Bài 19. So sánh

2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
1
Kính chào các thầy cô giáo và các em học sinh thân mến!
B�i so?n: L� TH? � L�i
GV tru?ng: THCS L� Van THi�m
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
2
Văn bản “Vượt thác” thuộc phương thức biểu đạt nào ?
Tự sự
Miêu tả
Tự sự và miêu tả
Biểu cảm
A
B
C
D
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
3
Nhân vật dượng Hương Thư có những đặc điểm gì ?
Dày dạn kinh nghiệm
Dũng mãnh quả cảm
Ý chí vững vàng
Cả A,B, C đều đúng
A
B
C
D
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
4
Biện pháp nghệ thuật nào được sử dụng chủ yếu trong văn bản “Vượt thác”?
Nhân hóa
So sánh
Ẩn dụ
Hoán dụ
A
B
C
D
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
5
SÔNG HƯƠNG
HẠ LONG
SÀI GÒN
THÁC PREN
TRẤN BIÊN
HÀ NỘI
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
6
SO
SÁNH
Ti?t: 86
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
7
(Chẳng bằng )
Đêm nay con ngủ giấc tròn
(là)
(Trần Minh Tuấn)
Những ngôi sao
I/CÁC KIỂU SO SÁNH
thức ngoài kia
mẹ đã thức vì chúng con
Mẹ
ngọn gió của con suốt đời
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
8
Trên trời (như)
Ở dưới cánh đồng (như)
Mấy cô má đỏ hây hây
(như thể)
(Ca dao)
trắng
I/CÁC KIỂU SO SÁNH
mây
bông
trắng
mây
Đội bông
đội mây về làng.
bông
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
9
(hơn) nhưng nét mặt vô cùng dễ mến…
(Tạ Duy Anh)
Con mèo vằn trong tranh
I/CÁC KIỂU SO SÁNH
to
cả con hổ
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
10
- So sánh ngang bằng
I/CÁC KIỂU SO SÁNH
Có hai kiểu so sánh thường gặp:
- So sánh không ngang bằng
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
11
- Bao nhiêu A bấy nhiêu B
- A là B
- A như B
I/CÁC KIỂU SO SÁNH
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
12
I/CÁC KIỂU SO SÁNH
Ví dụ 1
Cô giáo như mẹ hiền
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
13
I/CÁC KIỂU SO SÁNH
Ví dụ 2
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
14
I/CÁC KIỂU SO SÁNH
- A khác hẳn B
- A hơn B
- A thua B
- A không bằng B
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
15
Ví dụ
Ai yêu nhi đồng bằng Bác Hồ Chí Minh
Ai yêu Bác Hồ Chí Minh hơn thiếu niên nhi đồng
I/CÁC KIỂU SO SÁNH
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
16
Thảo luận nhóm
Tìm nhanh những câu ca dao, tục ngữ có dùng phép so sánh.
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
17
II/TÁC DỤNG CỦA PHÉP SO SÁNH
Mỗi chiếc lá rụng có một linh hồn riêng, một tâm tình riêng, một cảm giác riêng. Có chiếc (tựa) mũi tên nhọn, tự cành rơi xuống cắm phập xuống đất như cho xong chuyện, cho xong một đời lạnh lùng, thản nhiên, không thương tiếc, không do dự vẩn vơ .
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
18
II/TÁC DỤNG CỦA PHÉP SO SÁNH
Có chiếc (như) con chim bị lảo đảo mấy vòng trên không, rồi cố gượng ngoi đầu lên, hay giữ thăng bằng cho chậm tới cái giây nằm phơi trên mặt đất.
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
19
II/TÁC DỤNG CỦA PHÉP SO SÁNH
Có chiếc lá (như) nhẹ nhàng khoan khoái đùa bỡn múa may với làn gió thoảng như thầm bảo rằng sự đẹp của vạn vật chỉ ở hiện tại: cả một thời quá khứ dằng dặc của chiếc lá trên cành cây (không bằng) một vài giây bay lượn, nếu sự bay lượn ấy có vẻ đẹp nên thơ.
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
20
II/TÁC DỤNG CỦA PHÉP SO SÁNH
Có chiếc lá (như) sợ hãi, ngần ngại rụt rè, rồi như gần tới mặt đất, còn cất mình muốn bay trở lại cành. Có chiếc lá đầy âu yếm rơi bám vào một bông hoa thơm, hay đến mơn trớn một ngọn cỏ xanh mềm mại.
(Lá Rụng – Khái Hưng)
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
21
II/TÁC DỤNG CỦA PHÉP SO SÁNH
So sánh có tác dụng gợi hình, giúp cho việc miêu tả sự vật sự việc cụ thể sinh động, vừa có tác dụng thể hiện tư tưởng tình cảm sâu sắc.
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
22
II/TÁC DỤNG CỦA PHÉP SO SÁNH
Ví dụ
Trong đầm gì đẹp bằng sen . . .
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
23
II/TÁC DỤNG CỦA PHÉP SO SÁNH
Vận dụng so sánh vào 2 bức tranh sau:
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
24
Củng cố
Có những kiểu so sánh nào thường gặp?
a.So sánh ngang bằng
b.So sánh không ngang bằng
c.Cả a và b đều đúng
d.Cả a và b đều sai
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
25
Củng cố
Tác dụng của phép so sánh trên là gì ?
a.Gợi hình, gợi cảm, miêu tả sự vật, sự việc cụ thể sinh động.
b.Làm rõ hình thức bên ngoài của đối tượng được miêu tả.
c.Làm cho câu văn đưa đẩy, bóng bẩy
d.Không có tác dụng gì
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
26
Chỉ ra các phép so sánh trong các đoạn trích. Cho biết chúng thuộc kiểu so sánh nào, chọn ra một câu để phân tích tác dụng.
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
27
a. (là)
b.
(Chưa bằng)
c.
(Như)
Tâm hồn tôi
một buổi trưa hè
Con đi trăm núi ngàn khe
muôn nỗi tái tê lòng bầm
Anh đội viên mơ màng
nằm trong giấc mộng
Bóng Bác cao lồng lộng
(hơn)
ngọn lửa hồng
Con đi đánh giặc mười năm
khó nhọc đời bầm sáu mươi
(Chưa bằng)
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
28
Tìm các so sánh trong bài Vượt Thác.
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
29
-Những động tác thả sào, rút sào rập ràng nhanh như cắt.
-Dọc sườn núi, những cây to mọc giữa những bụi lúp xúp nom xa như những cụ già vung tay hô đàn con cháu tiến về phía trước.
-Dượng Hương Thư như một pho tượng đồng đúc các bắp thịt cuồn cuộn, hai hàm răng cắn chặt, quai hàm bạnh ra, cặp mắt nảy lửa gì trên ngọn sào giống như một hiệp sĩ cuả Trường Sơn oai linh hùng vĩ.
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
30
Lựa chọn các từ sau đây điền vào ô trống :
, , ,
Cổ tay em trắng . . . . . . .
Đôi mắt em liếc như là . . . . . . .
Miệng cười như thể . . . . . . . .
Cái khăn đội đầu như thể . . . . . . .
như ngà
hoa ngâu
hoa sen
dao cau
như ngà
dao cau
hoa ngâu
hoa sen
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
31
Viết một đoạn văn từ 3 đến 5 câu miêu tả lại cảnh Dượng Hương Thư đang vượt thác có dùng 2 kiểu so sánh .
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
32
Hướng dẫn học ở nhà
-Học hai phần nội dung chính của bài học
-Tập so sánh, miêu tả những cảnh vật trong vườn nhà em
- Làm các bài tập trong sách bài tập Ngữ Văn 6
- Chuẩn bị bài: Chương trình địa phương.
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
33
Chân thành cám ơn
quý Thầy Cô và các em học sinh
về tham dự tiết hội giảng
2/4/2010
LÊ Thị Ý Lài trường THCS Lê Văn Thiêm
34