Bài 18. Tuần hoàn máu

Kính chào quí thầy cô giáo,
chào các em học sinh!
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Hô hấp ở động vật là gì? Kể tên các hình thức hô hấp đã học?
* Động vật có 4 hình thức hô hấp chủ yếu:
- Hô hấp qua bề mặt cơ thể.
- Hô hấp bằng hệ thống ống khí.
- Hô hấp bằng mang.
- Hô hấp bằng phổi.
Hô hấp là tập hợp những quá trình, trong đó cơ thể lấy O2 từ bên ngoài vào để ô xi hóa các chất trong tế bào và giải phóng năng lượng cho các hoạt động sống, đồng thời thải CO2 ra ngoài.
Hệ tiêu hóa
Hệ hô hấp
Hệ tuần hoàn và mối liên hệ với hệ hô hấp, hệ tiêu hóa
Tuần 9 – Tiết 18
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
Kiến thức:
Nêu được ý nghĩa của tuần hoàn máu
Phân biệt được tuần hoàn hở với tuần hoàn kín; Tuần hòa đơn với tuần hoàn kép.
Nêu được ưu điểm của hệ tuần hoàn kín so với hệ tuần hoàn hở, hệ tuần hoàn kép so với hệ tuần hoàn đơn
2. Kĩ năng và thái độ:
Rèn luyện kĩ năng quan sát, phân tích, so sánh, khái quát.
Vận dụng kiến thức vào thực tiễn.
MỤC TIÊU BÀI HỌC
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
Quan sát hình ảnh, em hãy điền tên các thành phần cấu tạo của hệ tuần hoàn.
3.1.
1
3.2.
1.
2.
1
Dịch tuần hoàn
Tim
Động mạch
Tĩnh mạch
3.3.
Mao mạch
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
I- CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG HỆ TUẦN HOÀN
1. Cấu tạo chung:
- Dịch tuần hoàn: Máu hoặc hỗn hợp
máu - Dịch mô
- Tim: Là một cái bơm hút và đẩy máu
trong hệ mạch
- Hệ thống mạch máu: Gồm động mạch,
tĩnh mạch và mao mạch
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
I- CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA HỆ TUẦN HOÀN
1. Cấu tạo chung
Dịch tuần hoàn:
Máu hoặc hỗn hợp
máu - Dịch mô
Tim:
Là một cái bơm hút và đẩy máu trong hệ mạch
Hệ thống mạch máu:
Gồm động mạch, tĩnh mạch và mao mạch
2. Chức năng hệ tuần hoàn
- Vận chuyển các chất từ bộ phận này đến bộ phận khác để đáp ứng cho các hoạt động của cơ thể sống.
Nghiên cứu SGK kết hợp quan sát hình ảnh, em hãy cho biết hệ tuần hoàn có chức năng gì?
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
I- CẤU TẠO VÀ CHỨC
NĂNG HỆ TUẦN HOÀN
1. Cấu tạo chung
2. Chức năng hệ tuần hoàn
Trao đổi chất ở động vật đơn bào và thủy tức.
II. CÁC DẠNG HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
Quan sát hình kết hợp nghiên cứu SGK, em hãy cho biết vì sao ở động vật đơn bào và động vật đa bào cơ thể nhỏ, dẹp không có hệ tuần hoàn?
Động vật đơn bào
Thủy tức
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
I- CẤU TẠO VÀ CHỨC
NĂNG HỆ TUẦN HOÀN
1. Cấu tạo chung
2. Chức năng hệ tuần hoàn
II. CÁC DẠNG HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
Động vật đơn bào
Thủy tức
Động vật đa bào bậc thấp có cơ thể nhỏ, dẹp và động vật đơn bào không có hệ tuần hoàn, các chất trao đổi qua bề mặt cơ thể.
Theo em vì sao động vật đa bào có kích thước cơ thể lớn lại phải có hệ tuần hoàn?

BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
I- CẤU TẠO VÀ CHỨC
NĂNG HỆ TUẦN HOÀN
1. Cấu tạo chung
2. Chức năng hệ tuần hoàn
II. CÁC DẠNG HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
Động vật đơn bào
+ Động vật đa bào bậc thấp có cơ thể nhỏ, dẹp và động vật đơn bào không có hệ tuần hoàn, trao đổi các chất qua bề mặt cơ thể.
+ Các dạng hệ tuần hoàn ở động vật
Hệ tuần hoàn hở
Hệ tuần hoàn kín
Hệ tuần hoàn đơn
Hệ tuần hoàn kép
Hệ tuần hoàn
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
I- CẤU TẠO VÀ CHỨC
NĂNG HỆ TUẦN HOÀN
1. Cấu tạo chung
2. Chức năng hệ tuần hoàn
II. CÁC DẠNG HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
1. Hệ tuần hoàn hở
Quan sát hình trên, em hãy cho biết các thành phần cấu tạo của hệ tuần hoàn hở. Mô tả đường đi của máu (Bắt đầu từ tim) trong hệ tuần hoàn hở
Sơ đồ hệ tuần hoàn hở
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
I- CẤU TẠO VÀ CHỨC
NĂNG HỆ TUẦN HOÀN
1. Cấu tạo chung
2. Chức năng hệ tuần hoàn
II. CÁC DẠNG HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
1. Hệ tuần hoàn hở
- Đường đi của máu: Máu từ tim bơm đi => Động mạch => Khoang cơ thể (Máu tiếp xúc và trao đổi chất trực tiếp với tế bào) =>Tĩnh mạch =>Tim
- Thành phần hệ tuần hoàn: Tim, máu (Hỗn hợp máu – dịch mô), động mạch, tĩnh mạch.
a. Đặc điểm
Sơ đồ hệ tuần hoàn hở
- Dòng máu trong động mạch: Chảy dưới áp lực thấp, tốc độ chậm
b. Đại diện
- Đa số thân mềm (Ốc sên, trai…) và chân khớp (Côn trùng, tôm…)
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
I- CẤU TẠO VÀ CHỨC
NĂNG HỆ TUẦN HOÀN
1. Cấu tạo chung
2. Chức năng hệ tuần hoàn
II. CÁC DẠNG HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
1. Hệ tuần hoàn hở
a. Đặc điểm
b. Đại diện
2. Hệ tuần hoàn kín
Động mạch
Tĩnh mạch
Maomạch
Sơ đồ hệ tuần hoàn kín
Quan sát hình trên, em hãy cho biết các thành phần cấu tạo của hệ tuần hoàn kín. Mô tả đường đi của máu (Bắt đầu từ tim) trong hệ tuần hoàn kín.
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
I- CẤU TẠO VÀ CHỨC
NĂNG HỆ TUẦN HOÀN
1. Cấu tạo chung
2. Chức năng hệ tuần hoàn
II. CÁC DẠNG HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
1. Hệ tuần hoàn hở
a. Đặc điểm
b. Đại diện
2. Hệ tuần hoàn kín
a. Đặc điểm
- Thành phần hệ tuần hoàn: Tim, máu, động mạch, tĩnh mạch, mao mạch.

- Đường đi của máu: Máu từ tim bơm đi => Động mạch => Mao mạch (Máu trao đổi chất với tế bào qua thành mao mạch) =>Tĩnh mạch =>Tim
- Dòng máu trong động mạch: Chảy dưới áp lực cao hoặc trung bình, tốc độ nhanh => Tăng khả năng điều hòa và phân phối các chất
b. Đại diện
- Giun đốt, chân đầu (Mực ống, bạch tuộc…) và động vật có xương sống.
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
I- CẤU TẠO VÀ CHỨC
NĂNG HỆ TUẦN HOÀN
1. Cấu tạo chung
2. Chức năng hệ tuần hoàn
II. CÁC DẠNG HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
1. Hệ tuần hoàn hở
a. Đặc điểm
b. Đại diện
2. Hệ tuần hoàn kín
c. Hệ tuần hoàn đơn và hệ tuần hoàn kép
a. Đặc điểm
b. Đại diện
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
I- CẤU TẠO VÀ CHỨC
NĂNG HỆ TUẦN HOÀN
1. Cấu tạo chung
2. Chức năng hệ tuần hoàn
II. CÁC DẠNG HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
1. Hệ tuần hoàn hở
a. Đặc điểm
b. Đại diện
2. Hệ tuần hoàn kín
c. Hệ tuần hoàn đơn và hệ tuần hoàn kép
a. Đặc điểm
b. Đại diện
Hệ tuần hoàn đơn và hệ tuần hoàn kép dạng nào ưu việt hơn? Vì sao?
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
I- CẤU TẠO VÀ CHỨC
NĂNG HỆ TUẦN HOÀN
1. Cấu tạo chung
2. Chức năng hệ tuần hoàn
II. CÁC DẠNG HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
1. Hệ tuần hoàn hở
a. Đặc điểm
b. Đại diện
2. Hệ tuần hoàn kín
c. Hệ tuần hoàn đơn và hệ tuần hoàn kép
a. Đặc điểm
b. Đại diện
III. CHIỀU HƯỚNG TIẾN HÓA HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
 Dựa vào kiến thức đã học ở trên, em hãy nêu chiều hướng tiến hóa của hệ tuần hoàn bằng cách hoàn thành phiếu học tập số 2 trong 3 phút:
Về các dạng hệ tuần hoàn:……. …
+…………………………………….
+…………………………………….
+…………………………………….
2. Về hệ mạch:……………………….
…………………………………..…
Về cấu tạo của tim:…………….….
………………………………………
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
III. CHIỀU HƯỚNG TIẾN HÓA HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
Các dạng hệ tuần hoàn
Động mạch
Tĩnh mạch
Động mạch
Tĩnh mạch
Mao mạch
Tiến hóa hệ mạch
Cấu tạo tim
Lưỡng cư
Cá
Thú
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
I- CẤU TẠO VÀ CHỨC
NĂNG HỆ TUẦN HOÀN
1. Cấu tạo chung
2. Chức năng hệ tuần hoàn
II. CÁC DẠNG HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
1. Hệ tuần hoàn hở
a. Đặc điểm
b. Đại diện
2. Hệ tuần hoàn kín
c. Hệ tuần hoàn đơn và hệ tuần hoàn kép
a. Đặc điểm
b. Đại diện
III. CHIỀU HƯỚNG TIẾN HÓA HỆ TUẦN HÒA Ở ĐỘNG VẬT
Các dạng hệ tuần hoàn:
Từ chưa có hệ tuần hoàn đến xuất hiện hệ tuần hoàn
Từ tuần hoàn hở đến tuần hoàn kín
Từ tuần hoàn đơn đến tuần hoàn kép
2. Về hệ mạch:
Từ chưa hoàn chỉnh (Động mạch, tĩnh mạch, không có mao mạch) đến hoàn chỉnh (Có động mạch, tĩnh mạch, mao mạch)
3. Cấu tạo tim:
- Từ tim bên đến tim 2 ngăn, đến 3 ngăn, đến 4 ngăn (Vách ngăn hụt ở tâm thất), đến 4 ngăn hoàn chỉnh
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
I- CẤU TẠO VÀ CHỨC
NĂNG HỆ TUẦN HOÀN
1. Cấu tạo chung
2. Chức năng hệ tuần hoàn
II. CÁC DẠNG HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
1. Hệ tuần hoàn hở
a. Đặc điểm
b. Đại diện
2. Hệ tuần hoàn kín
c. Hệ tuần hoàn đơn và hệ tuần hoàn kép
a. Đặc điểm
b. Đại diện
III. CHIỀU HƯỚNG TIẾN HÓA HỆ TUẦN HÒA Ở ĐỘNG VẬT
Tuần hoàn kín ở giun đốt
Tuần hoàn hở có ở tôm
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
CỦNG CỐ CUỐI BÀI
Câu 1: Động vật có hệ tuần hoàn kín là
A. Ốc sên C. Cá
B. Tôm D. Bọ cánh cứng
Câu 2 : Các nhóm động vật nào sau đây có hệ tuần hoàn hở ?
Mực ống, Giun đốt, Sâu bọ .
Thân mềm, Chân khớp, Giun đốt.
C. Ốc sên, Giáp xác, côn trùng.
D. Sâu bọ, Thân mềm, Bạch tuộc.
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
CỦNG CỐ CUỐI BÀI
Câu 3: Quan sát hình bên, em hãy cho biết vì sao hệ tuần hoàn ở côn trùng không làm nhiệm vụ vận chuyển CO2 và O2
- Do các tế bào trao đổi khí trực tiếp với không khí thông qua hệ thống ống khí phân nhánh đến tận kẽ mô, đảm bảo cho quá trình hô hấp.
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Các em về nhà nghiên cứu nội dung bài 19: Tuần hoàn máu (Tiếp theo) và cho biết:
+ Tính tự động của tim là gì?
+ Đặc điểm chu kì hoạt động của tim
+ Đặc điểm về cấu trúc hệ mạch và huyết áp. Nguyên nhân dẫn đến bệnh cao huyết áp và huyết áp thấp là gì?
+ Đặc điểm của tốc độ máu trong hệ mạch.
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
Trao đổi chất ở động vật đơn bào và thủy tức.
II. CÁC DẠNG HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
Quan sát hình kết hợp nghiên cứu SGK, em hãy cho biết vì sao ở động vật đơn bào và động vật đa bào cơ thể nhỏ, dẹp không có hệ tuần hoàn?
Động vật đơn bào
Thủy tức
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
I- CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG HỆ TUẦN HOÀN
II. CÁC DẠNG HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
Quan sát các hình ảnh sau cho biết hệ tuần hoàn gồm có những dạng nào?
1.
2.
2.2.
2.1.
Hệ tuần hoàn hở
Hệ tuần hoàn đơn
Hệ tuần hoàn kép
Hệ tuần hoàn kín
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
I- CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG HỆ TUẦN HOÀN
II. CÁC DẠNG HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
1. Tuần hoàn hở
a. Đặc điểm
b. Đại diện
Chuồn chuồn
Trai
Tôm
Ốc sên
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
Em hãy quan sát hình ảnh sau và cho biết vì sao máu sau khi được tim bơm đi thì chỉ di chuyển theo một chiều trong hệ mạch (Tim=>Động mạch=>Mao mạch=>Tĩnh mạch=>Tim)

Van tĩnh mạch
Hoạt động của van tim
Back
BÀI 18: TUẦN HOÀN MÁU
Vì sao ở lưỡng cư và bò sát (Trừ cá sấu) máu đi nuôi cơ thể là máu pha?