Bài 19. Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn (1418 - 1427)

Bài 19: Tiết 2
CUỘC KHỞI NGHĨA LAM SƠN (1418-1427)
Mục tiêu bài học
Về kiến thức
Những nét chủ yếu về hoạt động của nghĩa quân Lam Sơn trong những năm cuối 1424 đến cuối 1425.
Qua đó thấy được sự phát triển lớn mạnh của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn trong thời gian này. Từ chỗ bị động đối phó với quân Minh ở miền Tây Thanh Hóa, nghĩa quân đã đi đến chố làm chủ cả một vùng rộng lớn miền Trung và bao vây thành Đông Quan.

Về thái độ, tư tưởng, tình cảm
Giáo dục truyền thống yêu nước, tinh thần bất khuất, kiên cường và lòng tự hào dân tộc.

Về kĩ năng
Rèn luyện kĩ năng kĩ năng sử dụng bản đồ lịch sử.
Nhận xét các nhân vật lịch sử qua cuộc khởi nghĩa.
Lược đồ tiến quân ra Bắc của nghĩa quân Lam Sơn.

Thiết bị, tài liệu dạy học
Lược đồ các cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.

Tiến trình tổ chức hoạt động dạy-học (45 phút)
Ổn định lớp (1 phút): Nắm sĩ số lớp học.

Kiểm tra bài cũ (5 phút)
Câu 1: Em có nhận xét gì về tinh thần chiến đấu của nghĩa quân Lam Sơn trong những năm 1418-1423?
Câu 2: Tại sao lực lượng quân Minh rất mạnh nhưng không tiêu diệt được nghĩa quân mà phải chấp nhận đề nghị tạm hòa của Lê Lợi?

Giảng bài mới (39 phút)
Dẫn nhập vào bài mới (1 phút)
Giai đoạn đầu của cuộc khởi nghĩa, nghĩa quân Lam Sơn gặp phải nhiều khó khăn về lương thực, vũ khí. Bị bao vây tấn công dồn dập, đường tiếp tế lương thực bị cắt đứt. Lê Lợi đã quyết định hòa hoãn với quân Minh để tranh thủ thời gian chuẩn bị lực lượng, tích trữ lương thảo, khí giới. Sau khi thực hiện âm mưu mua chuộc, dụ dỗ đầu hàng nhưng bị thất bại. Quân Minh đã trở mặt, tấn công nghĩa quân. Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn chuyển sang một giai đoạn mới. Diễn biến của cuộc khởi nghĩa trong thời kì này như thế nào, chúng ta cùng tìm hiểu phần II: GIẢI PHÓNG NGHỆ AN, TÂN BÌNH, THUẬN HÓA VÀ TIẾN QUÂN RA BẮC (1424-1426).

Tiến trình tổ chức hoạt động dạy-học (36 phút)
Thời gian
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Kiến thức cơ bản

11ph
























Hoạt động 1:Cá nhân, cả lớp


Giáo viên dẫn dắt: Trước tình hình quân Minh tấn công nghĩa quân, Nguyễn Chích đã đề ra một kế hoạch có tầm chiến lược quan trọng, đề nghị tạm rời núi rừng Thanh Hóa, chuyển quân vào Nghệ An.
Giáo viên hỏi: Vì sao Nguyễn Chích lại đề nghị chuyển vào Nghệ An?
Học sinh trả lời.
Giáo viên chốt ý.
Giáo viên hỏi: Em biết gì về tướng Nguyễn Chích?
Học sinh trả lời.
Giáo viên nhận xét.
Giáo viên giảng: Kế hoạch chuyển địa bàn hoạt động của Nguyễn Chích đã được Lê Lợi chấp nhận. Nghĩa quân theo đường núi tiến vào miền Tây Nghệ An.
Giáo viên giảng diễn biến các chiến thắng của nghĩa quân Lam Sơn cuối năm 1424 kết hợp sử dụng lược đồ.

Giáo viên hỏi: Việc thực hiện kế hoạch đó đã đạt được kết quả gì?
Học sinh trả lời.
Giáo viên chốt ý: Kế hoạch này đã giúp nghĩa quân thoát khỏi thế bao vây, mở rộng địa bàn hoạt động và kiểm soát của nghĩa quân bao gồm Nghệ An, Tân Bình, Thuận Hoá.
Giáo viên hỏi: Em có nhận xét gì về kế hoạch của Nguyễn Chích?
Học sinh suy nghĩ, trả lời.
Giáo viên chốt ý: Kế hoạch này phù hợp với tình hình lúc đó nên đã thu được nhiều thắng lợi.

II. Giải phóng Nghệ An, Tân Bình, Thuận Hóa và tiến quân ra Bắc (1424-1426)
1. Giải phóng Nghệ An (năm 1424)











Lê Lợi chấp nhận kế hoạch của Nguyễn Chích chuyển quân vào Nghệ An.

Ngày 12/10/1424, nghĩa quân tập kích đồn Đa Căng, sau đó hạ thành Trà Lân, tiến đánh Khả Lưu, Bồ Ải.










Giải phóng phần lớn Nghệ An.


8ph
Hoạt động 2:Cá nhân, cả lớp
Giáo viên giảng phần diễn biến của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn năm 1425 kết hợp sử dụng lược đồ: Tháng 8/1425, các tướng Trần Nguyên Hãn, Lê Ngân… được lệnh chỉ huy một lực lượng mạnh từ Nghệ An tiến vào Tân Bình (Quảng Bình, Bắc Quảng Trị