Bài 19. Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn (1418 - 1427)

Lịch sử
lớp 7
III. KHỞI NGHĨA LAM SƠN TOÀN THẮNG (CUỐI NĂM 1426 - CUỐI NĂM 1427)
1. Trận Tốt Động – Chúc Động (cuối năm 1426)
Em hãy cho biết tình hình giặc Minh vào cuối năm 1426?
Trước tình hình đó nhà Minh đã làm gi?
-Tháng 10/1426, 5 vạn viện binh do Vương Thông chỉ huy kéo vào Đông Quan
III. KHỞI NGHĨA LAM SƠN TOÀN THẮNG (CUỐI NĂM 1426 - CUỐI NĂM 1427)
1. Trận Tốt Động – Chúc Động (cuối năm 1426)
-Tháng 10/1426, 5 vạn viện binh do Vương Thông chỉ huy kéo vào Đông Quan
Việc tăng thêm viện binh của quân Minh nhằm mục đích gì?
Sau khi tăng thêm viện binh, Vương Thông đã quyết định như thế nào?
-7/11/1426, Vương Thông tiến về Cao Bộ.
Nắm được ý đồ của quân giặc nghĩa quân Lam Sơn đã làm gì?
-Nghĩa quân đặt phục binh ở Tốt Động, Chúc Động
Khi giặc lọt vào trận địa mai phục nghĩa quân đã đánh như thế nào? Và kết quả ra sao?
Sau trận Tốt Động, Chúc Động, em hãy so sánh lực lượng giữa ta và địch?

*Quân ta:
-Giành thế chủ động
-Thừa thắng vây hãm thành Đông Quan
-Giải phóng thêm nhiều châu, huyện
*Quân giặc:
- Ngày càng lún sâu vào thế bị động
- Tinh thần hoang mang
III. KHỞI NGHĨA LAM SƠN TOÀN THẮNG (CUỐI NĂM 1426 - CUỐI NĂM 1427)
1. Trận Tốt Động – Chúc Động (cuối năm 1426)
2. Trận Chi Lăng – Xương Giang (10/1427)
Dựa vào SGK, em hãy cho biết về hai đạo quân này? Đạo quân nào là chủ lực?
Trước tình thế quân Minh ở Đông Quan như thế nhà Minh đã làm gi?
-Đầu tháng 10/1427, 15 vạn viện binh chia làm hai đạo từ Trung Quốc kéo sang. Một đạo do Liêu Thăng từ Quang Tây kéo vào Lạng Sơn. Đạo thứ hai do Mộc Thạnh chỉ huy từ Vân Nam kéo vao theo đường Hà Giang
Thảo luận nhóm(3’)
Theo em, lúc này nghĩa quân đánh thành trước hay đánh viện binh trước thì có lợi? Giải thích?
Ta nên tiêu diệt viện binh giặc trước.
Vì lực lượng quân Minh trong thành lúc này còn đông, ra sức cố thủ, không thể nhanh chóng hạ được thành. Nếu thành Đông Quan chưa hạ được mà hơn 10 vạn quân Liễu Thăng vào tiếp ứng cho Vương Thông thì tình hình sẽ rất khó khăn, phức tạp. Ta sẽ bị dồn vào giữa hai gọng kìm, tiến không được, thoái cũng không xong, chẳng khác nào nộp mạng cho địch. Vậy nên ta phải tập trung tiêu diệt quân viện binh trước. Đến lúc đó quân của Vương Thông cố thủ trong thành Đông Quan buộc phải đầu hàng. Thức tế chiến trường vào cuối năm 1427 cũng đã chứng minh điều đó
Theo như Lê Lợi phân tích tình hình:
"Đánh thành là hạ sách, ta đánh vào thành vững, hàng nam, hàng tháng không hạ được thành, quân ta sức mỏi, khí nhụt. Nếu viện binh giặc lại đến trước mặt, sau lưng đều có giặc. Đó là con đường nguy! Sao bằng dưỡng sức chứa uy để đợi viện binh giặc. Viện binh bị phá thì thành tất phải hàng. Thế là làm một mà được hai. Đấy là kế vẹn toàn vậy".
Đại cương lịch sử Việt Nam - Tập 1
III. KHỞI NGHĨA LAM SƠN TOÀN THẮNG (CUỐI NĂM 1426 - CUỐI NĂM 1427)
1. Trận Tốt Động – Chúc Động (cuối năm 1426)
2. Trận Chi Lăng – Xương Giang (10/1427)
-Đầu tháng 10/1427, 15 vạn viện binh chia làm hai đạo từ Trung Quốc kéo sang. Một đạo do Liêu Thăng từ Quang Tây kéo vào Lạng Sơn. Đạo thứ hai do Mộc Thạnh chỉ huy từ Vân Nam kéo vao theo đường Hà Giang
Sau khi bộ chỉ huy khởi nghĩa bàn bạc đã quyết định đánh cánh quân nào trước? Vì sao?
Nghĩa quân chặn đánh canh quân của Liễu Thăng như thế nào? Kết quả ra sao?
-Ngày8-10, bị nghĩa quân phục kích và giết ở ải Chi Lăng
-Phó tướng Lương Minh lên thay tiến xuống Xương Giang, bị nghĩa quân phục kich ở Cần Trạm, Phố Cát, bị têu diệt 3 vạn tên. Mấy vạn con lại cố tiến xuống Xương Giang co cụm giữa cánh đồng, bị tấn công nhiều hướng, gần 5 vạn tên bị tiêu diệt, số còn lại bị bắt sống
III. KHỞI NGHĨA LAM SƠN TOÀN THẮNG (CUỐI NĂM 1426 - CUỐI NĂM 1427)
1. Trận Tốt Động – Chúc Động (cuối năm 1426)
2. Trận Chi Lăng – Xương Giang (10/1427)
-Đầu tháng 10/1427, 15 vạn viện binh chia làm hai đạo từ Trung Quốc kéo sang. Một đạo do Liêu Thăng từ Quang Tây kéo vào Lạng Sơn. Đạo thứ hai do Mộc Thạnh chỉ huy từ Vân Nam kéo vao theo đường Hà Giang
-Ngày8-10, bị nghĩa quân phục kích và giết ở ải Chi Lăng
-Phó tướng Lương Minh lên thay tiến xuống Xương Giang, bị nghĩa quân phục kich ở Cần Trạm, Phố Cát, bị têu diệt 3 vạn tên. Mấy vạn con lại cố tiến xuống Xương Giang co cụm giữa cánh đồng, bị tấn công nhiều hướng, gần 5 vạn tên bị tiêu diệt, số còn lại bị bắt sống
Biết Liễu Thăng bị giết Mộc Thạnh như thế nào?
- Mộc Thạnh biết Liễu Thăng bị giết hoảng sợ vội rút quân về nước. Vương Thông xin hòa và chấp nhận mở hội thề Đông Quan, rút quân về nước (10/12/1427)
Lê Lợi kết thúc chiến tranh bằng một hội thề
“Trong hội thề Vương Thông cam kết rút quân về nước, không dám ngoan cố chờ đợi viện binh, và trên đường rút quân không được cướp bóc nhân dân
Về phía ta, Lê Lợi bảo đảm tha cho quân Minh được bảo toàn tính mạng về nước và đối với triều Minh sẽ có biểu cầu phong.
Lê Lợi còn cấp cho 500 chiến thuyền, mấy nghìn con ngựa cùng với đầy đủ lương thực và sai sửa sang cầu cống, đường sá để cho chúng rút về nước. Quân Minh hết sức cảm động, kéo đến dinh Bồ Đề lạy tạ những người lãnh đạo đầy lòng khoan dung, nhân đạo của nghĩa quân Lam Sơn”
Đại cương lịch sử Việt Nam – Tập 1
III. KHỞI NGHĨA LAM SƠN TOÀN THẮNG (CUỐI NĂM 1426 - CUỐI NĂM 1427)
1. Trận Tốt Động – Chúc Động (cuối năm 1426)
2. Trận Chi Lăng – Xương Giang (10/1427)
3. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử
Vì sao khởi nghĩa Lam Sơn lại giành được thắng lợi nhanh chóng như vậy?
a. Nguyên nhân
-Nhân dân ta có lòng yêu nước nồng nàn, ý chí bất khuất, quyết tâm giành độc lập tự do cho dân tộc
-Tất cả các thành phần dân tộc đều đoàn kết
-Có đường lối chiến lược, chiến thuật đúng đắn, sáng tạo của bộ tham mưu, đứng đầu là Lê Lợi, Nguyễn Trãi.
b. Ý nghĩa
-Kết thúc 20 năm đô hộ tàn bạo của phong kiến nhà Minh
-Mở ra thời kỳ phát triển mới của dân tộc – thời Lê Sơ
Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn giành thắng lợi có ý nghĩa lịch sử như thế nào?
“Ngày mười tám, trận Chi Lăng, Liễu Thăng thất thế
Ngày hai mươi, trận Mã Yên, Liễu Thăng cụt đầu
Ngày hai lăm, bá tước Lương Minh bại trận tử vong
Ngày hai tám, thượng thư Lý Khánh cùng kế tự vẫn
... Đánh một trận sạch không kình ngạc
Đánh hai trận tan tác chim muông
... Đô đốc Thôi Tụ lê gối dâng tờ tạ tội
Thượng thư Hoàng Phúc trói tay để tự xin hàng
Lạng Giang, Lạng Sơn thây chất đầy đường
Xương Giang, Bình Than, máu trôi đỏ nước
(Bình Ngô đại cáo)
1
2
3
4
5
6
7
1. Quốc hiệu của nước ta thời Lê sơ?
2. Người đã cải trang làm Lê Lợi để giải vây
cho nghĩa quân ở núi Chí Linh?
7. Vuong Thụng dó d?n quõn ti?n dỏnh vớ trớ n�o c?a quõn ta trong tr?n T?t D?ng - Chỳc D?ng?
3. Nơi tướng giặc Liễu Thăng chết trận?
4. Quờ huong c?a cu?c kh?i nghia Lam Son?
6. Cỏch dỏnh ch? y?u c?a quõn ta trong hai tr?n T?t D?ng - Chỳc D?ng,Chi Lang- Xuong Giang ?
5.Tên tướng giặc” trói tay để tự xin hàng” trong trận Chi Lăng – Xương Giang ?
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Chúc các thầy cô giáo sức khoẻ. Chúc các em học sinh học tập tốt.
CHÚC CÁC EM
CHĂM NGOAN, HỌC GIỎI !
TIẾT HỌC KẾT THÚC