Bài 19 : Khởi nghĩa Lam Sơn toàn thắng III

Tieát 39
III. KHÔÛI NGHÓA LAM SÔN TOØAN THAÉNG
(CUOÁI NAÊM 1426- CUOÁI 1427 )
Ñ D D H:
Löôïc ñoà Toát Ñoäng – Chuùc Ñoäng .
Löôïc ñoà Chi Laêng- Xöông Giang.
Hình aûnh Aûi Chi Laêng .
Phim Khôûi Nghóa Lam Sôn cuûa HTV.
K T B C
Trình baøy dieãn bieán khôûi nghóa Lam Sôn giai ñoïan 1424- 1426 treân löôïc ñoà .
Trình baøy keá hoaïch tieán quaân ra Baéc cuûa Leâ Lôïi .
HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC .
1.Giôùi thieäu baøi : khôûi nghóa Lam Sôn , sau nhieàu naêm chieán ñaáu gian lao,traûi qua nhieàu thöû thaùch , ñaõ böôùc vaøo giai ñoïan toaøn thaéng töø cuoái naêm 1426( 1427. ta tìm hieåu giai ñoïan naøy .


2. Daïy vaø hoïc :
Coâng vieäc cuûa thaøy vaø troø
Noäi dung

HOAÏT ÑOÄNG 1: TRAÄN TOÁT ÑOÄNG – CHUÙC ÑOÄNG
* Baûn ñoà Toát Ñoäng- Chuùc Ñoäng – caùch söû duïng .(42/90)
* GV töôøng thuaät vaø phaân tích :Quaân Minh muoán giaønh theá chuû ñoäng , tieán vaøo Thanh Hoùa , ñaùnh tan ñaàu naõo khaùng chieán cuûa ta neân thaùng 10- 1426 Vöông Thoâng ñem 5 vaïn vieän binh keùo vaøo Ñoâng Quan vaø môû cuoäc phaûn coâng , ñaùnh vaøo chuû löïc ta ôû Cao Boä , quaân ta phuïc binh saün ôû Toát Ñoäng vaø Chuùc Ñoäng , quaân ñòch loït vaøo traän ñòa bò doàn xuoáng caùnh ñoàng laày loäi , ta tieâu dieät 5 vaïn quaân giaëc , baét soáng 1 vaïn teân, Vöông Thoâng chaïy veà Ñoâng Quan .
*TL : Aâm möu cuûa Vöông Thoâng khi môû cuoäc phaûn coâng lôùn ôû Cao Boä?Ngheä thuaät taùc chieán cuûa nghóa quaân Lam Sôn ?( ñeå tieâu dieät chuû löïc ta (7-11-1426) vaø ñeå giaønh theá chuû ñoäng . Ta ñaët phuïc binh ôû ôû TÑ- CÑ , quaân ñòch loït vaøo traân ñòa bò doàn xuoáng caùnh ñoàng laày loäi)
* TL: Sau traän Toát Ñoäng –Chuùc Ñoäng 10-1426 nghóa quaân LS ñaõ lôùn maïnh nhö theá naøo ?Tình hình cuûa quaân ñòch? ( löïc löôïng nghóa quaân ñaõ lôùn maïnh ôû theá aùp ñaûo quaân thuø ,ta giaønh theá chuû ñoäng vaây Ñoâng Quan , vaø giaûi phoùng nhieàu chaâu huyeän ; quaân Minh bò ñoäng , moät maët xin giaû hoøa , moät maët xin theâm vieän binh ). Ta chaáp nhaän caàu hoøa deå giöõ moái hoøa hieáu vaø vaïch traàn keá giaû hoøa cuûa VT , tieáp tuïc vaây thaønh keâu goïi ñòch ñaàu haøng .)
* YÙ nghóa ? Hs ñoïc hai caâu thô vaø giaûi thích .
GV sô keát


HOAÏT ÑOÄNG 2: Traän Chi Laêng – Xöông Giang 10- 1427 :
* Gv duøng BÑ cuoäc khôûi nghóa Lam Sôn vaø löôïc thuaät : Thaùng 10-1427 , 15 vaïn vieän binh goàm ñaïo chuû löïc do Lieãu Thaêng töø Quaûng Taây tieán vaøo Laïng Sôn , ñaïo quaân thöù hai do Moäc Thaïch caàm ñaàu töø vaân Nam tieán vaøo Leâ Hoa(Haø Giang ).
* Theo em , nay vieän binh ñòch keùo sang , em seõ ñaùnh thaønh ñoâng Quan hay dieät vieän binh Lieãu Thaêng tröôùc ? Taïi sao?
* Thaûo luaän: ñaùnh ñoäi quaân naøo tröôùc ?
* HS phaân tích : ñaùnh thaønh laø haï saùch , ta ñaùnh vaøo thaønh , thaønh vöõng haøng naêm,
haøng thaùng khoâng haï ñöôïc thaønh , quaân ta moûi meät .Neáu vieän binh giaëc ñeán , ñoù laø con ñöôøng nguy. Sao baèng nuoâi döôõng quaân ñeå laáy nhueä khí .Vieän binh ñòch bò phaù thì thaønh taát phaûi haøng . Laøm moät vieäc maø ñöôïc caû hai , ñoù laø keá vaïn toaøn vaäy “ÑVSKTT
* Chuû tröông cuûa boä chæ huy laø gì ?
“ Vaây thaønh dieät vieän” taäp trung löïc löôïng tieâu dieät vieän binh Lieãu Thaêng tröôùc.
* GV duøng BÑ : Chi Laêng – Xöông Giang vaø giaûi thích phaàn ghi chuù vaø töôøng thuaät:Boä chæ huy nghóa quaân quyeát ñònh tieâu dieät vieän binh , 8-10-1427 Lieãu Thaêng tieán vaøo Laïng Sôn bò ta phuïc kích ôû Chi laêng , Lieãu Thaêng bò cheùm , ta dieät treân 1 vaïn teân ñòch. Ñòch tieán xuoáng Xöông Giang bò phuïc kích taïi caàn Traïm vaø Phoá Caùt, ta tieâu dieät 3 vaïn teân. Soá coøn laïi phaûi chô vô giöõa ñoàng vì Xöông Giang ñaõ bò ta chieám . Ñaïo quaân Moâc Thaïch ñöôïc tin Lieãu Thaêng bò thua , hoaûng sôï chaïy veà Trung Quoác .
- Vöông Thoâng nghe tin baïi traän voâ cuøng khieáp ñaûm xin hoøa , vaø nhaän môû hoäi theà ôû Ñoâng Quan 12-1427, sau ñoù ruùt quaân veà nöôùc . chieán tranh keát thuùc , khôûi nghóa Lam Sôn toaøn thaéng .

* TL: Vì sao ñeán cuoái naêm 1427 , VT khoâng theå giaû hoøa , maø phaûi xin hoøa thöïc söï ñeå ruùt quaân veà nöôùc ?VT hy voïng coù vieän binh seõ phaûn coâng vaø giaønh chieán thaéng , neáu giaû hoøa seõ bò tieâu dieät heát , neân tuyeät voïng vì theá phaûi hoøa thöïc söï ñeå ruùt quaân veà nöôùc .

* TL : Leâ Lôïi ñaõ keát thuùc chieán tranh nhö theá naøo ? Caùch keát thuùc coù yù nghóa gì ?
Chaáp nhaän lôùi caàu hoøa , vaø döï hoäi theà ôû Ñoäng Quan 10-12- 1427 , luùc naøy ta vaãn ñuû löïc ñeå san baèng VT , nhöng tieáp noái truyeàn thoáng daân toäc , baûo ñaûm hoøa hieáu phaûn aûnh loøng ñoä löôïng , Quaân Minh khoâng xaâm löôïc ta nöõa .


HOAÏT ÑOÄNG 3:Nguyeân nhaân thaéng lôïi vaø yù nghóa lòch söû .
* HS thaûo luaän Nguyeân nhaân thaéng lôïi vaø yù nghóa lòch söû vaø ñoïc Bình Ngoâ ñaïi caùo .
- Loøng yeâu nöôùc cuûa toaøn daân ,nhaân daân uûng hoä .Khoái ñoøan keát nhaát trí cuûa toaøn daân .
- Taøi chæ huy cuûa Leâ Lôïi, Nguyeãn Traõi,vôùi ñöôøng loái chieán löôïc , chieán thuaät ñuùng ñaén , saùng taïo .
*YÙ nghóa lòch söû :
- Giaûi phoùng ñaát nöôùc .
- Giaønh ñoäc laäp töï chuû .
- Môû ra thôøi kyø phaùt trieån môùi cao hôn
Gv sô keát toaøn baøi .
III. Khôûi nghóa Lam Sôn toøan thaéng cuoái naêm 1426( cuoái 1427 .
1. Traän Toát Ñoäng – Chuùc Ñoäng cuoái 1426 .
+ Thaùng 10- 1426 Vöông Thoâng ñem 5 vaïn vieän binh keùo vaøo Ñoâng Quan vaø môû cuoäc phaûn coâng ,ñaùnh vaøo chuû löïc ta ôû Cao Boä
+ Quaân ta phuïc binh saün ôû Toát Ñoäng vaø Chuùc Ñoäng
+ Ta baét soáng 1 vaïn teân, Vöông Thoâng chaïy veà Ñoâng Quan .


- Ta giaønh theá chuû ñoäng vaây Ñoâng Quan , vaø giaûi phoùng nhieàu chaâu huyeän
- Quaân Minh bò ñoäng , moät maët xin giaû hoøa , moät maët xin theâm vieän binh











-YÙù nghóa:
Ninh Kieàu maùu chaûy thaønh soâng , tanh troâi vaïn daëm .
Toát Ñoäng thaây chaát ñaày noäi , nhô ñeå ngaøn naêm





2. Traän Chi Laêng – Xöông Giang 10- 1427 :




















* 8-10-1427 Lieãu Thaêng tieán vaøo Laïng Sôn bò ta phuïc kích ôû Chi Laêng , Lieãu Thaêng bò cheùm , ta dieät treân 1 vaïn teân ñòch.

* Ñòch tieán xuoáng Xöông Giang bò phuïc kích taïi Caàn Traïm vaø Phoá Caùt, ta tieâu dieät 3 vaïn teân.
* Soá coøn laïi phaûi chô vô giöõa ñoàng .
* Ñaïo quaân Moâc Thaïch ñöôïc tin Lieãu Thaêng bò thua , hoaûng sôï chaïy veà Trung Quoác .








*Vöông Thoâng nghe tin baïi traän xin hoøa , vaø nhaän môû hoäi theà ôû Ñoâng Quan 12-1427, sau ñoù ruùt quaân veà nöôùc.





*Chieán tranh keát thuùc , khôûi nghóa Lam Sôn toaøn thaéng .
























3 . Nguyeân nhaân thaéng lôïi vaø yù nghóa lòch söû .
Caùo Bình Ngoâ cuûa Nguyeãn Traõi toång keát cuoäc khaùng chieán cuûa Leâ Lôïi , coi nhö baûn Tuyeân Ngoân ñoäc laäp cuûa Ñaïi Vieät theá kyû XV
* Nguyeân nhaân thaéng lôïi :
- Loøng yeâu nöôùc cuûa toaøn daân ,nhaân daân uûng hoä .
- Khoái ñoøan keát nhaát trí cuûa nhaân daân
- Taøi chæ huy cuûa Leâ Lôïi, Nguyeãn Traõi,vôùi ñöôøng loái chieán löôïc , chieán thuaät ñuùng ñaén , saùng taïo .
*YÙ nghóa lòch söû :
- Giaûi phoùng ñaát nöôùc .
- Giaønh ñoäc laäp töï chuû .
- Môû ra thôøi kyø phaùt trieån môùi .

CUÛNG COÁ :
- Trình baøy treân löôïc ñoà dieãn bieán traän Toát Ñoäng – Chuùc Ñoäng .
- Traän Chi Laêng – Xöông Giang?
- Nguyeân nhaân thaéng lôïi vaø yù nghóa lòch söû ?
DAËN DOØ .
- Vöøa hoïc baøi vöùa hoïc baûn ñoà 42/90 vaø 43/92.
- Xem tröôùc : baøi 20, phaàn I:toå chöùc chính quyeàn thôøi Leâ Sô ; toå chöùc quaân ñoäi vaø luaät phaùp
LAÄP BAÛNG NHÖÕNG SÖÏ KIEÄN CHÍNH TRONG KHÔÛI NGHÓA LAM SÔN 1418- 1427 :
* Thôøi kyø ôû mieàn Taây Thanh Hoùa 1418-1423.
* Giaûi phoùng Ngheä An- Taân Bình- Thuaän Hoùa vaø tieán quaân ra Baéc 1424- 1426
* Khôûi nghóa Lam Sôn toaøn thaéng cuoái naêm 1426- 14 27 .
Ñaàu naêm 1416 : hoäi theà Luõng Nhai goàm 19 ngöôøi trong boä chæ huy cuoäc khôûi nghóa .
Ngaøy 7-2-1418: Leâ Lôïi döïng côø khôûi nghóa ôû Lam Sôn ( Thanh Hoùa) vaø töï xöng laø Bình Ñònh Vöông .
Giöõa naêm 1418 : Giaëc vaây Chí Linh ,Leâ Lai caûi trang thaønh Leâ Lôïi vaø bò gieát cheát .
Muøa heø naêm 1423 : Leâ Lôïi taïm hoõan ñeå traùnh cuoäc bao vaây cuûa ñòch vaø coù thôøi gian cuûng coá löïc löôïng.
Cuoái naêm 1424 : quaân Minh trôû maët taán coâng Lam Sôn .
Naêm 1425: giaûi phoùng Taân Bình – Thuaän Hoùa .
Thaùng 9- 1426 :tieán coâng ra Baéc .
Cuoái naêm 1426 : chieán thaéng Toát Ñoäng vaø Chuùc Ñoäng .
Thaùng 10-1427 : chieán thaéng Chi Laêng – Xöông Giang .
Ngaøy 10-12-1427 : hoäi theà Ñoâng Quan , Vöông Thoâng ruùt quaân.