Bài 18. Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946 - 1950)

Tiết 30,31
III. CHIẾN DỊCH VIỆT BẮC THU - ĐÔNG VÀ VIỆC ĐẨY MẠNH KHÁNG CHIẾN TOÀN DÂN TOÀN DIỆN
1. Chiến dịch Việt Bắc thu- đông 1947
2. Đẩy mạnh kháng chiến toàn dân, toàn diện
IV. HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN BIỚI THU – ĐÔNG 1950
1. Hoàn cảnh lịch sử mới của cuộc kháng chiến
2. Chiến dịch Biên giới thu – đông năm 1950
Bài 18
NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN
QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1946-1950)
III. CHIẾN DỊCH VIỆT BẮC VÀ ĐẨY MẠNH KHÁNG CHIẾN TOÀN DÂN, TOÀN DIỆN
1. Chiến dịch Việt Bắc thu- đông 1947
a, Âm mưu của Pháp:
- Nhằm nhanh chóng kết thúc chiến tranh.
b, Diễn biến
Vì sao Pháp lại tấn công lên Việt Bắc?
Lựợc đồ chiến dịch Việt Bắc thu đông 1947
Hành động của Pháp

- Ngày 7/10/1947: Pháp cho quân nhảy dù xuống Bắc Cạn, Chợ Mới và cho một binh đoàn từ Lạng Sơn, theo đường số 4 lên Cao bằng, xuống Bắc Cạn theo đường số 3, tạo thành một gọng kìm bao vây Việt Bắc ở phía đông.
- Ngày 9/10/1947: Binh đoàn hỗn hợp từ Hà Nội ngược theo sông Hồng, sông Lô lên Tuyên Quang, Chiêm Hóa tạo thành một gọng kìm bao vây Việt Bắc ở phía tây.
 Hai gọng kìm này kẹp lại ở Đài Thị (Đông Bắc Chiêm Hóa)
* Chủ trương của ta:
- Khi địch tấn công lên Việt Bắc, Đảng ta họp và ra chỉ thị “Phải phá tan cuộc tấn công mùa Đông của giặc Pháp”.
- Tại Bắc Cạn, Chợ Mới, địch vừa nhảy dù đã bị quân ta tiêu diệt.
- Trên mặt trận đường số 4: tiêu biểu là trận đèo Bông Lau, ta phục kích địch, tiêu diệt đoàn xe cơ giới, thu nhiều vũ khí, quân trang, quân dụng của chúng.
- Trên mặt trận hướng Tây: Ta phục kích, đánh địch trên sông Lô, tiêu biểu là trận Đoan Hùng, Khe Lau đánh chìm nhiều tàu chiến và ca nô của địch.
 Ngày 19/12/1947, đại bộ phận quân Pháp rút khỏi Việt Bắc
d, Kết quả – ý nghĩa
* Kết quả:
Ta loại khỏi vòng chiến đấu hơn 6.000 địch, bắn rơi 16 máy bay, bắn chìm 11 tàu chiến, canô, phá hủy nhiều phương tiện chiến tranh; Cơ quan đầu não kháng chiến được an toàn; bộ đội chủ lực của ta đã trưởng thành.
*Ý nghĩa:
Với chiến thắng Việt Bắc thu - đông 1947, cuộc kháng chiến toàn quốc chống Pháp chuyển sang giai đoạn mới, buộc Pháp phải thay đổi chiến lược chiến tranh ở Đông Dương, từ đánh nhanh, thắng nhanh sang đánh lâu dài với ta.

2. Đẩy mạnh kháng chiến toàn dân, toàn diện
- Nắm được khái niệm kháng chiến toàn dân, toàn diện là gì.
- Biểu hiện trên các mặt trận sau:
+ Trên mặt trận chính trị:
+ Trên mặt trận quân sự:
+ Trên mặt trận kinh tế:
+ Trên mặt trận văn hóa, giáo dục:
 nắm được nội dung của cuộc kháng chiến trên tất cả các lĩnh vực đó.

Bài tập về nhà:
1. Vì sao Pháp lại tấn công lên Việt Bắc, nêu ý nghĩa của chiến dịch Việt Bắc thu - đông 1947?
* mục tiêu : - chính trị:
- quân sự:
=> mục tiêu chính:
* ý nghĩa:
2. Đọc trước bài CD Biên giới thu – đông 1950,
- Những thuận lợi, khó khăn của nước ta sau CD Việt Bắc (hoàn cảnh mới, đặc biệt là kế hoạch Rơve)
- Chủ trương của ta.
- Giải thích được diễn biến chiến dịch Biên giới trên lược đồ SGK.
- Kết quả, ý nghĩa của chiến dịch
Bài 18
Tiết 31
Hoàn cảnh lịch sử mới của cuộc kháng chiến
a. Thuận lợi
IV. HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN BIỚI THU – ĐÔNG 1950
NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1946-1950)
- 1/10/1949: Cách mạng Trung Quốc thành công. Nước CHND Trung Hoa ra đời
- 1/1950: Các nước XHCN lần lượt công nhận và đặt quan hệ ngoại giao với nước ta.
Bài 18
IV. HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN BIỚI THU – ĐÔNG 1950
Hoàn cảnh lịch sử mới của cuộc kháng chiến
a. Thuận lợi
b. Khó khăn
Tiết 31
NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1946-1950)
Ngày 13-5-1949 nhờ sự giúp đỡ của Mĩ, Pháp đề ra kế hoạch
Rơve:
- Tăng cường hệ thống phòng ngự trên đường số 4
- Thiết lập hành lang Đông – Tây
=> Chuẩn bị tấn công lên Việt Bắc lần thứ hai.
Cao Bằng
Đông Khê
Na Sầm
Đình Lập
Thất Khê
Lạng Sơn
Thái Nguyên
Lựợc đồ chiến dịch Biên giới Thu – đông 1950
Hải Phòng
HÀ NỘI
Hòa Bình
Bài 18
Tiết 31
2. Chiến dịch biên giới thu - đông năm 1950
a. Chủ trương của ta
IV. HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU – ĐÔNG 1950
NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1946-1950)
6 - 1950 Đảng và chính phủ quyết định mở chiến dịch biên giới nhằm :
- Tiêu diệt bộ phận quan trọng sinh lực địch
- Khai thông biên giới Việt - Trung
- Mở rộng và củng cố căn cứ địa Việt Bắc.
Bài 18
Tiết 3
NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC
CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1946-1950)
IV. HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN BIỚI THU – ĐÔNG 1950
2. Chiến dịch biên giới thu - đông năm 1950
Chủ trương của ta
Công tác chuẩn bị
Với khẩu hiệu “Tất cả cho chiến dịch toàn thắng”, ta đã huy động 121700 dân công vận chuyển 4000 tấn lương thực, vũ khí, đủ dùng cho 3 vạn quân.
Chống gậy lên non xem trận địa
Vạn trùng núi đỡ vạn trùng mây
Quân ta khí mạnh nuốt ngưu đẩu
Thề diệt xâm lăng lũ sói cầy.
Hồ Chủ Tịch đi Biên giới
Bác Hồ và bộ đội ta quan sát mặt trận Đông Khê
Nơi ở của Bác Hồ trong chiến dịch Biên giới 1950
Bài 18
Tiết 31
NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1946-1950)
IV. HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN BIỚI THU – ĐÔNG 1950
2. Chiến dịch biên giới thu - đông năm 1950
a. Chủ trương của ta
b. Công tác chuẩn bị
c. Diễn biến

Cao Bằng
Na Sầm
Đình Lập
Thất Khê
Lạng Sơn
Đông Khê
Bắc Cạn
Thái Nguyên
HÀ NỘI
Sáng 16.9.1950 quân ta nổ súng tấn công cứ điểm Đông Khê, mở màn cho chiến dịch . Ngày 18.9.1950 cứ điểm Đông Khê bị tiêu diệt.
HÒA BÌNH
HẢI PHÒNG
Đại đội trưởng Trần Cừ lấy thân mình lấp lổ châu mai, mở đường cho đơn vị xông lên diệt địch.
Cao Bằng
Na Sầm
Đình Lập
Thất Khê
Lạng Sơn
Đông Khê
Bắc Cạn
Thái Nguyên
Để chiếm lại Đông Khê Pháp tiến hành một cuộc hành quân kép
Một mặt Pháp cho 1 cánh quân đánh lên Thái Nguyên nhằm giảm bớt sự chú ý của ta.
Mặt khác rút quân từ Cao Bằng về, cuộc hành quân khác từ Thất Khê tiến lên Đông Khê
HÀ NỘI
HÒA BÌNH
HẢI PHÒNG
Cao Bằng
Na Sầm
Đình Lập
Thất Khê
Lạng Sơn
Đông Khê
Bắc Cạn
Thái Nguyên
Quân ta mai phục chặn đánh địch khiến cho 2 cánh quân từ Cao Bằng về và từ Thất Khê lên không thể liên lạc nhau được,
Pháp lần lượt rút khỏi Thất Khê, Na Sầm, Lạng Sơn, Đình lập.Đến ngày 22/10/1950 đường số 4 được giải phóng
Ngoài ra ta còn đánh tan cuộc tấn công của địch tiến lên Thái Nguyên
HÀ NỘI
HÒA BÌNH
HẢI PHÒNG
Bộ đội ta làm chủ ở Cao Bằng
NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN
QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1946-1950)
Bài 18
Tiết 31
IV. HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN BIỚI THU – ĐÔNG 1950
2. Chiến dịch biên giới thu - đông năm 1950
a. Chủ trương của ta
b. Công tác chuẩn bị
c. Diễn biến
d. Kết quả, ý nghĩa
- Kết quả :
+ Loại khỏi vòng chiến đấu hơn 8000 tên địch
+ Giải phóng biên giới Việt – Trung,chọc thủng hành lang Đông – Tây, phá tan kế hoạch Rove của Pháp
TÙ BINH PHÁP BỊ QUÂN TA BẮT
Cao Bằng
Na Sầm
Đình Lập
Thất Khê
Lạng Sơn
Đông Khê
Bắc Cạn
Thái Nguyên
HÀ NỘI
HẢI PHÒNG
HÒA BÌNH
NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN
QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1946-1950
Bài 18
Tiết 31
IV. HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN BIỚI THU – ĐÔNG
1950
2. Chiến dịch biên giới thu - đông năm 1950
a. Chủ trương của ta
b. Công tác chuẩn bị
c. Diễn biến
d. Kết quả, ý nghĩa
- Ýnghĩa : Đánh dấu sự chuyển biến trong cục diện chiến tranh, quyền chủ động về chiến lược trên chiến trường chính (Bắc Bộ) thuộc về chúng ta, mở ra bước phát triển mới của cuộc kháng chiến
CỦNG CỐ
- Hoàn cảnh dẫn đến việc Đảng ta chủ động mở chiến dịch biên giới thu – đông 1950
- Diễn biến, kết quả , ý nghĩa của chiến dịch
Trận đánh nào có tính chất quyết định trong chiến dịch Biên giới thu – đông 1950 ?
Trận đánh ở Cao Bằng
Trận đánh ở Đông Khê
Trận đánh ở Thất Khê
Trận đánh ở Đình Lập
SAI
SAI
SAI
ĐÚNG
Chiến thắng Biên giới thu – đông 1950 đã làm thay đổi quyền chiến lược ở Đông Dương như thế nào ?
Ta giành thế chủ động trên chiến trường chính( Bắc Bộ)
Ta giành quyền chủ động chiến lược trên toàn Đông Dương
Pháp giành lại thế chủ động ở chiến trường Bắc Bộ
Pháp lùi sâu vào thế bị động ở vùng rừng núi
ĐÚNG
SAI
SAI
SAI
BÀI TẬP
Tại sao lại khẳng định từ chiến dịch Việt Bắc thu – đông 1947 đến chiến thắng Biên giới thu - đông 1950 là một bước phát triển của cuộc kháng chiến?
Gợi ý:
Chiến dịch Việt Bắc thu - đông 1947 là địch mở chiến địch tấn công ta , ta chủ động phản công địch, trong chiến dịch này ta sử dụng kiểu chiến tranh du kích ngắn ngày
Chiến dịch Biên giới thu - đông 1950 ta chủ động mở chiến dịch tấn công địch, ta thực hiện cách đánh công khai kết hợp với vận động dài ngày