Bai 18 hoa hoc 10: SU LAI HOA

Tiết 30
GV: NGUYỄN THỊ HẠNH
TỔ: HOÁ- SINH- KTNN-TD
TRƯỜNG : THPT YÊN LÃNG
HUYỆN MÊ LINH, HÀ NỘI
Bài 1: Giải thích sự hình thành cặp electron liên kết giữa 2 nguyên tử C và H trong phân tử CH4

Kiểm tra bài cũ:

Bài 2: Viết công thức e và công thức cấu tạo của: NH3, H2O, CH4.

Nội dung:
Khái niệm sự lai hóa
Một số kiểu lai hóa điển hình
Giải thích dạng hình học của phân tử
Tiết 30:
I- Khái niệm về sự lai hoá
VD: Xét phân tử metan: CH4
CTCT:
Cấu hình e của C*:

1s2 2s1 2p3

Liên kết trong CH4:
Trong phân tử CH4 có 4 liên kết C – H tạo bởi sự xen phủ của 4 AO hoá trị ( 2s và 2px, 2py, 2pz) của nguyên tử Cacbon và 4 AO 1s của 4 nguyên tử Hidro.
Vậy trong phân tử CH4 phải có 2 loại liên kết khác nhau là 1 liên kết s-s và 3 liên kết s-p ?
Bằng thực nghiệm cho biết 4 liên kết C-H trong phân tử CH4 giống hệt nhau tạo góc liên kết là 109028’
???
Giải thích:
1 AO 2s đã trộn lẫn 3 AO 2p tạo 4 AO mới giống hệt nhau gọi là 4 AO lai hoá sp3
4 AO lai hoá này xen phủ với 4 AO 1s của Hidro tạo 4 liên kết C-H giống hệt nhau.
- Sự lai hoá AO nguyên tử là sự tổ hợp “trộn lẫn” một số AO trong nguyên tử để được từng ấy AO lai hoá giống hệt nhau nhưng định hướng khác nhau trong không gian.
- Nguyên nhân của sự lai hoá: Các AO hoá trị ở các phân lớp khác nhau có năng lượng và hình dạng khác nhau cần phải đồng nhất để tạo được liên kết bền với các nguyên tử khác.
II- Các kiểu lai hóa thường gặp
* Sơ lược hình dạng các obitan
Obitan s (AO s)
Obitan px (AO px)
Obitan py (AO py)
Obitan pz (AO pz)
1) Lai hóa sp
Lai hoá sp thường gặp trong phân tử BeH2, C2H2, BeCl2…Phân tử có dạng đường thẳng.
VD: Phân tử C2H2
2) Lai hóa sp2
Lai hoá sp2 thường gặp trong các phân tử BF3, C2H4…. Góc liên kết phẳng 1200
VD: Phân tử C2H4
3)Lai hóa sp3
Lai hoá sp3 thường gặp trong các nguyên tử N,O,C trong phân tử H2O, CH4, NH3….Phân tử dạng tứ diện đều, Góc liên kết 109028’

C2H6
CH4
III. Nhận xét chung về thuyết lai hoá
Thuyết lai hoá có vai trò giải thích hơn là tiên đoán hình dạng phân tử. Thường dựa vào các dữ liệu thực nghiệm biết dạng hình học và các góc liên kết mới dùng thuyết lai hoá để giải thích.
Bài tập củng cố
Mô tả liên kết hóa học trong phân tử NH3 theo thuyết lai hóa. Từ đó mô tả hình dạng của phân tử NH3
Đáp án
Bài tập về nhà
Bài tập SGK (trang 80)
Bài tập SBT chương 3.