Bài 19. Nhân dân Việt Nam kháng chiến chống Pháp xâm lược (Từ năm 1858 đến trước năm 1873)

Chia sẻ bởi Van Hai | Ngày 10/05/2019 | 113

Chia sẻ tài liệu: Bài 19. Nhân dân Việt Nam kháng chiến chống Pháp xâm lược (Từ năm 1858 đến trước năm 1873) thuộc Lịch sử 11

Nội dung tài liệu:

GV:NGUYỄN VĂN HẢI
( Từ năm 1858 đến trước 1873 )
MỤC TIÊU BÀI HỌC
Yêu cầu các em nắm được:
- Ý đồ xâm lược của thực dân phương Tây,cụ thể là Pháp có từ rất sớm.
- Qúa trình xâm lược Việt Nam của thực dân Pháp từ 1858-1873
- Cuộc kháng chiến chống Pháp xâm lược của nhân dân ta từ 1858-1873
( Từ năm 1858 đến trước 1873 )
1. Tình hình Việt Nam đến giữa thế kỉ XIX trước khi thuc dân Pháp xâm lược.

1. Tình hình Việt Nam đến giữa thế kỉ XIX trước khi thuc dân Pháp xâm lược.

HOẠT
ĐỘNG
NHÓM
Nhóm 1
Trình b�y tình hình CT-XH
Nhóm 2
Trình b�y v? KINH T?
Nhóm 3
Trình b�y v? Qu�n S? v� D?i Ngo?i
Nhóm 4
Nh?n x�t v? tình hình VN l�c b?y gi?
1. Tình hình Việt Nam đến giữa thế kỉ XIX trước khi thuc dân Pháp xâm lược.
Chính trị-XH
Kinh tế
Quân sự
CS đối ngoại
Nhà Nguyễn rơi vào tình trạng kh?ng ho?ng nghiêm trọng, t?o co h?i thu?n l?i cho tư bản Phương Tây nhòm ngó, xâm lược .
Thủ công
Sản xuất nông nghiệp
SỰ LẠC HẬU VỀ KINH TẾ CỦA NƯỚC TA GIỮA TK XIX
Nông dân
SỰ LẠC HẬU VỀ KINH TẾ CỦA NƯỚC TA GIỮA TK XIX
Nông dân
SÚNG THẦN CÔNG CỦA TRIỀU NGUYỄN
LÍNH TRIỀU NGUYỄN
CÂU NÓI CỦA NGUYỄN TRI PHƯƠNG TÂU LÊN VUA TỰ ĐỨC Khi Pháp chuẩn bị đánh Đà Nẵng:
“ Hiện nay quân và dân đã hết,sức đã thiếu”
2. Thực dân Pháp ráo riết chuẩn bị xâm lược Việt Nam.
Những hành động nào chứng tỏ thực dân Pháp ráo riết xâm lược Việt Nam?

Giữa thế kỉ XIX, Pháp ráo riết tìm cách đánh Việt Nam (sgk tr 107-108)
=> Việt nam đứng trước nguy cơ bị thực dân Pháp xâm lược
GIÁM MỤC BÁ ĐA LỘC
(Pigneau de Behaine)
Hoàng tử Cảnh
Nguyên nhân Pháp xâm lược ta:
+ Lúc bấy giờ nền công nghiệp của Pháp phát triển vì vậy cần thị trường,nguyên liệu,nhân công…
+ Việt Nam có vị trí chiến lược quan trọng, đầy đủ những yếu tố trên…
+ Chế độ Phong kiến Việt nam khủng hoảng,suy yếu tạo điều kiện để pháp nhòm ngó và xâm lược
+ Pháp lấy cớ triều Nguyễn không nhận quốc thư và khủng bố đạo Gia-tô,vì vậy xâm lược việt Nam
Em hãy trình bày nguyên nhân nào Pháp xâm lược nước ta? Pháp lấy cớ nào để đánh nước ta?
3. Chiến sự ở Đà Nẵng năm 1858.
2 . Thực dân Pháp ráo riết chuẩn bị xâm lược Việt Nam.
1. Tình hình Việt Nam đến giữa thế kỉ XIX trước khi thuc dân Pháp xâm lược.

Tại sao Pháp chọn Đà Nẵng làm mục tiêu tấn công đầu tiên?

+ Đà Nẵng là cảng nước sâu vì vậy tàu chiến Pháp có thể hoạt động dễ dàng.
+ Có thể dùng Đà Nẵng làm bàn đạp tấn công Huế,buộc triều đình Huế đầu hàng,kết thúc nhanh cuộc xâm lược Việt Nam
+ Đà Nẵng còn là nơi Pháp xây dựng giáo dân đông,Pháp hi vọng giáo dân ủng hộ
3- Chiến sự ở Đà Nẵng năm 1858.
Ngày1/9/1858 liên quân Pháp-Tây Ban Nha nổ súng tấn công bán đảo Sơn Trà -Dà Nẵng, chớnh th?c xõm lu?c nu?c ta

Lực lượng quân Pháp có 14 tàu chiến(có những tàu lớn trang bị 50 khẩu đại bác như taù Nê-Mê-Dít),chở 2000 quân,ngoài ra còn có 850 quân Tây Ban Nha
Lược đồ liên quân Pháp, Tây Ban Nha tấn công Đà Nẵng

Trước hành động xâm lược của Pháp,quân và dân ta chống trả quân xâm lược như thế nào ?

- Quân dân ta chiến đấu anh dũng, đẩy lùi nhiều đợt tấn công của chúng.

- Kết quả: Bước đầu làm thất bại âm mưu " đánh nhanh, thắng nhanh" của Pháp.

TRẬN CHIẾN NĂM 1858 (tranh do người Pháp vẽ)
II - CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP Ở GIA ĐỊNH VÀ CÁC TỈNH MIỀN ĐÔNG NAM KÌ TỪ 1859 ĐẾN NĂM 1862

( Từ năm 1858 đến trước 1873 )
+ Gia Định và Nam Kì là vựa lúa cung cấp nguồn lương thực cho Pháp
+ Đánh Gia định để đánh ngược lên Cam-pu-chia, làm chủ lưu vực Mê Kông
+ Gia Định xa Trung Quốc tránh được sự can thiệp của nhà Thanh,xa Huế tránh được sự tiếp viện của triều đình Huế
1,kháng chiến ở Gia Định
II - CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP Ở GIA ĐỊNH VÀ CÁC TỈNH MIỀN ĐÔNG NAM KÌ TỪ 1859 ĐẾN NĂM 1862

Tại sao Pháp lại đánh Gia Định ?

PHÁP ĐÁNH VÀO GIA ĐỊNH
+ Ngày 17/2/1859,Pháp đánh Gia Định
+ Quân dân ta đã chống cự quyết liệt buộc Pháp phải rút khỏi thành Gia Định

Kế hoạch "đánh nhanh thắng nhanh" bị thất bại. Địch phải chuyển sang kế hoạch "chinh phục từng gói nhỏ"


1 – kháng chiến ở Gia Định
Trình bày ý nghĩa cuộc chiến đấu ở Gia Định của nhân dân ta ?

PHIM PHÁP ĐÁNH CHIẾM GIA ĐỊNH
2. Kháng chiến lan rộng ra các tỉnh miền Đông Nam Kỳ. Hiệp ước 5/6/1862
1.kháng chiến ở Gia Định
II - CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP Ở GIA ĐỊNH VÀ CÁC TỈNH MIỀN ĐÔNG NAM KÌ TỪ 1859 ĐẾN NĂM 1862


2.Kháng chiến lan rộng ra các tỉnh miền Đông Nam Kỳ . Hiệp ước 5/6/1862
+ Sau điều ước Bắc Kinh (1860), Pháp tập trung binh lực chiếm 3 tỉnh miền Đông Nam Kì

+2/1861, đánh chiếm đồn Chí Hoà
Sau đánh chiếm Định Tường, Biên Hoà Vĩnh Long.

Sau điều ước Bắc Kinh,Pháp đã có những hành động gì ?
ĐỒN CHÍ HOÀ
Cuộc kháng chiến của nhân dân miền Đông Nam Kì(1861-1862), có những thắng lợi tiêu biểu nào ?
- Các nghĩa quân Trương Định,Lê Huy Chiến đấu anh dũng, lập nhiều chiến công
- 12/1861, nghĩa quân của Nguyễn Trung Trực đã đánh chìm tàu chiến Et-p�-rang
Trước tình hình đó triều Nguyễn đã có những hành động nào ?
- 5/6/1862 triều đình nhà Nguyễn kí hiệp ước Nh�m Tu?t
Nghia quân Nguyễn Trung Trực đánh chìm tàu Pháp
(10/12/1861)
NỘI DUNG HIỆP ƯỚC NHÂM TUẤT
Trình bày nội dung hiệp ước Nhâm Tuất ?
Chấp nhận bồi thường chiến phí
Dâng 3 tỉnh miền Đông Nam Kì và đảo Côn Lôn cho Pháp.
Em đánh giá như thế nào về hiệp ước Nhâm Tuất ?
* Hiệp ước chứng tỏ thái độ nhu nhược của triều đình,bước đầu nhà Nguyễn đã đầu hàng Pháp
PHIM TRIỀU ĐÌNH HUẾ KÍ HIỆP ƯỚC NHÂM TUẤT
Hiệp ước 1862
II - CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP Ở GIA ĐỊNH VÀ CÁC TỈNH MIỀN ĐÔNG NAM KÌ TỪ 1859 ĐẾN NĂM 1862

( Từ năm 1858 đến trước 1873 )
III - CUỘC KHÁNG CHIẾN CỦA NHÂN DÂN NAM KỲ SAU HIỆP ƯỚC 1862
1,Nhân dân ba tỉnh miền Đông tiếp tục kháng chiến sau hiệp ước 1862
Tình hình Nam Kì sau hiệp ước 1862:
+Triều đình buộc phải giải tán các nghĩa binh chống Pháp ở 3 tỉnh Nam Kì.
+ Phong trào chống Pháp của nhân dân vẫn tiếp diễn và dâng cao.
Tiêu biểu là cuộc khởi nghĩa Trương Định
Trương Định đưa quân cùng với triều đình đánh Pháp tại Gia Định.

Về căn cứ Tân Hoà (Gò Công), chuẩn bị kháng chiến lâu dài

Phất cao lá cờ "Bi�nh Tây đại Nguyên soái" tập hợp nhân dân kháng Pháp

Pháp tấn công căn cứ Tân Hoà, nghĩa quân chiến đấu anh dũng sau đó rút về căn cứ Tân Phước

Pháp tập kích vào căn cứ Tân Phước, nghĩa quân chống trả quyết liệt, Trương Định hi sinh.

Cuộc khởi nghĩa của Trương Định
NHÂN DÂN NAM KÌ KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP



2,Thực dân Pháp chiếm ba tỉnh miền Tây Nam Kỳ
PHÁP CHIẾM 3 TỈNH MIỀN TÂY NAM KÌ



2. Thực dân Pháp chiếm ba tỉnh miền Tây Nam Kỳ

- Ng�y 20/6/1867, Pháp kéo đến thành Vĩnh Long đưa thư buộc triều đình phải nộp thành không điều kiện.
- Trong vòng 5 ngày (20-24/6/1867), quân Pháp đã chiếm 3 tỉnh miền Tây (Vĩnh Long, An Giang, Hà Tiên)
Trình bày quá trình Pháp đánh chiếm 3 tỉnh miền Tây Nam Kì ?



Nguyễn Trung Trực



TRƯƠNG ĐỊNH






- ĐẶC ĐIỂM PHONG TRÀO ĐÁNH PHÁP Ở CÁC TỈNH MIỀN TÂY
+Lôi cuốn nhiều tầng lớp tham gia.
+Các cuộc đấu tranh nổ ra nhiều nơi.
+Các phong trào đều bị đàn áp và thất bại
=> Thể hiện lòng yêu nước nồng nàn, ý chí bất khuất chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta.



Nguyên nhân cơ bản của việc Pháp xâm lược Việt Nam là

khai hóa văn minh cho người Việt Nam
nhà Nguyễn đã cấm các thương nhân người Pháp vào Việt Nam buôn bán
chiếm nước ta làm thuộc địa, phục vụ phát triển kinh tế và xây dựng căn cứ quân sự ở Đông Nam Á
bảo vệ giáo sĩ Pháp và giáo dân Việt Nam bị triều đình nhà Nguyễn sát hại
Sự kiện mở đầu quá trình thực dân Pháp xâm lược Việt Nam là

chiều ngày 31 – 8 1858
sáng 1 – 9 – 1858
tháng 2 – 1859
tháng 4 – 1858
Nguyên nhân chính Pháp bị thất bại trong kế hoạch “Đánh nhanh thắng nhanh” là:

quân Pháp không quen thủy thổ, khí hậu ở Việt Nam
bị quân, dân ta đánh trả quyết liệt nên không thể tiến sâu vào đất liền
quân Pháp chủ quan và chưa có sự chuẩn bị kĩ càng
quân Pháp không có người chỉ huy tài giỏi
Trước thái độ bạc nhược và hèn nhát của quan quân triều đình, thực dân Pháp đã chiếm được ba tỉnh miền Tây Nam Kì trong vòng:
một ngày (20 – 6 – 1867)
hai ngày (từ 20 đến 22 – 6 – 1867)
năm ngày (từ 20 đến 24 – 6 – 1867)
một tháng (từ tháng 5 đến tháng 6 – 1867)
“Bình Tây đại nguyên soái” là danh hiệu nhân dân phong cho thủ lĩnh

Trần Bình Trọng
Nguyễn Trung Trực
Phan Liêm
Trương Định
Chiếc tàu Ét-pê-răng (Hi vọng) của giặc Pháp bị đốt cháy trên sông Vàm Cỏ Đông ngày 10 – 12 – 1761 là chiến công của:

cá nhân Nguyễn Trung Trực
quân đội triều đình nhà Nguyễn
nghĩa quân Nguyễn Trung Trực
cha con Trương Định
Khi thực dân Pháp có tay sai dẫn đường tấn công vào căn cứ Tân Hòa, Trương Định đã

chỉ đạo nghĩa quân đánh trả quyết liệt
hoảng sợ và xin đình chiến với Pháp
chiến đấu dũng cảm, khi bị thương nặng đã rút gươm tự sát để bảo toàn khí tiết
cả A và C đều đúng
Người khảng khái chửi vào mặt kẻ thù “Bao giờ Tây nhổ hết cỏ nước Nam mới hết người Nam đánh Tây” là câu nói của:

Nguyễn Trung Trực
Phan Tôn
Nguyễn Trường Tộ
Phan Liêm
DẶN DÒ TIẾT SAU
Học bài.
Trả lời câu hỏi SGK
Chuẩn bị trước bài mới
Xin chào và hẹn gặp lại !
MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN CẦN HÌNH THÀNH CHO HỌC SINH

- Khủng hoảng, suy yếu: Chế độ phong kiến ở vào giai đoạn suy sụp về nhiều mặt: Chính quyền trung ương đã bạc nhược, không còn đủ khả năng cai trị đất nước; giai cấp thống trị sa đọa, thối nát; kinh tế nông nghiệp đình trệ; công thương bị kìm hãm; nông dân đói kém triền miên phải bỏ làng mạc, ruộng đồng đi phiêu tán; mâu thuẫn xã hội sâu sắc, phong trào nông dân khởi nghĩa diễn ra khắp mọi nơi chống lại triều đình.
MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN CẦN HÌNH THÀNH CHO HỌC SINH

- Duyên cớ: Đối phương dựa vào một sự việc đã xảy ra (đôi khi không quan trọng) để làm cái cớ gây sự, để làm bùng nổ cho một sự kiện có nguồn gốc sâu xa khác. Sau khi lấy cớ triều đình nhà Nguyễn cấm đạo, không trả lời quốc thư của nước Pháp, sáng ngày 1/9/1858, thực dân Pháp cùng liên quân Tây Ban Nha đổ bộ lên bán đảo Sơn Trà – Đà Nẵng, nổ súng chính thức xâm lược Việt Nam.
- Chính sách “bế quan, tỏa cảng”: Chính sách của triều đình nhà Nguyễn vào nửa đầu thế kỉ XIX thực hiện không giao du, buôn bán, quan hệ hoặc trao đổi với người nước ngoài, nhất là người phương Tây.
- Chính sách “trọng nông, ức thương”: Chính sách của triều đình nhà Nguyễn vào nửa đầu thế kỉ XIX, xuất phát từ tư tưởng lấy nông nghiệp làm chính sách căn bản của quốc gia, nên đã coi trọng nông nghiệp, hạn chế sự phát triển của thương nghiệp.
MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN CẦN HÌNH THÀNH CHO HỌC SINH

- Tối hậu thư: Lá thư gửi lần cuối cùng nêu lên những yêu cầu, điều kiện bắt buộc đối phương phải thực hiện theo, nếu không sẽ bị dùng vũ lực tấn công. Sáng ngày 1-9-1858, Pháp gửi tối hậu thư, đòi quan trấn thủ thành Đà Nẵng trả lời trong vòng 2 giờ. Nhưng không đợi hết hạn trả lời, liên quân Pháp – Tây Ban Nha đã đổ bộ lên bán đảo Sơn Trà, nổ súng chính thức mở đầu cuộc xâm lược Việt Nam.
MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN CẦN HÌNH THÀNH CHO HỌC SINH

- Giáo sĩ: Người đi truyền đạo Thiên Chúa (để chuẩn bị cho quá trình xâm lược nước ta, thực dân Pháp đã sử dụng bọn giáo sĩ đến truyền đạo, qua đó tìm hiểu tình hình Việt Nam, báo cáo cho tư bản Pháp chuẩn bị hành động xâm lược).
- Can thiệp: Việc một nước hay một số nước dùng sức mạnh tự ý xen vào công việc nội bộ của nước khác không chính đáng. Sự can thiệp này có thể tiến hành bằng quân sự (vũ trang can thiệp) hoặc bằng kinh tế, ngoại giao, tư tưởng,… Ở nước ta vào cuối thế kỉ XVIII, khi phong trào Tây Sơn nổ ra, Nguyễn Ánh đã cầu cứu các thế lực nước ngoài giúp đỡ để khôi phục lại quyền lực. Giám mục Bá Đa Lộc đã nắm cơ hội đó, tạo điều kiện cho tư bản Pháp can thiệp vào Việt Nam (thông qua Hiệp ước Véc-xai 1878).
MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN CẦN HÌNH THÀNH CHO HỌC SINH

- Hiệp ước (Nhâm Tuất – 1862): Loại văn bản quan trọng do chính phủ hai bên hoặc nhiều nước kí kết để cùng có trách nhiệm thực hiện những điều đã thỏa thuận. Sau khi chiếm được 3 tỉnh miền Đông Nam Kì (Gia Định, Định Tường và Biên Hòa) và một tỉnh miền Tây (Vĩnh Long), triều đình nhà Nguyễn đã lo sợ và kí với Pháp Hiệp ước Nhâm Tuất – 1862 với nhiều điều khoản nặng nề, làm cho nhân dân ta bất bình, phản đối hành động bán nước của triều đình và nêu cao tinh thần quyết đánh cả triều lẫn Tây.
MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN CẦN HÌNH THÀNH CHO HỌC SINH

- Kế hoạch “Đánh nhanh thắng nhanh”: Kế hoạch xâm lược Việt Nam của thực dân Pháp và Tây Ban Nha. Dựa vào ưu thế ban đầu về sức mạnh quân sự, Pháp và Tây Ban Nha định tấn công chớp nhoáng nước ta trong vòng một tháng, kết thúc nhanh chóng cuộc chiến, giành thắng lợi để tránh gặp phải những khó khăn khi chiến tranh kéo dài. Tuy nhiên, do tinh thần anh dũng kháng chiến chống Pháp của nhân dân ta, kế hoạch Đánh nhanh thắng nhanh của chúng bị thất bại, Pháp phải chuyển sang kế hoạch Chinh phục từng gói nhỏ (còn gọi là kế hoạch Tằm ăn lá dâu).
MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN CẦN HÌNH THÀNH CHO HỌC SINH

- Phong trào “Tị địa”: Phong trào của nhân dân Nam Kì không nghe theo yêu cầu của triều đình nhà Nguyễn (ra lệnh cho nhân dân bỏ vũ khí, không đánh Pháp để hi vọng chuộc lại đất chúng đã chiếm), bỏ đi nơi khác sinh sống (vùng tự do do triều đình kiểm soát) để tiếp tục đánh Pháp, quyết không chịu cộng tác với Pháp.
MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN CẦN HÌNH THÀNH CHO HỌC SINH

* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...

Người chia sẻ: Van Hai
Dung lượng: | Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)