Bài 19. So sánh

KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Bức tranh trên gợi em nhớ tới văn bản nào đã học ?
Sông nước Cà Mau
2. Văn bản"Sông nước CàMau"trích từ tác phẩm nào?
A. Quê nội (Võ Qu?ng);
B. Đất rừng phương Nam (Đoàn Giỏi);
C. Hòn Dất (Anh Đức);
D. Mảnh đất phương Nam (Đoàn Giỏi);
3.Nội dung chính của văn bản "Sông nước Cà Mau" là gì?
A. Miêu tả rừng đước và những con Bọ Mắt;
B. Miêu tả cảnh đi thuyền của tác giả;
C. Miêu tả cuộc sống tấp nập và cảnh mua bán ở chợ Năm Căn;
D. Miêu tả cảnh sông nước và cuộc sống tấp nập,trù phú độc đáo ở Cà Mau;
Sông nước Cà Mau
Bài : 19 Tiết 78
SO SÁNH
I.So sánh là gì?
1. Tìm hiểu bài : Ví dụ (sách giáo khoa)
Bài : 19 Tiết 78
SO SÁNH
b.[.]Trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như
hai dãy trường thành vô tận.
(Đoàn Giỏi)
a. Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan.
(Hồ Chí Minh)
Trẻ em
búp trên cành
rừng đước
hai dãy trường thành vô tận.
a` . Trẻ em biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan .
b`. Trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất .
? Tìm những tập hợp từ chứa hình ảnh so sánh trong các câu trên?
? Trong mỗi tập hợp từ chứa hình ảnh so sánh trên, những sự vật, sự việc nào được đối chiếu với nhau?
? Đối chiếu các sự vật sự việc với nhau như vậy để làm gì?
Vì sao có thể đối chiếu như vậy?
Bài 19: Tiết 78
SO SÁNH
I.So sánh là gì?
1.Tìm hi?u bài: Ví dụ (sách giáo khoa)
2. Bài học: Ghi nhớ (sách giáo khoa trang 24)
So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng để làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt
Con mèo vằn vào tranh, to hơn cả con hổ nhưng nét mặt lại vô cùng dễ mến.
(Tạ Duy Anh)
Bài 19: Tiết 78
SO SÁNH
Quan sát hình ảnh và lắng nghe
âm thanh để tạo phép so sánh
I.So sánh là gì?
1.Tìm hi?u bài: Ví dụ (sách giáo khoa)
2. Bài học: Ghi nhớ (sách giáo khoa trang 24)
Bài 19: Tiết 78
SO SÁNH
II. Cấu tạo của phép so sánh:
1. Tìm hiểu bài : ví dụ (sách giáo khoa)
Vế A(sự vật được so sánh)
Phương diện so sánh
Từ so sánh
Vế B(sự vật dùng để so sánh)
Rừng đước
dựng lên cao ngất
như
hai dãy trường thành vô tận
Điền những tập hợp từ chứa hình ảnh so sánh vào mô hình phép so sánh ở trên, từ đó rút ra nhận xét về cấu tạo cuả phép so sánh ở những ví dụ sau đây :
rừng đước
dựng lên cao ngất
như
hai dãy trường thành vô tận
Ví dụ Ib:
. . .
- Ví dụ a/trang 24 :
- Ví dụ a/trang 25 :
- Ví dụ b/ trang 25 :
như
búp trên cành
Trẻ em
chí lớn ông cha
Trường Sơn :
lòng mẹ bao la sóng trào
Cửu Long :
con người
không chịu khuất
Như
tre mọc thẳng,
Bài 19: Tiết 78
SO SÁNH
II. Cấu tạo của phép so sánh:
1. Tìm hiểu bài : Ví dụ (sách giáo khoa)
2. Bài học: Ghi nhớ ( SGK trang 25)
? Mô hình cấu tạo đầy đủ của một phép so sánh gồm :
- Vế A (nêu tên sự vật, sự việc được so sánh) ;
- Vế B (nêu tên sự vật, sự việc dùng để so sánh với sự vật, sự việc nói ở vế A) ;
- Từ ngữ chỉ phương diện so sánh ;
?Trong thực tế, mô hình cấu tạo nói trên có thể biến đổi ít nhiều :
- Các từ ngữ chỉ phương diện so sánh và chỉ ý so sánh có thể được lượt bớt.
- Vế B có thể được đảo lên trước vế A cùng với từ so sánh.
Bài 19: Tiết 78
SO SÁNH
III. Luyện tập :

1. Với mỗi mẫu so sánh gợi ý dưới đây, em hãy tìm thêm một ví dụ:
a.So sánh đồng loại :
? Người với người:

Luc� ở nhà, mẹ cũng là cô giáo
Khi đến trường, cô giáo như mẹ hiền.
( Lời bài hát)
Thầy thuốc như mẹ hiền.
? Vật với vật :

Maët trôøi xuoáng biển nhö hoøn löûa
(Huy Caän)
Từ xa nhìn lại, cậy gạo sừng sững như một tháp đèn khổng lồ [.]
( Vũ Tú Nam)
b.So sánh khác loại :
? Vật với người:
Ngôi nhà như trẻ nhỏ
Lớn lên với trời xanh.
(Đồng Xuân Lan)
Cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng . (Đoàn Giỏi)
? Người với vật:
Bà như quả đã chín rồi
Càng thêm tuổi tác càng thêm lòng vàng
(Võ Thanh An)
Thân em như tấm lụa đào
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai. (Ca dao)
 So saùnh caùi cuï theå vôùi caùi tröøu töôïng.
Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
(Ca dao)
Lòng mẹ bao la như biển Thái Bình dạt dào.
(Lời bài hát)
Bài 19: Tiết 78
SO SÁNH
III. Luyện tập :
1. V?i m?i m?u so sánh g?i ý dưới đây, em hãy tìm thêm một ví dụ :
2. Döïa vaøo nhöõng thaønh ngöõ ñaõ bieát, haõy vieát tieáp veá B vaøo nhöõng choã troáng döôùi ñaây ñeå taïo thaønh pheùp so saùnh:
- khoeû nhö …
- ñen nhö …
- traéng nhö …
- cao nhö …
voi / trâu / hùm . . .
cột nhà cháy / than . . .
trứng gà bóc/tuyết/ngà/bông...
cây sào /núi /sếu . . .
Bài 19: Tiết 78
SO SÁNH
III. Luyện tập :
1. Với mỗi mẫu so sánh gợi ý dưới đây, em hãy tìm thêm một ví dụ:
2. Dựa vào những thành ngữ đã biết, hãy viết tiếp vế B vào những chỗ trống dưới đây để tạo thành phép so sánh:
3. Hãy tìm những câu văn có sử dụng phép so sánh trong các bài "Bài học đâu tiên" và "Sông nước Cà Mau".
a. Bài học đường đời đầu tiên
- Đã thanh niên rồi mà cánh chỉ ngắn cũn đến giữa lưng, hở cả mạng sườn như người cởi trần mặc áo gi-lê.
- Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua.
- Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc.
Bài 19: Tiết 78
SO SÁNH
b. Sông nước Cà Mau
- Những ngôi nhà bè ban đêm ánh đèn măng -sông chiếu rực trên mặt nước như những khu phố nổi.
Càng đổ gần về hướng mũi Cà Mau thì sông ngòi, kênh rạch càng bủa giăng chi chít như mạng nhện.
III. Luyện tập :
1. Với mỗi mẫu so sánh gợi ý dưới đây, em hãy tìm thêm một ví dụ:
2. Dựa vào những thành ngữ đã biết, hãy viết tiếp vế B vào những chỗ trống dưới đây để tạo thành phép so sánh:
3. Hãy tìm những câu văn có sử dụng phép so sánh trong các bài "Bài học đâu tiên" và "Sông nước Cà Mau".
Dặn dò :
* Học bài cũ:
- Học thuộc khái niệm.
- Nắm cấu tạo của phép so sánh
- Làm các bài tập
- Sưu tầm các câu thơ, bài ca dao có sử dụng phép so sánh

* Soạn bài:
QUAN SÁT, TƯỞNG TƯỢNG, SO SÁNH VÀ NHẬN XÉT TRONG VĂN MIÊU TẢ.
1. Đọc đoạn văn 1,2,3 trang 27,28 trả lời câu hỏi phần 2.
2. Chuẩn bị các bài tập1,2,3,4,5.
3. Muốn làm được bài văn miêu tả chúng ta cần có những
năng lực gì ?
BÀI HỌC KẾT THÚC
- Cảm ơn các thầy cô đến dự giờ thăm lớp.
- Chúc các thầy , cô mạnh khỏe.
- Chúc các em học sinh chăm ngoan, học giỏi .