Bài 19. Những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm ở các thế kỷ X-XV

CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG NGUYÊN
Nhà Trần thành lập
Năm 1225, Lý Huệ Tông nhường ngôi cho con gái là Lý Chiêu Hoàng, 7 tuổi. Quyền bính nằm cả trong tay quan điện tiền Trần Thủ Độ.
Năm 1226, dưới sức ép của Trần Thủ Độ, Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng mình là Trần Cảnh (Trần Thái Tông), cháu của Trần Thủ Độ, khi ấy cũng mới 8 tuổi. Quyền hành vẫn trong tay Trần Thủ Độ với địa vị Thái Sư. Nhà Lý kết thúc ở đây.
Triều đại nhà Trần dần phát triển và kéo dài 175 năm qua 12 đời vua
CuộC kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên lần thứ nhất
Kết quả
-Quân Mông Nguyên phải rút khỏi Thăng Long chạy về nước


Diễn biến
-Tháng 1-1258, 3 vạn quân Mông Nguyên tiến vào nước ta theo đường sông Thao qua Bạch Hạc đến Bình Lệ Nguyên và bị chăn lại, sau đó tiến vào Thăng Long
-Ta thực hiện kế sách vườn không nhà trống khiến cho giặc vào Thăng Long bị thiếu lương thực, thực phẩm
Ta mở cuộc phản công lớn ở Đông Bộ Đầu
Đánh Cham-Pa trước, để làm bàn đạp tấn công vào phía Nam Đại Việt, phối hợp với cánh quân Từ Trung Quốc đánh vào phía Bắc
=> Âm mưu thâm độc, chuẩn bị kĩ càng, sẽ đánh Đại Việt từ hai hướng tạo thế gọng kìm -thể hiện quyết tâm xâm lược Đại Việt của nhà Nguyên...)
2. Nhà Trần chuẩn bị kháng chiến:
Van Kiếp
Thiên Trường
Thăng Long
Cuối tháng 1-1285, 50 vạn quân Nguyên do Thoát Hoan chỉ huy tiến sang.
- Sau vài trận đánh chặn giặc ở vùng biên giới, quân ta rút lui về Vạn Kiếp và về Thiên Trường.
Quân Thoát Hoan mở cuộc tấn công xuống phía nam Cùng một lúc Toa Đô từ Champa đánh ra Nghệ An, Thanh Hóa, nhằm tạo thế gọng kìm để tiêu diệt quân ta.
Ta thực hiện “vườn không nhà trống”gây cho giặc khó khăn về lương
Quân địch
Quân Ta
Thăng long trong tay ta
Thăng long trong tay dịch
Tây Kết
Hàm Tử
Chương Dương
Thăng Long
- Tháng 5-1285, lợi dụng thời cơ đó, quân ta mở cuộc phản công lớn ở Tây Kết, Hàm Tử, chương dương.
b) Kết quả:
Quân giặc bại trận tháo chạy về nước, đất nước sạch bóng quân thù
Cuối tháng 1-1285, 50 vạn quân Nguyên do Thoát Hoan chỉ huy tiến sang.
- Sau vài trận đánh chặn giặc ở vùng biên giới, quân ta rút lui về Vạn Kiếp và về Thiên Trường.
Cùng một lúc Toa Đô từ Champa đánh ra Nghệ An, Thanh Hóa, quân Thoát Hoan mở cuộc tấn công xuống phía nam nhằm tạo thế gọng kìm để tiêu diệt quân ta.
Ta thực hiện “vườn không nhà trống”gây cho giặc khó khăn về lương
5-1285, lợi dụng thời cơ đó, quân ta mở cuộc phản công lớn ở Tây Kết, Hàm Tử, chương dương.
- 5-1285, lợi dụng thời cơ đó, quân ta mở cuộc phản công lớn ở Tây Kết, Hàm Tử, chương dương.
- Quân giặc bại trận tháo chạy về nước, đất nước sạch bóng quân thù
“… Ta thường tới bữa
quên ăn, nửa đêm vỗ
gối. Ruột đau như cắt,
nước mắt đầm đìa,
chỉ căm tức rằng chưa
được xả thịt, lột da,nuốt
gan,uống máu quân thù.
Dẫu cho trăm thây này
phơi ngoài nội cỏ, ngàn
xác này gói trong da
ngựa.Ta cũng cam lòng”
9
Lược đồ kháng chiến chống quân xâm lược Mông-Nguyên lần thứ ba 1287-1288
10
b. Diễn biến.
X
X
X
X