Bài 18. Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946 - 1950)

Bài 18


NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG
THỰC DÂN PHÁP (1946-1950)


Giáo viên: NGUYỄN ĐÌNH THẾ
Trường THPT Vĩnh Bình Bắc
Vĩnh Thuận-Kiên Giang

IV. Hoàn cảnh lịch sử mới và chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950
1. Hoàn cảnh lịch sử mới của cuộc kháng chiến
- Thuận lợi:
+ Ngày 01-10-1949, cách mạng Trung Quốc thành công, nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa ra đời.
+ Đầu năm 1950, Trung Quốc, Liên Xô, các nước XHCN khác lần lượt công nhận đặt quan hệ ngoại giao với ta.
Tiết 31
Các nước công nhận Việt Nam 1950
Nhân dân Pháp biểu tình đòi chấm dứt chiến tranh ơ Việt Nam
- Khó khăn:
Tháng 5-1949, với sự đồng ý của Mĩ, Pháp đề ra kế hoạch Rơve
+ Tăng cường hệ thống phòng thủ đường số 4
+ Lập hành lang Đông – Tây (Hải Phòng – Hà Nội - Hòa Bình - Sơn La)
+ Chuẩn bị tiến công Việt Bắc lần thứ hai.
Kế hoạch Rơve
KẾ HOẠCH RƠVE: kế hoạch do tướng Rơve (G. Revers), tổng tham mưu trưởng quân đội Pháp đề xướng, được thủ tướng Pháp chuẩn y (6.1949) nhằm đối phó với cuộc Kháng chiến chống Pháp 1945 - 54 của nhân dân Việt Nam đang phát triển mạnh và việc Quân giải phóng Trung Quốc đang tiến xuống biên giới Việt- Trung. KHR nhằm giữ bằng được đồng bằng Bắc, giữ vững vùng ngũ giác Việt Trì - Thái Nguyên - Lạng Sơn - Hải Phòng - Hoà Bình; mở rộng chiếm đóng đến Phát Diệm; tập trung quân Âu - Phi thành lực lượng cơ động; phát triển quân đội bản xứ; củng cố chính quyền bù nhìn.
2. Chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950

Bản đồ một phần biên giới phía Bắc
Một số vị trí đóng quân của Pháp
Câu hỏi
Đảng và Chính phủ quyết định mở chiến dịch biên giới nhằm mục đích gì?
- Chủ trương của Đảng và Chính phủ:
Tháng 6-1950, Đảng và Chính phủ quyết định mở chiến dịch Biên giới nhằm
+ Đánh tiêu hao một bộ phận sinh lực địch
+ Khai thông đường sang Trung Quốc và thế giới,
+ Mở rộng và củng cố căn cứ địa Việt Bắc.
2. Chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950

Trung ương Đảng thảo luận cách đánh
Bản đồ trận địa
Chuẩn bị cho chiến dịch
Nơi Bác tạm nghỉ chân trên đường ra biên giới
Bác quan sát trận địa
Diễn biến chiến dịch
Trận đánh bắt đầu!
Câu hỏi: Vì sao ta chọn Đông Khê làm điểm tiến công đầu tiên?
Liệt sĩ Trần Cừ
Anh hùng La Văn Cầu
- Diễn biến:
+ Ta mở màn chiến dịch bằng trận đánh Đông Khê (16-9-1950). Sau 54 giờ chiến đấu, Đông Khê hoàn toàn bị tiêu diệt
Sơ đồ diễn biến chiến dịch
Thất Khê bị uy hiếp, Cao Bằng bị cô lập, Pháp buộc phải rút khỏi Cao Bằng theo đường số 4. Quân Pháp từ Thất Khê lên đón cánh quân từ Cao Bằng rút về.
Tư liệu: Lệnh rút khỏi Cao Bằng
Tư liệu: Kế hoạch rút khỏi Cao Bằng của Pháp
Quân ta chặn đánh hai cánh quân
+ Quân ta chặn đánh nhiều nơi trên đường số 4, khiến cho hai cánh quân này không liên lạc được với nhau.
Pháp phải rút khỏi hàng loạt vị trí Thất Khê, Na Sầm…, đường số 4 được giải phóng.
Tư liệu: Quân Pháp nguy khốn
Kết quả của chiến dịch như thế nào?
- Kết quả:
loại khỏi vòng chiến đấu hơn 8.000 tên địch, giải phóng đường biên giới từ Cao Bằng đến Đình Lập với 35 vạn dân
Chọc thủng hành lang Đông-Tây, thế bao vây của địch đối với căn cứ Việt Bắc bị phá vỡ
Kế hoạch Rơve bị phá sản.
Quân Pháp bị bắt
Tư liệu: Chính phủ Pháp phản ứng sau thất bại đường số 4
Hãy cho biết những ý nghĩa lớn của chiến dịch.
- Ý nghĩa:
+ Đường liên lạc với các nước XHCN được khai thông.
+ Bộ đội trưởng thành.
+ Giành thế chủ động trên chiến trường chính là Bắc Bộ.
+ Mở ra bước phát triển mới của cuộc kháng chiến.
Di tích Thất Khê

Hẹn tái ngộ!
Đừng quên học bài