Bài 19. So sánh

GV thực hiện: Vũ Thị Thu Hằng
TRƯỜNG THCS TÂN ĐÔNG
KIỂM TRA BÀI CŨ:
1. Phó từ là gì?
2. Tìm và xác định ý nghĩa của phó từ

trong câu sau:

- Thưa anh, em cũng muốn khôn nhưng

khôn không được.
1. Phó từ là từ chuyên đi kèm với động
từ, tính từ và bổ sung ý nghĩa cho động
từ, tính từ.
2. - Cũng -> chỉ sự tiếp diễn tương tự
- Không -> chỉ ý phủ định
- Được -> chỉ kết quả
TUẦN 21
TIẾT 79

SO SÁNH
I. So sánh là gì?
* Đọc ví dụ:
a. Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan
b. Trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên
cao ngất như hai dãy trường thành vô tận.
* So sánh như vậy để làm gì?
Làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho
sự diễn đạt.
Làm nổi bật cảm nhận của người nói,
người viết về sự vật, sự việc.
* Theo em, thế nào là so sánh?
So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc
này với sự vật, sự việc khác có nét
tương đồng để làm tăng sức gợi hình
gợi cảm cho sự diễn đạt.
* Cho ví dụ về phép so sánh ?
Công cha như núi thái sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
( Ca Dao )
b. Quê hương là chùm khế ngọt
Cho con trèo hái mỗi ngày
( Đỗ Trung Quân )
* Sự so sánh trong những câu trên có
gì khác sự so sánh trong câu sau:
Con mèo vằn vào tranh, to hơn cả con
hổ nhưng nét mặt lại vô cùng dễ mến.
Con mèo được so sánh với con hổ.
+ Hai con vật giống nhau về hình thức
+ Khác nhau về tính chất.
-> Sự so sánh này tạo ra sự tương
phản về hình thức và tính chất sự
vật, sự việc (so sánh lôgic).
VD: - Minh cao bằng Lan.
-> Nhận định chiều cao của Lan và Minh
như nhau.
- Mai có khuôn mặt giống mẹ.
-> Nhận định khuôn mặt Mai và khuôn mặt
mẹ giống nhau.
* Ghi nhớ sgk/24
II. Cấu tạo của phép so sánh
Vế A(Sự vật
được
so sánh)
Phương
diện
so sánh
Từ
so sánh
Vế B (Sự vật
dùng
để so sánh)
Trẻ em

Rừng đước




dựng lên
cao ngất
như

như

búp trên cành

hai dãy……
vô tận
* Tìm thêm các từ so sánh mà em
biết ?
- VD: Là, như là, y như, giống như,
tựa như, tựa như là, bao nhiêu, bấy
nhiêu………...
* Cấu tạo phép so sánh của những câu
dưới đây có gì đặc biệt?
Trường Sơn : Chí lớn ông cha
Cửu Long : Lòng mẹ bao la sóng trào.
-> Thiếu từ SS, phương diện SS
b. Như tre mọc thẳng: Con người
không chịu khuất.
-> Đảo vế B trước vế A
Vế A
Vế B
Vế A
Vế B
Từ ss
Vế B
Vế A
Pdss
* Từ đó , em thấy mô hình phép so sánh
có thể biến đổi như thế nào?
Có thể lược bớt từ so sánh và phương
diện so sánh.
Đảo vế B lên trước vế A cùng với từ
so sánh.

* Tìm và phân tích cấu tạo phép so sánh
trong câu sau:
“ Bác ngồi đó, lớn mênh mông
Trời xanh biển rộng, ruộng đồng nước non”
-> Thiếu từ so sánh

Vế A
Pdss
Vế B
* Ghi nhớ sgk/25
III. Luyện Tập
* Bài Tập 1:
a. So Sánh cùng loại:

- Thầy thuốc như mẹ hiền.

- Trên trời mây trắng như bông

Ở dưới cánh đồng bông trắng như mây
* Bài Tập 2
- Khỏe như: Hùm, trâu….

Đen như: Cột nhà cháy, củ súng…

Trắng như: Bông, cước, ngà, trứng

gà bóc, tuyết…….

Cao như: cây sào, núi, sếu…
* Bài tập 3:
Nhöõng ngoïn coû gẫy raïp y nhö coù nhaùt
dao vöøa lia qua.

Caùi chaøng Deá Choaét ngöôøi gaày goø vaø daøi leâu ngheâu nhö moät gaõ nghieän thuoác phieän.

- Doøng soâng Naêm Caên meânh moâng, nöôùc aàm aàm ñoå ra bieån ngaøy ñeâm nhö thaùc.

* Bài tập 4:
Trên trời, mây như kéo đi đâu hết, để lại một không gian xanh bao la, xanh thẳm.Đàn én đua nhau chao lượn.Cây đua nhau đâm chồi nảy lộc.Hoa đua nhau khoe sắc. Bướm ong dập dìu. Tất cả như muốn nói rằng: “Mùa xuân đã về”.
Củng cố và luyện tập
So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc
này với sự vật, sự việc khác có nét
tương đồng để làm tăng sức gợi hình
gợi cảm cho sự diễn đạt.
- Tiếng suối trong như tiếng hát xa
- Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
* Tìm phép so sánh trong bài thơ ?
Hướng dẫn HS tự học ở nhà:
* Bài cũ :
- Học 2 ghi nhớ / 24,25
- Tìm thêm ví dụ so sánh
- Làm BT1b, 4/ 27
* Bài mới : Soạn bài "Quan sát, tưởng tượng .....miêu tả"
- Đọc các ví dụ phần 1/ 27,28
- Trả lời câu hỏi phần 2/ 28
- Xem ghi nhớ / 28
- Làm BT 1,2,3 / 28,29

CHÂN THÀNH CẢM ƠN
QUÝ THẦY CÔ, CÁC EM HỌC SINH
CÙNG THAM DỰ TIẾT HỌC NÀY