũ Thanh Xuân
GV trường THSC Bãi Cháy
Xin trân trọng chào mừng các thầy giáo, cô giáo về dự giờ thăm lớp
Kiểm tra bài cũ
Tìm và nêu đặc điểm của phó từ trong câu văn sau :
Càng đổ dần về hướng mũi Cà Mau thì sông ngòi , kênh rạch càng bủa giăng chi chít như mạng nhện.
Đáp án :
Phó từ : càng …. càng
 chỉ sự tiếp diễn, tăng tiến.
Tiết 78
So sánh
a, Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan


b,….Trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận.
a, Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan

b,….Trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận.
- trẻ em
- búp trên cành
đều non tơ , trẻ trung, bụ bẫm , đáng yêu
- rừng đước
hai dãy trường thành
vô tận
đều cao, dài , chắc chắn, vững chãi
Nét tương đồng
Đối chiếu sv sv này -------------------------- sv sv khác
Có nét tương đồng
SO SÁNH
So sánh là gì ?
( Hồ Chí Minh)
( Đoàn Giỏi)
a, Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan

b,….Trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận.
a’, Trẻ em bé bỏng , non tơ , bụ bẫm , đáng yêu.
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan
b’, …Trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao, dài, chắc chắn, vững chãi .

Cách 1 :
Cách 2:
Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt
GHI NHỚ 1
So sánh là đối chiếu sự vật sự việc này với sự vật sự việc khác có nét tương đồng để làm tăng sức gợi hình , gợi cảm cho sự diễn đạt.
a, Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan


b, … Trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất
như hai dãy trường thành vô tận.
c, Con mèo vằn vào tranh, to hơn cả con hổ nhưng nét mặt lại vô cùng dễ mến.
So sánh tu từ
So sánh thông thường
c, Con mèo vằn vào tranh, to hơn cả con hổ nhưng nét mặt lại vô cùng dễ mến.
c, Con mèo vằn vào tranh, to hơn cả con hổ nhưng nét mặt lại vô cùng dễ mến.
( Hồ Chí Minh)
( Đoàn Giỏi)
( Tạ Duy Anh )
Các câu văn có phép so sánh :
- Cái chàng Dế Choắt người gầy gò và dài lêu đêu như một gã nghiện thuốc phiện.
- Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc.

- Dòng sông Năm Căn rộng mênh mông, nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác, cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng.
Bài tập 3:
Tìm câu văn có sử dụng phép so sánh trong các VB “Bài học đường đời đầu tiên ” và “Sông nước Cà Mau.”
Sử dụng phép so sánh khi miêu tả  Sự vật được tái hiện một cách sinh động , gợi cảm .
a,
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan

b,..Trông hai bên bờ,
Trẻ em
búp trên cành
như
rừng đước
hai dãy trường thành vô tận.
như
Vế A
Vế B
Vế A
Vế B
Từ SS
PDSS
Từ SS
(sự vật đc ss)
( sự vật dùng để so sánh)
Phương diện so sánh
Từ so sánh
dựng lên cao ngất
(như là, giống như )
Vế A
Vế B
Cấu tạo của phép so sánh
Vế A
(sự vật đc ss)
Phương diện so sánh
Từ so sánh
Vế B
( sự vật dùng để so sánh)
Trường Sơn
chí lớn ông cha
lòng mẹ bao la sóng trào
Cửu Long
Như
tre mọc thẳng
không chịu khuất phục
con người
c,
d,
:
:
,
PDSS
Từ ss
Vế B
Vế A
Ghi nhớ 2 : sgk/25
giống như)
(là
( Lê Anh Xuân)
( Thép mới)
Luyện tập
Bài tập 1:
HOẠT ĐỘNG NHÓM
NHÓM 1
a, So sánh đồng loại
( người với người)
NHÓM 2
a, So sánh đồng loại
( vật với vật)
NHÓM 4
b, So sánh khác loại
(cái cụ thể với cái trừu tượng)
NHÓM 3
b, So sánh khác loại
( vật người với người )
a, So sánh đồng loại
+ người với người : Thầy thuốc như mẹ hiền.
+ vật với vật :Sông ngòi kênh rạch bủa giăng chi chít như mạng nhện.
b, So sánh khác loại :
+ vật với người : Cá nước hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng.
+ cái cụ thể với cái trừu tượng: Tình mẹ bao la như biển Thái Bình hiền hoà.

Đáp án :
Bài tập 2 :
cao như
bò tót
củ tam thất
khoẻ như
voi,
trâu
đen như
than
gỗ mun
cột nhà cháy
củ súng
trắng như
ngó cần
bông
ngà
cước
trứng gà bóc
núi
cây sào
sếu
Yêu cầu :
Lắng nghe cô giáo phát âm.
Chú ý các danh từ riêng , các âm s-x, r-d-gi, l-n, ch- tr
Viết cẩn thận, rõ ràng .
Bài tập 4 : Chính tả .
Dòng sông Năm Căn mênh mông, nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác, cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên ngụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng. Thuyền xuôi giữa dòng con sông rộng hơn ngàn thước, trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận.
1.Học bài : Thuộc ghi nhớ , hoàn thành các bài tập SGK/25,26 v� BT s? 5.
2.Chuẩn bị bài mới:
+ Tiết sau học Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả. (d?c tru?c b�i m?i , tỡm cỏc phuong ỏn tr? l?i cõu h?i )
Hướng dẫn về nhà:
Bài tập 5 :
Viết một đoạn văn ( 2-3 câu ) chủ đề mùa xuân có sử dụng phép so sánh .
Trời đã bớt rét, không gian chỉ còn se se lạnh . Những nụ đào chúm chím như nụ cười của em bé đang từ từ hé nở. Chim chóc trong vườn đua nhau hót véo von. A ! Mùa xuân xinh đẹp đã về.
Trời đã bớt rét, không gian chỉ còn se se lạnh . Những nụ đào chúm chím như nụ cười của em bé đang từ từ hé nở. Chim chóc trong vườn đua nhau hót véo von. A ! Mùa xuân xinh đẹp đã về.
Xin chân thành cảm ơn các thầy giáo, cô giáo cùng các em học sinh !