Bài 19. Đặc điểm bên ngoài của lá

BàI 19 : Đặc điểm bên ngoài của lá
Kiểm tra bài cũ
Câu 1: Cây xương rồng có những đặc điểm nào thích nghi với môi trường sống khô hạn?
Trả lời:
- Thân mọng nước
- Lá biến thành gai
Câu 2: Thân củ có đặc điểm gì? Chức năng của thân củ đối với cây?
Trả lời:
- Hình dạng to, tròn
- Chứa chất dự trữ dùng khi cây ra hoa, tạo quả
I. Đặc điểm bên ngoài của lá
1. Các bộ phận của lá
Xem hình và cho biết các bộ phận của lá?
Trả lời:
Các bộ phận của lá:
a: cuống lá
b: phiến lá
c: gân lá
I. Đặc điểm bên ngoài của lá
2. Phiến lá
Quan sát 1 số loại lá: trúc đào, lá lốt, địa lan, rau muống..và nhận xét hình dạng, kích thước, màu sắc của phiến lá, diện tích bề mặt của phần phiến so với cuống?
Trả lời: Phiến lá có màu lục, dạng bản dẹt, hình dạng và kích thước khác nhau, diện tích bề mặt của phiến lá lớn hơn so với phần cuống

Nhận xét: Phiến lá có dạng bản dẹt, màu lục và là phần to nhất của lá
-> Chức năng: Giúp phiến lá có thể thu nhận được ánh sáng để chế tạo chất hữu cơ cho cây
I. Đặc điểm bên ngoài của lá
3. Gân lá
? Quan sát tranh và cho biết các kiểu gân lá?
Mỗi kiểu gân đó có điểm gì đặc biệt?

Yêu cầu : Thảo luận nhóm bàn (3 phút)
Các liểu gân lá
Lá gân hình mạng
Lá gân song song

Nhận xét: Có ba kiểu gân lá
- Gân hình mạng
- Gân hình cung
- Gân hình song song
I. Đặc điểm bên ngoài của lá
4. Lá đơn và lá kép

Lá đơn
- Cuống nằm ngay dưới chồi nách
- Mỗi cuống chỉ mang 1 phiến
- Cả cuống và phiến rụng cùng 1 lúc

Lá kép
- Cuống chính phân nhánh
thành nhiều cuống con
- Mỗi cuống con mang 1 phiến (lá chét)
- Chồi nách chỉ có trên cuống chính, không có ở cuống con
- Thường lá chét rụng trước, cuống chính rụng sau

Lá kép lông chim Lá kép
II. Các kiểu xếp lá trên thân, cành
Quan sát các kiểu xếp lá trên cây và cho biết có mấy kiểu xếp lá trên cây? Nhận xét vị trí của các lá ở mấu trên so với các lá ở mấu dưới trong cả 3 kiểu xếp lá?
Lá mọc đối
Lá mọc cách
Lá mọc vòng
Nhận xét:
- Có 3 kiểu xếp lá trên cây: mọc cách, mọc đối, mọc vòng
- Lá ở 2 mấu liền nhau mọc so le nhau -> Giúp cho tất cả các lá trên cành có thể nhận được nhiều ánh sáng chiếu vào cây
củng cố
Câu hỏi: Tại sao nói lá rất đa dạng, phong phú?
Trả lời: Lá rất đa dạng, phong phú vì:
- Hình dạng, kích thước của phiến lá rất khác nhau
- Có 3 kiểu xếp lá trên cành: mọc đối, mọc cách, mọc vòng
- Có 3 kiểu gân lá: hình mạng, hình cung, song song
- Có 2 loại lá: lá đơn, lá kép
Câu hỏi: Lá có đặc điểm cấu tạo ngoài và cách sắp xếp như thế nào để nhận được nhiều ánh sáng?
Trả lời:
- Phiến lá có dạng bản dẹt và có màu lục là phần rộng nhất của lá
- Trên cây, lá được xếp theo 3 kiểu: mọc cách, mọc đối, mọc vòng.