Bài 19. Môi trường hoang mạc

“ Đây là một nơi không mến khách và có thể giết chết những ai bạo gan đến đây sinh sống. Nó gợi lên hình ảnh của những đụn cát di động cao, nhiều ngọn đồi hoặc những cánh đồng cát sỏi mênh mông đến tận chân trời, của cái khô hạn đến nứt nẻ môi, của Mặt Trời cháy bỏng như thiêu, như đốt, của cái khát và cái chết. Đối với nhiều người, nơi đây là đồng nghĩa với vắng bóng của sự sống....”
Em hãy cho biết các bức ảnh và đoạn văn trên nói về kiểu môi trường nào?
CHƯƠNG III
MÔI TRƯỜNG HOANG MẠC
HOẠT ĐỘNG KINH TẾ CỦA CON NGƯỜI HOANG MẠC
BÀI 19: MÔI TRƯỜNG HOANG MẠC
1. Đặc điểm của môi trường
Quan sát lược đồ hình 19.1sgk, cho biết:
Kể tên và xác định vị trí 1 số hoang mạc trên lược đồ
Chí tuyến Bắc
Chí tuyến Nam
Arizona
Atacama
Namip
Sim son
Các hoang mạc thường phân bố ở đâu? Tại sao lại phân bố ở những vị trí đó?
Đặc điểm của môi trường:
a. Diện tích, phân bố:
Phân bố:
+ Dọc theo 2 đường chí tuyến
+ Nằm sâu trong lục địa
+ Có dòng biển lạnh chảy ven bờ
- Một số hoang mạc lớn: Xa-ha-ra, Gô-bi...
Hoang mạc Sa-ha-ra
Sa mạc Gô-bi
Sa mạc A-ta-ca-ma
Em hãy nhận xét về diện tích hoang mạc so với các môi trường địa lý khác trên thế giới?
1. Đặc điểm của môi trường:
a. Diện tích, phân bố:

Phân bố:
Dọc theo 2 đường chí tuyến
Giữa đại lục địa Á – Âu
Có dòng biến lạnh chạy ven bờ
Một số hoang mạc lớn: Sa-ha-ra, Gô-bi, A-ta-ca-ma…
Chiếm 1/3 diện tích thế giới

Ở Việt Nam có hoang mạc không?
Mũi Né (Phan Thiết)- Tiểu sa mạc
1. Đặc điểm của môi trường:
a. Diện tích, phân bố
b. Khí hậu
Quan sát hình 19.2 và 19.3
THẢO LUẬN NHÓM Thời gian: 5 phút
- Nhóm 1 - 2- 3: Phân tích chế độ nhiệt - mưa biểu đồ 19.2 và rút ra kết luận.
- Nhóm 4 - 5 - 6: Phân tích chế độ nhiệt - mưa biểu đồ 19.3 và rút ra kết luận.

140C
400C
260C
Không mưa
Rất ít
8 mm
Ấm
Rất nóng
Cao
Rất ít
140C
400C
260C
Không mưa
Rất ít
21 mm
Ấm
Rất nóng
Cao
Rất ít
- 200C
200C
400C
Không mưa
Ít
60 mm
Rất lạnh
Không nóng
Rất cao
Ít, ổn định
140C
400C
260C
Không mưa
Rất ít
8 mm
* Khác: - HM ở đới nóng mùa hạ rất nóng, mùa đông không lạnh lắm.
- HM ở ôn đới mùa hạ không nóng lắm, nhưng mùa đông rất lạnh.
? So sánh điểm giống và khác nhau về chế độ nhiệt, mưa của hoang mạc ở đới nóng và đới ôn hoà?
* Giống: Mưa ít, biên độ nhiệt năm lớn…
? Từ phân tích trên hãy nêu lên đặc điểm của khí hậu hoang mạc?
Đặc điểm của môi trường:
a. Diện tích, phân bố:
b. Đặc điểm khí hậu:
Khí hậu ở hoang mạc hết sức khô hạn, khắc nghiệt.
- Biên độ nhiệt giữa ngày và đêm, giữa các mùa trong năm rất lớn.
c. Cảnh quan
Mô tả cảnh quan hoang mạc?
Đặc điểm của môi trường:
a. Diện tích, phân bố:
b. Đặc điểm khí hậu:
c. Cảnh quan:
Phần lớn bề mặt hoang mạc bị sỏi đá, cồn cát bao phủ
-Thực vật: cằn cỗi
- Động vật: rất ít, nghèo nàn
- Con người sống trong các ốc đảo
Kể tên một số loài động, thực vật ở hoang mạc mà em biết?
Lạc đà hai bướu
Sư tử
Xương rồng
Đặc điểm của môi trường:
2. Sự thích nghi của động, thực vật với môi trường
- Nhóm 1, 2, 3 : Tìm hiểu sự thích nghi của thực vật với môi trường
- Nhóm 4, 5, 6 : Tìm hiểu sự thích nghi của động vật với môi trường
THẢO LUẬN NHÓM
Thời gian 4 phút
Các nhóm nghiên cứu SGK( mục 2), quan sát hình ảnh hãy thảo luận
theo câu hỏi sau;
Đặc điểm của môi trường:
2. Sự thích nghi của động, thực vật với môi trường
- Động vật : Vùi mình trong cát hoặc trong hốc đá, kiếm ăn vào ban đêm, chịu đói, chịu khát giỏi…
- Thực vật : Rút ngắn chu kì sinh trưởng, lá biến thành gai, bọc sáp, rễ rất dài…
 Thực, động vật tự hạn chế sự mất nước, tăng cường dự trữ nước và chất dinh dưỡng trong cơ thể:
Lạc đà hai bướu
Thằn lằn quỷ gai.
Ễnh ương châu Phi
Sư tử ở hoang mạc Kalahari.
Hoa hồng sa mạc
Xương rồng Saguara
Con người thích nghi với môi trường hoang mạc như thế nào?
Con người mặc áo choàng nhiều lớp, trùm kín đầu để tránh mất nước vào ban ngày và chống rét vào ban đêm.Con người sống và canh tác trong các ốc đảo
CỦNG CỐ BÀI HỌC
Nằm sâu lục địa
Dọc 2 đường chí tuyến
Có dòng biển lạnh chạy ven bờ
Câu 1:
Đặc điểm phân bố các hoang mạc trên Thế giới?
Câu 2:
Đặc điểm nào không phải của môi trường hoang mạc?
A
B
C
D
Biên độ nhiệt năm cao
Khô hạn, khắc nghiệt
Nhiệt độ cao, mưa nhiều
Biên độ nhiệt ngày và đêm rất lớn
Câu 3:
Mô tả nào sau đây đúng về cảnh quan môi trường hoang mạc?
A. Động vật phong phú, thực vật đa dạng
B. Thực vật chủ yếu là rừng lá kim
C. Động thực vật nghèo nàn, kém phát triển
D. Thảm thực vật phát triển, động vật chủ yếu là loài bò sát
ĐẶC ĐIỂM MÔI TRƯỜNG HOANG MẠC
Phân bố
Dọc theo 2 đường chí tuyến
Giữa đại lục địa Á – Âu
Có dòng biến lạnh chạy ven bờ
Khí hậu ở hoang mạc hết sức khô hạn, khắc nghiệt.

Cảnh quan
Thực vật: cằn cỗi
Động vật: rất ít, nghèo nàn
Tìm hiểu các hoạt động kinh tế ở hoang mạc.
Nguyên nhân hoang mạc ngày càng mở rộng và biện pháp khắc phục.
DẶN DÒ
THANK YOU