Bài 18. Tuần hoàn máu

Baøi 18 : TUAÀN HOAØN MAÙU

I. MỤC TIÊU
- Nêu được ý nghĩa của sự tuần hoàn máu
- Phân biệt được hệ tuần hoàn hở với hệ tuần hoàn kín , hệ tuần hoàn đơn với hệ tuần hoàn kép
- Nắm được đặc điểm sự tuần hoàn máu của hệ tuần hoàn kín và hệ tuần hoàn hở
- Nêu được ưu điểm của hệ tuần hoàn kín so với hệt tuần hoàn hở
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
- Tranh vẽ hệ tuần hoàn kín và hệ tuần hoàn hở
- Tranh vẽ hệ tuần hoàn đơn và hệ tuần hoàn kép

III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
- Hỏi đáp
- Trực quan
- Hoạt động nhóm
IV. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY
1/ Kiểm tra bài cũ
- Thế nào là hô hấp ?
- Sự trao đổi khí với môi trường chung quanh ở côn trùng , cá , lưỡng cư , bò sát , chim và thú được thực hiện như thế nào ?
2/ Dạy bài mới
Sinh vật muốn tồn tại thì cần phải có quá trình tuần hoàn các chất . Như vậy quá trình đó được thực hiện như thế nào ?

Trình bày cấu tạo chung của hệ tuần hoàn ?
I. Cấu tạo và chức năng của hệ tuần hoàn
1. Cấu tạo chung
-ĐV đơn bào , đa bào có kích thước nhỏ chưa có HTH
-ĐV đa bào :
+ Dịch tuần hoàn : máu hoặc hỗn hợp máu - dịch mô
+Tim và hệ thống mạch máu

Chức năng của hệ tuần hoàn ?
2. Chức năng : vận chuyển các chất
II. Các dạng hệ tuần hoàn ở động vật
Thế nào là hệ tuần hoàn hở̉ ?
Hãy chỉ ra đường đi của máu ?
1/ Hệ tuần hoàn hở
a/ Khái niệm :Là HTH có một đoạn máu ra khỏi mạch và trộn lẫn với nước mô , lưu thông với tốc độ chậm
Máu chảy trong mạch máu có đặc điểm gì ?
b/ Đặc điểm :
- Máu được bơm vào động mạch sau đó tràn vào xong cơ thể . Ở đây máu trộn lẫn với dịch mô tạo thành hỗn hợp máu - dịch mô . Máu tiếp xúc và trao đổi trực tiếp với tế bào sau đó trở về tim
- Máu chảy trong động mạch với áp lực thấp , tốc độ máu chảy chậm
2/ Hệ tuần hoàn kín
a/ Khái niệm :
-Gồm có HTH đơn và HTH kép
-Là HTH có máu lưu thông trong mạch kín với tốc độ cao , khả năng điều phối nhanh
Máu chảy trong mạch máu có đặc điểm gì ?
b/ Đặc điểm :
-Máu được tim bơm đi lưu thông liên tục trong mạch kín , từ động mạch qua mao mạch , tĩnh mạch rồi sau đó về tim . Máu trao đổi với tế bào qua thành mao mạch
- Máu chảy trong động mạch với áp lực cao hoặc trung bình , tốc độ máu chảy nhanh
-HTH kín ở động vật có xương sống có hai loại : đơn và kép
Hãy chỉ ra con đường đi của máu ?


Cho biết những ưu điểm của HTH kín so với HTH hở ?
-Cho biết vai trò của tim trong sự tuần hoàn máu ?
HTH kín có mấy loại ? VD

-HTH kín ở động vật có xương sống có hai loại : đơn và kép
Hãy chỉ ra con đường đi của máu trong HTH đơn ở cá ?
Hãy chỉ ra con đường đi của máu trong HTH kép ở chim ?
Tại sao hệ tuần hoàn của cá là HTH đơn ?
Tại sao hệ tuần hoàn của chim và thú là HTH kép ?
3/ Củng cố :
- Cho HS xem lại hình :
Cho biết sự khác nhau giữa HTH đơn và HTH kép ?
4/ Hướng dẫn về nhà
Hướng dẫn HS làm câu hỏi cuối bài
Các em đọc trước bài 19 SGK