Bài 19. So sánh

giáo án điện tử
Người thực hiện: Trần Thị Ngọc
Trường THCS: Đinh Tiên Hoàng – Cư Mgar
bài cũ
? Phó từ là gì? Có mấy loại? Cho VD.
? Em học văn bản nào ở phần VHDG có sự so sánh hài hước?
Nó bè bè như quạt thóc .
Nó sừng sững như cái cột đình.
Nó sun sun như con đỉa.
Nó tun tủn như cái chổi sể cùn.
Nó chần chẫn như cái đòn càn .
so sánh
I. SO SÁNH LÀ GÌ?
VD: ( SGK)/24
Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan.( Hồ chí Minh)
b. {…} trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận. ( Đoàn Giỏi)
Tìm những tập hợp từ chứa hình ảnh so sánh trong các câu trên?
Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan.( Hồ chí Minh)
b. {…} trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận. ( Đoàn Giỏi)
? Trong mỗi phép so sánh trên, những sự vật, sự việc nào được so sánh vơi nhau?Từ dùng so sánh là từ nào?
so sánh
Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan.( Hồ chí Minh)
b. {…} trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận. ( Đoàn Giỏi)
- Cở sở so sánh: Giữa chúng có sự tương đồng
( giống nhau về hình thức, tính chất, vị trí, chức năng…)
- Mục đích của so sánh: nổi bật cảm nhận của người viết về sự vật , sự việc được nói đến; câu văn, thơ sinh động, gợi cảm…
So sánh như vậy để làm gì?
I. SO SÁNH LÀ GÌ?
VD: ( SG)/24
Vì sao có thể so sánh như thế?
so sánh
I. SO SÁNH LÀ GÌ?
VD: ( SG)/24
Sự so sánh trong những câu trên có gì khác so với sự so sánh trong câu c.
Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan.( Hồ chí Minh)
b. {…} trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận. ( Đoàn Giỏi)
c. Con mèo vằn vào tranh, to hơn cả con hổ nhưng nét mặt lại vô cùng dễ mến.( Tạ Duy Anh)
So sánh dựa trên sự tương phản về hình thức, tính chất( so sánh thông thường)
So sánh dựa trên sự tương đồng ( so sánh tu từ)
Qua tìm hiểu VD em cho biết so sánh là gì?
so sánh
I. SO SÁNH LÀ GÌ?
So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng để làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.

Ghi nhớ: ( SGK)/ 24
Bài tập 2 :Dựa vào những thành ngữ đã biết, hãy viết tiếp vế B vào những ch? trống dưới đây để tạo thành phép so sánh :
- Khỏe như .....
- Đen như ......
- Trắng như ......
- Cao như .......
- Khỏe như ..........
- Đen như .............
- Trắng như ............
- Cao như ............
voi / trâu
than / hắc ín
núi / cây sào
tuyết / bông
Chậm như rùa
Đẹp / tươi như hoa
Nhanh như sóc
Nhát như thỏ
Tìm thành ngữ ý so sánh như trong hình vẽ.
1. Ví dụ : (sgk / 24, 25)
so sánh
I. SO SÁNH LÀ GÌ?
II. CẤU TẠO CỦA SO SÁNH
? Điền những tập hợp từ chứa H/a so sánh trong các câu đã dẫn ở P1 vào mô hình.
Bảng nhóm 3’
Khỏe như voi
1. Ví dụ : (sgk / 24, 25)
so sánh
I. SO SÁNH LÀ GÌ?
II. CẤU TẠO CỦA SO SÁNH
Khỏe như voi
? Nêu thêm một số từ so sánh mà em biết
VD: là, y như là, giống, tựa như, bao nhiêu, bấy nhiêu…
? Qua tìm hiểu VD em thấy phép so sánh có cấu tạo đầy đủ có mấy yếu tố?
II. CẤU TẠO CỦA SO SÁNH
Mô hình cấu tạo đầy đủ của phép so sánh gồm:
+ vế A( nêu tên SV, SV được so sánh)
+ Vế B( nêu tên SV, SV dùng để so sánh với SV, SV nói ở vế A)
+ Từ ngữ chỉ phương diện so sánh
+ Từ ngữ chỉ ý so sánh( từ so sánh)

Cấu tạo của phép so sánh ở VD 3 có gì đặc biệt
3. a.Trường Sơn: chí lớn ông cha
Cửu Long: lòng mẹ bao la sóng trào
b. Như tre mọc thẳng, con người không chịu khuất.
Từ ngữ chỉ phương diện so sánh và ý so sánh có thể lược bớt.

Vế B có thể đảo lên trước vế A cùng với từ so sánh.

Ghi nhớ: ( SGK)/ 25
so sánh
I. SO SÁNH LÀ GÌ?
II. CẤU TẠO CỦA SO SÁNH
III. LUYỆN TẬP
1. Tìm VD theo mẫu
So sánh đồng loại
Người với người
Vật với vật
b. So sánh khác loại
So sánh vật với người
So sánh cái cụ thể với cái trừu tượng
VD: Người là Cha, là Bác, là Anh
Quả tim lớn lọc trăm dòng máu đỏ.
Đêm nằm vuốt bụng thở dài
Thở ngắn bằng trạch, thở dài bằng lươn.
VD: Cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng.
Cánh buồm trương to như mảnh hồn làng
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió.
so sánh
I. SO SÁNH LÀ GÌ?
II. CẤU TẠO CỦA SO SÁNH
III. LUYỆN TẬP
1. Tìm VD theo mẫu
3. Tìm những câu văn có sử dụng phép so sánh trong VB: Bài học đường đời đầu tiên và Sông nước Cà Mau.
4. Chính tả: VN
? So sánh là gì? Nêu cấu tạo của so sánh? VD
Dặn dò
Học bài, làm các bài tập còn lại.
Chuẩn bị bài : Quan s�t v� tu?ng tu?ng trong van mi�u t?
+Đọc kĩ ví dụ và trả lời các câu hỏi.
+ C�ch l�m
tạm biệt