Bài 18. Tuần hoàn máu

TUẦN HOÀN MÁU
TUẦN HOÀN MÁU
BÀI 18
ĐỘNG MẠCH
TĨNH MẠCH
MAO MẠCH
TIM
Cấu tạo chung:

- Tim
MAO MẠCH
- Hệ mạch
- Dịch tuần hoàn: hỗn hợp máu và dịch mô
- Động mạch
- Mao mạch
- Tĩnh mạch
TĨNH MẠCH
I/ Cấu tạo và chức năng của hệ tuần hoàn
2. Chức năng của hệ tuần hoàn
Hệ tuần hoàn có chức năng:
a. Điều khiển mọi hoạt động sống diễn ra trong cơ thể.
b. Cung cấp năng lượng cho quá trình chuyển hóa vật chất trong cơ thể.
c. Vận chuyển các chất từ bộ phận này đến bộ phận khác để đáp ứng cho các hoạt động sống của cơ thể.
d. Cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết cho các hoạt động sống của cơ thể.

I/ Cấu tạo và chức năng của hệ tuần hoàn
II/ Các hệ tuần hoàn ở động vật
Ở động vật đơn bào và đa bào bậc thấp:
Chưa có hệ tuần hoàn
Ở động vật đa bào:
Có hệ tuần hoàn
HỆ TUẦN HOÀN
HỆ TUẦN HOÀN HỞ
HỆ TUẦN HOÀN KÍN
HỆ TUẦN HOÀN ĐƠN
HỆ TUẦN HOÀN KÉP
I/ Cấu tạo và chức năng của hệ tuần hoàn
1.Hệ tuần hoàn hở - Hệ tuần hoàn kín
HTH HỞ
HTH KÍN
1.Hệ tuần hoàn hở - Hệ tuần hoàn kín
ĐV thân mềm (ốc sên, trai)
Chân khớp (côn trùng,)
Mực ống, bạch tuộc, giun đốt, chân đầu và động vật có xương sống
- Có mao mạch
- Sắc tố hô hấp là hêmôglôbin
- Không có mao mạch
- Sắc tố hô hấp hêmôxian
Thấp. Tốc độ máu chảy chậm
Cao hoặc trung bình. Tốc độ máu chảy nhanh.
1.Hệ tuần hoàn hở - Hệ tuần hoàn kín
Hệ tuần hoàn nào có ưu điểm hơn? Vì sao?
Hệ tuần hoàn kín có ưu thế hơn
Vì: + Trong hệ tuần hoàn kín, máu chảy trong động mạch dưới áp lực cao hoặc trung bình. Tốc độ máu chảy nhanh, máu đi được xa, đến các cơ quan nhanh, đáp ứng tốt hơn nhu cầu trao đổi khí và trao đổi chất của cơ thể.

Vì sao hệ tuần hoàn hở chỉ thích hợp cho động vật có kích thước nhỏ, ít hoạt động
Vì tốc độ máu chậm, khả năng điều hòa phân phối máu đến các cơ quan chậm.
Nhưng côn trùng vẫn hoạt động mạnh. VD dế mèn, châu chấu….
Vì hoạt động trao đổi khí cho các tế bào ở côn trùng do hệ thống ống khí đảm nhận, chứ không phải là hệ tuần hoàn
HTH ĐƠN
HTH KÉP
2. HỆ TUẦN HOÀN ĐƠN VÀ HỆ TUẦN HOÀN KÉP
2. HỆ TUẦN HOÀN ĐƠN VÀ HỆ TUẦN HOÀN KÉP


Đại diện
Đường đi của máu (bắt đầu từ tim)

C?u t?o c?a tim
Hệ tuần hoàn kép
Hệ tuần hoàn đơn
Áp lực của máu chảy trong động mạch
2. HỆ TUẦN HOÀN ĐƠN VÀ HỆ TUẦN HOÀN KÉP


Đại diện
Đường đi của máu (bắt đầu từ tim)

C?u t?o c?a tim
Hệ tuần hoàn kép
Hệ tuần hoàn đơn
Cá
Lưỡng cư, bò sát, chim và thú
2ngan (Tõm nhi v� tõm th?t)
- 3 ngan(2 Tõm nhi 1 tõm th?t)
ho?c 4 ngan (2 tõm nhi v� 2 tõm th?t)
Cao
Trung bình
Vòng tuần hoàn nhỏ
Vòng tuần hoàn lớn
Áp lực của máu chảy trong động mạch
Chỉ đường đi của máu trong hệ tuần hoàn của cá ?
Máu xuất phát từ tim ( tâm thất)
TIM
→
động mạch bụng
→
mao mạch mang
→
động mạch lưng
→
mao mạch
→
tim ( tâm nhĩ)
động mạch bụng
mao mạch mang
động mạch lưng
Tĩnh mạch
→
mao mạch
Tĩnh mạch
Hãy chỉ đường đi của máu trong hệ tuần hoàn của chim ?
Máu từ tim (tâm thất phải)
Động mạch phổi
Mao mạch phổi
Tim (tâm nhĩ trái)
→
→
→
Tĩnh mạch phổi
→
Máu từ tim (tâm thất trái)
Động mạch chủ
Mao mạch
Tim (tâm nhĩ phải)
→
→
→
Tĩnh mạch chủ
→
Tim
Động mạch phổi
Mao mạch phổi
Tĩnh mạch phổi
Tĩnh mạch chủ
Mao mạch
Động mạch chủ
Hệ tuần hoàn đơn hay hệ tuần hoàn kép có ưu điểm hơn? Vì sao?
Hệ tuần hoàn kép.
Vì: trong động mạch máu chảy dưới áp lực cao, máu chảy nhanh, đi xa tạo ra áp lực thuận lợi cho quá trình trao đổi chất ở mao mạch  trao đổi chất diễn ra nhanh.
 Từ chưa có hệ tuần hoàn đến có hệ tuần hoàn
 Từ hệ tuần hoàn hở đến hệ tuần hoàn kín.
Từ hệ tuần hoàn đơn đến hệ tuần hoàn kép.
Từ tim có 2 ngăn đến tim có 3, 4 ngăn.
Qua bài học em hãy nêu chiều hướng tiến hóa của hệ tuần hoàn?
CỦNG CỐ
1
C
Á
Câu 1: Lớp ……… có một vòng tuần hoàn kín
2
Câu 2: Lớp chim, thú có tim……… ngăn
3
4
4
5
Câu 3: Lớp ……… có tim 3 ngăn có vách ngăn tâm thất hụt
B
Á
T
Ò
S
Câu 4: Thành phần dịch của hệ tuần hoàn kín là ………..
M
Á
U
Câu 5: Chức năng chủ yếu của hệ tuần hoàn là: …... ………. các chất từ bộ phận này đến bộ phận khác để đáp ứng cho hoạt động sống của cơ thể.
N
C
V
H
Ậ
Y
Ể
N
U
C
Á
S
U
Ấ
Ô chữ bí mật: Đây là một loài động vật
CỦNG CỐ

TIM

TIM
Khoang cơ thể
Tĩnh mạch
Động mạch
Mao mạch
Tế bào
Hệ tuần hoàn hở
Hệ tuần hoàn kín

TIM
Khoang cơ thể
Tĩnh mạch
Động mạch
Tế bào
Hệ tuần hoàn hở

TIM
Đường đi của máu
Khoang cơ thể

TIM
Hệ tuần hoàn kín

TIM
Tĩnh mạch
Động mạch
Tế bào
Đường đi của máu
M. Mạch
ĐƯỜNG ĐI CỦA MÁU TRONG HỆ TUẦN HOÀN ĐƠN
Mao mạch mang
Mao mạch
Động mạch lưng
Động mạch mang
Tĩnh mạch
TÂM THẤT
TÂM NHĨ
ĐƯỜNG ĐI CỦA MÁU TRONG HỆ TUẦN HOÀN ĐƠN
ĐƯỜNG ĐI CỦA MÁU TRONG HỆ TUẦN HOÀN KÉP
Động mạch chủ
Mao mạch c¸c c¬ quan
Mao mạch phổi
VÒNG TUẦN HOÀN LỚN
VÒNG TUẦN HOÀN NHỎ
Tĩnh mạch
Động mạch phổi
Tĩnh mạch phổi
TÂM NHĨ PHẢI
TÂM THẤT PHẢI
TÂM NHĨ TRÁI
TÂM THẤT TRÁI
ĐƯỜNG ĐI CỦA MÁU TRONG HỆ TUẦN HOÀN KÉP
T thất phải
ĐM phổi
MM phổi
TM phổi
T nhĩ trái
Vòng tuần hoàn nhỏ
Vòng tuần hoàn lớn