Bài 18. Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946 - 1950)

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Bài học chủ yếu nào dưới đây được rút ra từ kết quả của Hiệp định Sơ bộ (6-3-1946)?
A. Phân hóa và cô lập cao độ kẻ thù. B. Đa phương hóa trong quan hệ quốc tế.
C. Kết hợp đấu tranh quân sự với ngoại giao. D. Triệt để lợi dụng mâu thuẫn giữa các nước.
Câu 2: Bài học kinh nghiệm từ việc kí kết Hiệp định Sơ bộ (6-3-1946) được Đảng ta vận dụng như thế nào trong chính sách đối ngoại hiện nay?
A. Lợi dụng sự ủng hộ của các tổ chức quốc tế. B. Kiên trì trong đấu tranh bảo vệ lợi ích quốc gia.
C. Sự đồng thuận trong việc giải quyết tranh chấp. D. Cứng rắn về nguyên tắc, mềm dẻo về sách lược.
Câu 3: Sự kiện nào dưới đây đã buộc chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa chuyển từ đánh Pháp sang hòa hoãn nhân nhượng với Pháp?
A. Vì Pháp được Anh hậu thuẫn.
B. Vì Pháp được bọn phản động tay sai giúp đỡ.
C. Vì ta tránh tình trạng một lúc đối phó với nhiều kẻ thù.
D. Vì Pháp và Trung Hoa Dân quốc kí Hiệp ước Hoa-Pháp.
 
NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN
TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP
(1946 – 1950)
Bài 18
1. Thực dân Pháp bội ước và tiến công ta
- Pháp mở cuộc tiến công ta ở Nam Bộ và Nam Trung Bộ.
Tháng 11/1946: Pháp tiến công ta ở Hải Phòng và Lạng Sơn.
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
I- KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP BÙNG NỔ
Ở Nam Bộ và Nam Trung bộ, Pháp đánh vùng tự do của ta
Ở Hà Nội:
+ Bắn súng, ném lựu đạn, gây ra những vụ tàn sát đẫm máu.
+ Ngày 18/12/1946: Pháp gửi tối hậu thư cho ta.
11/1946, Pháp tấn công ta ở Hải Phòng và Lạng Sơn.
2. Đường lối kháng chiến chống Pháp của Đảng
a. Kháng chiến toàn quốc chống Pháp bùng nổ
- Ngày 18 và 19/12/1946: Hội nghị bất thường Ban Thường vụ Trung ương Đảng quyết định phát động cả nước kháng chiến.
- Khoảng 20 giờ ngày 19/12/1946: Cuộc kháng chiến toàn quốc bùng nổ.
Bản chỉ thị “Toàn dân kháng chiến”
Phát động“Toàn quốc kháng chiến”
I- KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP BÙNG NỔ
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
2. Đường lối kháng chiến chống Pháp của Đảng
b. Đường lối kháng chiến chống Pháp
Chỉ thị “Toàn dân kháng chiến”
Lời kêu gọi “Toàn quốc kháng chiến”
Tác phẩm “Kháng chiến nhất định thắng lợi”
Nội dung đường lối kháng chiến của Đảng: toàn dân, toàn diện, trường kì, tự lực cánh sinh và tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
I- KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP BÙNG NỔ
II- CUỘC CHIẾN ĐẤU Ở CÁC ĐÔ THỊ BẮC VĨ TUYẾN 16 VÀ VIỆC CHUẨN BỊ
CHO KHÁNG CHIẾN LÂU DÀI
1.Cuộc chiến đấu ở các đô thị Bắc vĩ tuyến 16.
Ở Hà Nội
Nhân dân Hà Nội dựng chướng ngại vật, chiến lũy trên đường phố để chặn đánh địch năm 1946 
Nhân dân Hà Nội dựng chướng ngại vật, chiến lũy trên đường phố để chặn đánh địch năm 1946
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
1. Cuộc chiến đấu ở các đô thị Bắc vĩ tuyến 16.
Ở Hà Nội
Trung đoàn thủ đô được thành lập
“Quyết tử quân” Hà Nội
Lực lượng vũ trang Hà Nội chiến đấu anh dũng trong 60 ngày đêm
- Quân và dân Hà Nội chiến đấu anh dũng trong 60 ngày đêm.
- Trung đoàn thủ đô được thành lập.
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
II- CUỘC CHIẾN ĐẤU Ở CÁC ĐÔ THỊ BẮC VĨ TUYẾN 16 VÀ VIỆC CHUẨN BỊ
CHO KHÁNG CHIẾN LÂU DÀI
1. Cuộc chiến đấu ở các đô thị Bắc vĩ tuyến 16
Nam Định
- Quân ta bao vây, tiến công địch, giam chân chúng trong thành phố.
Ở các đô thị khác bắc vĩ tuyến 16
Vinh
Huế
Đà Nẵng
- Tạo điều kiện cho cả nước chuyển vào kháng chiến lâu dài.
II- CUỘC CHIẾN ĐẤU Ở CÁC ĐÔ THỊ BẮC VĨ TUYẾN 16 VÀ VIỆC CHUẨN BỊ
CHO KHÁNG CHIẾN LÂU DÀI
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
II- CUỘC CHIẾN ĐẤU Ở CÁC ĐÔ THỊ BẮC VĨ TUYẾN 16 VÀ VIỆC CHUẨN BỊ CHO KHÁNG CHIẾN LÂU DÀI
2. Tích cực chuẩn bị cho cuộc kháng chiến lâu dài. SGK
Các cơ quan Đảng, Chính phủ, Mặt trận, các đoàn thể chuyển lên căn cứ địa Việt Bắc năm 1947
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
II- CUỘC CHIẾN ĐẤU Ở CÁC ĐÔ THỊ BẮC VĨ TUYẾN 16 VÀ VIỆC CHUẨN BỊ CHO KHÁNG CHIẾN LÂU DÀI
2. Tích cực chuẩn bị cho cuộc kháng chiến lâu dài.
Hội Liên hiệp quốc dân Việt Nam
Duy trì và phát triển sản xuất
Lực lượng vũ trang được củng cố
Duy trì các lớp bình dân học vụ
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
III- CHIẾN DỊCH VIỆT BẮC THU ĐÔNG NĂM 1947 VÀ VIỆC ĐẨY MẠNH KHÁNG CHIẾN
TOÀN DÂN, TOÀN DIỆN
Chiến dịch Việt Bắc thu – đông năm 1947
a. Cuộc tiến công của Pháp lên Việt Bắc
- Thủ đoạn: Ngày 7/10/1947, Pháp huy động 12.000 quân và hầu hết máy bay ở Đông Dương mở cuộc tiến công lên căn cứ địa Việt Bắc.
- Âm mưu: tháng 3/1947, Bôlae được cử làm cao ủy Pháp ở Đông Dương, vạch ra kế hoạch tiến công lên Việt Bắc nhằm nhanh chóng kết thúc chiến tranh xâm lược.
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
III
CHIẾN DỊCH VIỆT BẮC THU ĐÔNG NĂM 1947 VÀ VIỆC ĐẨY MẠNH KHÁNG CHIẾN TOÀN DÂN, TOÀN DIỆN
b. Chủ trương của ta:
Đảng ra chỉ thị: “Phải phá tan cuộc tiến công mùa đông của giặc Pháp”.
Chú thích
- Mũi tên màu đỏ: Đường tiến công của quân Pháp.
- Mũi tên màu xanh: Quân ta tấn công, chặn đánh địch.
- Mũi tên màu đen: Quân Pháp tháo lui, rút chạy
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
III- CHIẾN DỊCH VIỆT BẮC THU ĐÔNG NĂM 1947 VÀ VIỆC ĐẨY MẠNH KHÁNG CHIẾN
TOÀN DÂN, TOÀN DIỆN
III
CHIẾN DỊCH VIỆT BẮC THU ĐÔNG NĂM 1947 VÀ VIỆC ĐẨY MẠNH KHÁNG CHIẾN TOÀN DÂN, TOÀN DIỆN
Chiến dịch Việt Bắc thu – đông năm 1947
c, Diễn biến
- Ở mặt trận đường số 3: Ta bao vây, tiến công địch ở Bắc Kạn Chợ Mới, chợ Đồn…buộc chúng phải rút lui cuối tháng 11 -1947.
- Ở mặt trận hướng đông: ta phục kích đánh địch trên Đường số 4, tiêu biểu là trận phục kích trên đèo Bông Lau (30/10/1947).
- Ở mặt trận hướng tây: ta phục kích đánh địch trên Sông Lô, tiêu biểu là trận Đoan Hùng, Khe Lau, đánh chìm nhiều ca nô, tàu chiến, tiêu diệt hàng trăm tên địch.
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
III- CHIẾN DỊCH VIỆT BẮC THU ĐÔNG NĂM 1947 VÀ VIỆC ĐẨY MẠNH KHÁNG CHIẾN
TOÀN DÂN, TOÀN DIỆN
d. Kết quả:
III
CHIẾN DỊCH VIỆT BẮC THU ĐÔNG NĂM 1947 VÀ VIỆC ĐẨY MẠNH KHÁNG CHIẾN TOÀN DÂN, TOÀN DIỆN
1. Chiến dịch Việt Bắc thu – đông năm 1947
+ Cơ quan đầu não kháng chiến được bảo toàn, bộ đội chủ lực của ta trưởng thành.
e. Ý nghĩa:
+ Đưa cuộc kháng chiến chống Pháp sang giai đoạn mới.
+ Buộc Pháp phải thay đổi chiến lược chiến tranh ở Đông Dương: chuyển từ “đánh nhanh thắng nhanh” sang “đánh lâu dài”, thực hiện chính sách “dùng người Việt đánh người Việt, lấy chiến tranh nuôi chiến tranh”.
+ Ta loại khỏi vòng chiến đấu hơn 6000 địch, bắn rơi 16 máy bay, bắn chìm 11, tàu chiến, ca nô, phá hủy nhiều phương tiện chiến tranh của Pháp.
Cá nước
Tố Hữu

Anh kể chuyện tôi nghe
Trận chợ Đồn, chợ Rã
Ta đánh giặc chạy re
Hai đứa cười ha hả 
Rồi Bông Lau, Ỷ La 
Ba trăm thằng tan xác 
….
Tàu giặc đắm sông Lô 
Tha hồ mà uống nước 
Máu tanh đến bây giờ
Chưa tan mùi bữa trước...”
Tượng đài chiến thắng chiến dịch Việt Bắc
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
III- CHIẾN DỊCH VIỆT BẮC THU ĐÔNG NĂM 1947 VÀ VIỆC ĐẨY MẠNH KHÁNG CHIẾN
TOÀN DÂN, TOÀN DIỆN
III
CHIẾN DỊCH VIỆT BẮC THU ĐÔNG NĂM 1947 VÀ VIỆC ĐẨY MẠNH KHÁNG CHIẾN TOÀN DÂN, TOÀN DIỆN
2. Đẩy mạnh kháng chiến toàn dân toàn diện. sgk
Phân tán bộ đội chủ lực, phát triển chiến tranh du kích
Tháng 6 năm 1949 Mặt trận Liên việt được thành lập
Khuyến khích sản xuất nông nghiệp phát triển
Cải cách giáo dục phổ thông
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
III- CHIẾN DỊCH VIỆT BẮC THU ĐÔNG NĂM 1947 VÀ VIỆC ĐẨY MẠNH KHÁNG CHIẾN
TOÀN DÂN, TOÀN DIỆN
IV- HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU ĐÔNG NĂM 1950
Hoàn cảnh lịch sử mới của cuộc kháng chiến
a. Thuận lợi
Thông điệp ngoại giao của Liên Xô
Thông điệp ngoại giao của Trung Quốc
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
IV- HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU ĐÔNG NĂM 1950
1. Hoàn cảnh lịch sử mới của cuộc kháng chiến
b. Khó khăn

Đông Khê
Na Sầm
Thất Khê
Lạng Sơn
Cao Bằng
Đình Lập
Hải Phòng
Hà Nội
Hòa Bình
Sơn La
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
Thảo luận nhóm
Nhóm 1,2: Xác định Những thuận lợi cơ bản của ta sau chiến dịch Việt Bắc 1947.
Nhóm 3,4: Xác định Những khó khăn của ta phải đối mặt sau chiến dịch Việt Bắc 1947.


IV
HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU ĐÔNG NĂM 1950
1. Hoàn cảnh lịch sử mới của cuộc kháng chiến
- Từ năm 1950, các nước XHCN lần lượt công nhận và đặt quan hệ ngoại giao với ta.  
a. Thuận lợi
- Ngày 1/10/1949, cách mạng Trung Quốc thành công, nước CHND Trung Hoa ra đời. Cuộc kháng chiến của ta có điều kiện liên lạc trực tiếp với các nước xã hội chủ nghĩa.
Thông điệp ngoại giao của Liên Xô
Thông điệp ngoại giao của Trung Quốc
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
IV- HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU ĐÔNG NĂM 1950
IV
HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU ĐÔNG NĂM 1950
1. Hoàn cảnh lịch sử mới của cuộc kháng chiến
b. Khó khăn
- Tháng 5/1949, được sự đồng ý của Mĩ Pháp đề ra kế hoạch Rơ ve.
+ Tăng cường hệ thống phòng ngự trên đường số 4.
+ Thiết lập hành lang Đông – Tây.
+ Chuẩn bị tiến công lên Việt Bắc lần thứ hai mong giành được thắng lợi để nhanh chóng kết thúc chiến tranh.
Đông Khê
Na Sầm
Thất Khê
Lạng Sơn
Cao Bằng
Đình Lập
- Từ tháng 6/1949, Pháp triển khai kế hoạch:
Hải Phòng
Hà Nội
Hòa Bình
Sơn La
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
IV- HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU ĐÔNG NĂM 1950
IV
HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU ĐÔNG NĂM 1950
* Mục đích:
- Tiêu diệt sinh lực địch.
- Khai thông biên giới Việt – Trung.
- Mở rộng và củng cố căn cứ địa Việt Bắc.
- Tạo thuận lợi mới thúc đẩy cuộc kháng chiến tiến lên.
2. Chiến dịch Biên giới thu – đông năm 1950
*Chủ trương của Đảng:
Tháng 6/1950: Đảng, Chính phủ quyết định mở chiến dịch Biên giới.
Bộ chính trị họp bàn kế hoạch thực hiện chiến dịch biên giới năm 1950
Chủ tịch Hồ Chí Minh đi thị sát biên giới
Đăng Sơn (Lên núi)
Hồ Chí Minh
Chống gậy lên non xem trận địa
Vạn trùng núi đỡ vạn trùng mây
Quân ta khí mạnh nuốt ngưu đẩu
Thề diệt xâm lăng lũ sói cầy.
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
IV- HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU ĐÔNG NĂM 1950
IV
HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU ĐÔNG NĂM 1950
2. Chiến dịch Biên giới thu – đông năm 1950
- Ngày 16/9/1950, quân ta đánh Pháp ở cứ điểm Đông Khê.
- Pháp hạ lệnh rút quân khỏi Cao Bằng, thực hiện cuộc “hành quân kép”.
- Quân ta chặn đánh các cánh quân địch trên đường số 4.
- Ngày 22/10/1950, quân Pháp rút chạy khỏi đường số 4, chiến dịch kết thúc thắng lợi.
* Diễn biến:
Đông Khê
Na Sầm
Thất Khê
Lạng Sơn
Cao Bằng
Đình Lập
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
IV- HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU ĐÔNG NĂM 1950
IV
HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU ĐÔNG NĂM 1950
2. Chiến dịch Biên giới thu – đông năm 1950
Chiến sĩ La Văn Cầu
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
IV- HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU ĐÔNG NĂM 1950
IV
HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU ĐÔNG NĂM 1950
- Loại khỏi vòng chiến đấu 8000 tên địch, giải phóng vùng biên giới từ Cao Bằng đến Đình Lập với 35 vạn dân.
* Kết quả:
- Chọc thủng “Hành lang Đông-Tây” của Pháp, phá vỡ thế bao vây Việt Bắc.
- Mở ra bước phát triển mới của cuộc kháng chiến.
Kế hoạch Rơve của Pháp bị phá sản.
* Ý nghĩa:
- Khai thông con đường liên lạc của ta với các nước xã hội chủ nghĩa
- Ta đã giành được thế chủ động trên chiến trường chính (Bắc Bộ).
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)
IV- HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU ĐÔNG NĂM 1950
Sơ đồ bước phát triển của cuộc kháng chiến chống Pháp
(1946-1950)
BÀI 18: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG TD PHÁP (1946 – 1950)