Bài 18. Tuần hoàn máu

Bài 18
TUẦN HOÀN MÁU
I – CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA HỆ TUẦN HOÀN
II – CÁC DẠNG HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
Bài 18 : TUẦN HOÀN MÁU
1.Dịch tuần hoàn
2.Tim
3.Hệ thống mạch máu
I – CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA HỆ TUẦN HOÀN
1. Cấu tạo chung
Hệ tuần hoàn gồm những thành phần nào ?
Hệ tuần hoàn cấu tạo chủ yếu bởi các bộ phận sau đây:
- Dịch tuần hoàn : máu hoặc dịch mô - máu.
- Tim : hút và đẩy máu trong mạch máu.
- Hệ thống mạch máu : Động mạch, mao mạch, tĩnh mạch.
2. Chức năng chủ yếu của hệ tuần hoàn
Vận chuyển các chất từ bộ phận này đến bộ phận khác.
II – CÁC DẠNG HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
Tinh tinh
Có hệ tuần hoàn
Trùng giày
Không có hệ tuần hoàn
Hổ
Có hệ tuần hoàn
Thủy tức
Không có hệ tuần hoàn
Động vật đa bào có cơ thể nhỏ, dẹp và động vật đơn bào không có hệ tuần hoàn.
Động vật đa bào có kích thước cơ thể lớn có hệ tuần hoàn.
II – CÁC DẠNG HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
Các dạng hệ tuần hoàn :
1. Hệ tuần hoàn hở
Hệ tuần hoàn hở: là hệ tuần hoàn trong dòng tuần hoàn của máu có một đoạn máu tràn vào khoang cơ thể trộn lẫn với dịch mô .
Hình 18.1. Sơ đồ hệ tuần hoàn hở

TIM
Tĩnh mạch
Động mạch
Tế bào

TIM
Đường đi của máu trong hệ tuần hoàn hở
Khoang cơ thể
2. Hệ tuần hoàn kín
Hệ tuần hoàn kín: Là hệ tuần hoàn có máu lưu thông trong mạch kín (có mao mạch nối động mạch với tĩnh mạch).
Hình 18.2. Sơ đồ hệ tuần hoàn kín

TIM

TIM
Tĩnh mạch
Động mạch
Mao
mạch
Tế bào
Đường đi của máu trong hệ tuần hoàn kín
Dựa vào số vòng tuần hoàn người ta chia hệ tuần hoàn kín ra làm mấy loại?
2 loại:
- Hệ tuần hoàn đơn
- Hệ tuần hoàn kép
HỆ TUẦN HOÀN ĐƠN
HỆ TUẦN HOÀN KÉP
2. Hệ tuần hoàn kín
HOÀN THÀNH PHIẾU HỌC TẬP SAU:
Lớp cá
Tim 2 Ngăn
Chỉ có 1 vòng tuần hoàn
Máu chảy dưới áp lực trung bình
ĐƯỜNG ĐI CỦA MÁU TRONG HỆ TUẦN HOÀN ĐƠN
Mao mạch mang
Mao mạch
Động mạch lưng
Động mạch mang
Tĩnh mạch
TÂM THẤT
TÂM NHĨ
Tim
Động mạch mang
Mao mạch mang
Động mạch lưng
Mao mạch
Tĩnh mạch
Vì ở cá chỉ có một vòng tuần hoàn nên được gọi là vòng tuần hoàn đơn .
Tim
Mao mạch mang
Động mạch mang
Mao mạch
Động mạch lưng
Tĩnh mạch
Vì sao vòng tuần hoàn ở cá gọi là vòng tuần hoàn đơn?
HOÀN THÀNH PHIẾU HỌC TẬP SAU:
Nhóm động vật có phổi như lưỡng cư, bò sát, chim và thú
Tim 3 hoặc 4 ngăn
Có 2 vòng tuần hoàn
máu chảy dưới áp lực cao
ĐƯỜNG ĐI CỦA MÁU TRONG HỆ TUẦN HOÀN KÉP
Động mạch chủ
Mao mạch c¸c c¬ quan
Mao mạch phổi
VÒNG TUẦN HOÀN LỚN
VÒNG TUẦN HOÀN NHỎ
Tĩnh mạch chủ
Tĩnh mạch phổi
Động mạch phổi
TÂM NHĨ TRÁI
TÂM THẤT TRÁI
TÂM NHĨ PHẢI
TÂM
THẤT
PHẢI
ĐƯỜNG ĐI CỦA MÁU TRONG HỆ TUẦN HOÀN KÉP CỦA CHIM, THÚ
Vòng tuần hoàn lớn
Vòng tuần hoàn nhỏ
Động mạch chủ
Mao mạch
Tĩnh mạch chủ
Tim
Động mạch phổi
Mao mạch phổi
Tĩnh mạch phổi
Tim
Vì ở lưỡng cư, bò sát, chim và thú có 2 vòng tuần hoàn lớn và nhỏ nên được gọi là vòng tuần hoàn kép .
Vì sao vòng tuần hoàn ở lưỡng cư, bò sát, chim gọi là vòng tuần hoàn kép?
Cho biết ưu điểm của hệ tuàn hoàn kín so với hệ tuần hoàn hở?
Trong hệ tuần hoàn kín, máu chảy trong động mạch dưới áp lực cao, tốc độ máu chảy nhanh, máu đi được xa, điều hoà và phân phối máu đến các cơ quan nhanh, do vậy, đáp ứng được nhu cầu trao đổi khí và trao đổi chất cao.

Trong động mạch của hệ tuần hoàn kép máu chảy dưới áp lực cao, máu chảy nhanh, đi xa tạo ra áp lực thuận lợi cho quá trình trao đổi chất ở mao mạch  Trao đổi chất diễn ra nhanh hơn
Cho biết ưu điểm của hệ tuần hoàn kép so với hệ tuần hoàn đơn?