Bài 19. Nhân dân Việt Nam kháng chiến chống Pháp xâm lược (Từ năm 1858 đến trước năm 1873)

Chương 1:
VIỆT NAM TỪ NĂM 1858 ĐẾN CUỐI THẾ KỶ XIX
BÀI 19:
NHÂN DÂN VIỆT NAM KHÁNG CHIẾN
CHỐNG PHÁP XÂM LƯỢC
(Từ năm 1858 đến trước năm 1873)
Số tiết: 2
TRU?NG THPT NAM KÌ KH?I NGHIA
GV: NGUY?N TH? NG?C NHI

NỘI DUNG
I- LIÊN QUÂN PHÁP - TÂY BAN NHA XÂM LƯỢC VIỆT NAM.
CHIẾN SỰ ĐÀ NẴNG 1858.
1. Tình hình Việt Nam đến giữa thế kỷ XIX trước khi thực dân Pháp xâm
lược.
2. Thực dân Pháp ráo riết chuẩn bị xâm lược Việt Nam.
3. Chiến sự Đa� Nẵng 1858
II- CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP Ở GIA ĐỊNH VÀ CÁC TỈNH
MIỀN ĐÔNG NAM KÌ TỪ 1859 ĐẾN NĂM 1862
1. Kháng chiến ở Gia Định
2. Kháng chiến lan rộng ra các tỉnh miền Đông Nam Kỳ. Hiệp ước 5-6- 1862.
III- CUỘC KHÁNG CHIẾN CỦA NHÂN DÂN NAM KI� SAU HIỆP ƯỚC
1862
1. Nhân dân 3 tỉnh miền Đông tiếp tục kháng chiến sau hiệp ước 1862.
2. Thực dân Pháp chiếm 3 tỉnh miền Tây Nam Kì.
3. Nhân dân 3 tỉnh miền Tây chống Pháp.

I- LIÊN QUÂN PHÁP - TÂY BAN NHA XÂM LƯỢC VIỆT NAM. CHIẾN SỰ ĐÀ NẴNG 1858.
1. Tình hình Việt Nam đến giữa thế kỷ XIX trước khi thực dân Pháp xâm lược
* Chính trị:
Việt Nam là một quốc gia có chủ quyền
=> đạt được những tiến bộ nhất định về kinh tế, văn hoá.
Chế độ phong kiến khủng hoảng, suy yếu trầm trọng.
1. Tình hình Việt Nam đến giữa thế kỷ XIX trước khi thực dân Pháp xâm lược.


* Kinh tế
Nông nghiệp: sa sút, mất mùa, đói kém thường xảy ra, nhân dân mất đất => lưu tán
Công thương nghiệp: nhà nước thực hiện chính sách "Bế quan tỏa cảng"
=> Đình đốn, lạc hậu

* Xã hội
Nội bộ mâu thuẫn => rạn nứt khối đoàn kết dân tộc
Khởi nghĩa nông dân nổ ra nhiều nơi.
* Quân sự: lạc hậu
* Đối ngoại: sai lầm (cấm đạo, đuổi giáo sĩ)
=> Chế độ phong kiến Việt Nam khủng hoảng và suy yếu nghiêm trọng.

1. Tình hình Việt Nam đến giữa thế kỷ XIX trước khi thực dân Pháp xâm lược
2. Thực dân Pháp ráo riết chuẩn bị xâm lược Việt Nam.
Từ thế kỉ XVI - XVIII, các nước tư bản phương Tây đã nhòm ngó xâm nhập nước ta.

Giữa thế kỉ XIX, Pháp ráo riết tìm cách đánh
Việt Nam.

=> Năm 1857, Pháp quyết định đánh Việt Nam

3. Chiến sự ở Đà Nẵng năm 1858
Chiều 31/8/1858, liên quân Pháp - Tây Ban Nha dàn trận ở cửa biển Đà Nẵng.
=>Âm mưu chiếm Đà Nẵng làm căn cứ rồi tấn công ra Huế ? buộc triều đình Nguyễn đầu hàng
1/9/1858 liên quân Pháp - TBN nổ súng tấn công Đà Nẵng
Quân dân ta đã chống trả quyết liệt
A�m mưu "đánh nhanh thắng nhanh" của Pháp th?t b?i
II - CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP Ở GIA ĐỊNH VÀ CÁC TỈNH MIỀN ĐÔNG NAM KÌ TỪ 1859 ĐẾN NĂM 1862

1. Kháng chiến ở Gia Định
9/2/1859 Pháp đưa quân tới Vũng Tàu ? Cần Giờ ? Sài Gòn.
=> Nhân dân ta chống cự quyết liệt
17/2 Pháp đánh thành Gia Định,
=> Quân đội triều đình tan rã nhanh chóng.
Xem phim thực dân Pháp chiếm Sài Gòn -Gia Định
1. Kháng chiến ở Gia Định
Quân dân ta đã chống cự quyết liệt buộc Pháp phải rút khỏi thành Gia Định
? Kế hoạch "đánh nhanh thắng nhanh" bị thất bại.
=> Địch phải chuyển sang kế hoạch "chinh phục từng gói nhỏ"
Từ đầu 1860 tình hình thay đổi có lợi cho ta nhưng triều đình vẫn chủ trương nghị hoà.

Câu 1: Hãy nối mốc thời gian ở cột A cho đúng với sự kiện ở cột B
Đáp án: 1-d, 2-e, 3-a, 4- c, 5-b
Câu hỏi trắc nghiệm
Câu 1: Chiến thuật đối phó của Nguyễn Tri Phương tại mặt trận Quảng Nam Đà Nẵng là:
A. Đắp lũy phòng thủ không cho quân Pháp tiến sâu vào nội địa, kêu gọi nhân dân thực hiện vườn không nhà trống.
B. Tập trung lực lượng chủ động tấn công Pháp.
C. Tạm thời rút toàn bộ lực lượng về bảo vệ kinh thành Huế.
D. Cử người sang thương thuyết, nghị hòa với thực dân Pháp.
Đáp án: A
Câu 2: Chiến thuật đánh nhanh, thắng nhanh của Pháp ở Đà Nẵng bị thất bại chủ yếu là do:
A. Quân Pháp không quen với thời tiết bị đau ốm nhiều.
B. Việc tiếp tế lương thực thuốc men khó khăn.
C. Quân Pháp không thông thuộc địa hình.
D. Sự phối hợp chiến đấu của nhân dân địa phương với quân đội triều đình và chiến thuật của Nguyễn Tri Phương có hiệu quả.
Đáp án: D
Tự luận:
Nguyên nhân Pháp xâm lược nước ta?
Tại sao Pháp chọn Đà Nẵng làm mục tiêu tấn công đầu tiên?
A�m mưu của Pháp khi chuyển hướng tấn công vào Gia Định?
Thái độ của triều đình và nhân dân trước sự xâm lược của thực dân Pháp?
DẶN DÒ TIẾT SAU
Học bài.
Trả lời câu hỏi.
Chuẩn bị trước phần còn lại.
2. Kháng chiến lan rộng ra các tỉnh miền Đông Nam Kỳ. Hiệp ước 5/6/1862
Sau điều ước Bắc Kinh (1860), Pháp tập trung binh lực chiếm 3 tỉnh miền Đông Nam Kì:
2/1861, đánh chiếm đồn Chí Hoà.
4/1861, đánh chiếm Định Tường.
12/1861, đánh chiếm Biên Hoà.
3/1862, đánh chiếm Vĩnh Long.
Phong trào đấu tranh của nhân dân lan rộng.

2. Kháng chiến lan rộng ra các tỉnh miền Đông Nam Kỳ. Hiệp ước 5/6/1862
12/1861, nghĩa quân của Nguyễn Trung Trực đã đánh chìm tàu chiến Et-pê-răng.
5/6/1862 triều đình nhà Nguyễn kí hiệp ước Nhâm Tuất :
Chấp nhận bồi thường chiến phí
Dâng 3 tỉnh miền Đông Nam Kì và đảo Côn Lôn cho Pháp.

Xem phim nhà Nguyễn ký hiệp ước dâng 6 tỉnh miền Tây Nam Kỳ cho Pháp
III - CUỘC KHÁNG CHIẾN CỦA NHÂN DÂN NAM KỲ SAU HIỆP ƯỚC 1862
1. Nhân dân ba tỉnh miền Đông tiếp tục kháng chiến sau hiệp ước 1862:
a. Tình hình Nam Kì sau hiệp ước 1862:
Triều đình buộc phải giải tán các nghĩa binh chống Pháp ở 3 tỉnh Nam Kì.
Phong trào chống Pháp của nhân dân vẫn tiếp diễn và dâng cao.
Gây cho Pháp nhiều khó khăn.

1. Nhân dân ba tỉnh miền Đông tiếp tục kháng chiến sau hiệp ước 1862:
b. Khởi nghĩa Trương Định:
* Niên biểu khởi nghĩa Trương Định.
* Y�� nghĩa:
Thể hiện ý chí quật khởi của nhân dân ta.
Đánh dấu sự hình thành trận tuyến nhân dân.
Bước đầu kết hợp 2 nhiệm vụ chống thực dân xâm lược và phong kiến đầu hàng.

Slide 18
2. Thực dân Pháp chiếm ba tỉnh miền Tây Nam Kỳ
2. Thực dân Pháp chiếm ba tỉnh miền Tây Nam Kỳ

20/6/1867, Pháp kéo đến thành Vĩnh Long đưa thư buộc triều đình phải nộp thành không điều kiện.
Trong vòng 5 ngày (20-24/6/1867), quân Pháp đã chiếm 3 tỉnh miền Tây (Vĩnh Long, An Giang, Hà Tiên)
3. Nhân dân ba tỉnh miền Tây chống Pháp
Lôi cuốn nhiều tầng lớp tham gia.
Các cuộc đấu tranh nổ ra nhiều nơi.
Các phong trào đều bị đàn áp và thất bại
=> Thể hiện lòng yêu nước nồng nàn, ý chí bất khuất chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta.
Xem phim nhân dân Nam Kỳ chống Pháp xâm lược
Nông dân cấy lúa
MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ QUÂN ĐỘI NHÀ NGUYỄN
VỆ BINH
KỴ BINH
"THẦN OAI ĐẠI TƯỚNG QUÂN"
GIÁM MỤC BÁ ĐA LỘC
Hoàng tử Cảnh
CHIẾN TRƯỜNG ĐÀ NẴNG
QUÂN PHÁP ĐỔ BỘ LÊN ĐÀ NẴNG
Căn cứ của Pháp ở Bán đảo Sơn Trà
TRẬN CHIẾN NĂM 1858 (tranh do người Pháp vẽ)
Lu?c d? 6 t?nh Nam K?
Quân Pháp đánh chiếm thành Gia Định
ĐỒN CHÍ HOÀ
Nghia quân Nguyễn Trung Trực đánh chìm tàu Pháp
(10/12/1861)
Nguyễn Trung Trực
PHAN THANH GIẢN VÀ LÂM DUY HIỆP
KÝ HIỆP ƯỚC 1862
Hiệp ước 1862
Trương Định nhận phong soái (1862)
Pháp chuẩn bị tấn công Gò Công (1863)
Nguy?n H?u Huân