Bài 18. Cuộc kháng chiến của nhà Hồ và phong trào khởi nghĩa chống quân Minh đầu thế kỉ XV

Kính Chào Quý Thầy Cô Giáo
về dự tiết học!
lịch sử lớp 7
Trường THCS Tân Phú
GV:Nguyễn Văn Hải
























Chương IV. Đại Việt thời Lê sơ
( Thế kỉ XV- đầu thế kỉ XVI )
Tiết 33 - Bài 18:
Cuộc kháng chiến của nhà Hồ và phong
trào khởi nghĩa chống quân Minh đầu thế kỉ XV












1.Cuộc xâm lược của quân Minh
và sự thất bại của nhà Hồ.
a. Nhà Minh xâm lược
Quân Minh tiến hành xâm lược nước ta như thế nào?
Vì sao quân Minh kéo vào xâm lược nước ta ?
-Quân Minh mượn cớ khôi phục lại nhà Trần để chiếm đóng ,đô hộ nước ta
Thành Đa Bang
Lạng Sơn
Thành Tây Đô
Hà Tĩnh
(Trương Phụ)
Chú giải
: Quân ta rút lui
: Quân địch tiến công
Lược đồ: Phong trào kháng chiến của nhà Hồ
Đông Đô
(Mộc Thạnh)
11-1406
-Tháng 11- 1406, 20 vạn quân, hàng chục vạn dân phu, do Trương Phụ chỉ huy, tiến quân vào nước ta.
Chương IV. Đại Việt thời Lê sơ
( Thế kỉ XV- đầu thế kỉ XVI )
Tiết 33 - Bài 18:
Cuộc kháng chiến của nhà Hồ và phong
trào khởi nghĩa chống quân Minh đầu thế kỉ XV
1.Cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ.
a. Nhà Minh xâm lược
b. Nhà Hồ kháng chiến
(Mộc Thạch)
Thành Đa Bang
Lạng Sơn
Thành Tây Đô
Hà Tĩnh
(Trương Phụ)
Chú giải
: Quân ta rút lui
: Quân địch tiến công
Lược đồ: Phong trào kháng chiến của nhà Hồ
Đông Đô
Nhà Hồ đã tổ chức kháng chiến như thế nào? Kết qủa ra sao?
Nhà Hồ tổ chức kháng chiến nhưng không thành công.
Tháng 6 -1407, hai cha con Hồ Qúy Ly bị bắt
6-1407
22-1-1407
11-1406
c.Nguyên nhân thất bại
thảo luân :
( Thời gian 2 phút )
Vì sao cuộc kháng chiến nhà Hồ thất bại ? Bài học rút ra sau khi cuộc kháng chiến là gì ?
- Do đường lối đánh giặc sai lầm.
- Do không đoàn kết được toàn dân đánh giặc.
- Đúng như tướng quốc Hồ Nguyên Trừng con trai cả của Hồ Qúy Ly đã từng nói trước triều đình :
"Tôi không sợ đánh, chỉ sợ lòng dân không theo "
- Như Trần Quốc Tuấn đã từng nói :
"Khoan thư sức dân, để làm kế sâu rễ, bền gốc, đó là thượng sách giữ nước "
1.Cuộc xâm lược của quân Minh
và sự thất bại của nhà Hồ.
a. Nhà minh xâm lược
b. Nhà Hồ kháng chiến
*Bài học: Muốn thắng lợi phải củng cố được khối đoàn kết toàn dân

2. chính sách cai trị của nhà Minh
Nhà Minh đã tiến hành những chính sách cai trị nào trên đất nước ta?
a. Chính trị:


"Tháng 4-1407, nhà Minh đổi tên nước ta thành quân Giao Chỉ, chính quyền đô hộ ở Giao Chỉ nói chung được tổ chức như một chính quyền địa phương của nhà Minh.

- Cả nước ta được chia thành 3 ti:
+ Đô ti (phụ trách về quân sự).
+ Bố chính ti (phụ trách về dân chính và tài chính).
+ án sát ti (phụ trách về tư pháp).
- Dưới ti là 15 phủ, 36 châu, 181 huyện."
b.Kinh tế :

c. Văn hóa :

" Nhà Minh đã thủ tiêu di sản văn hóa truyền thống của dân tộc ta. Như đốt sách, phá hủy các bia đá , đem sách quý mang về Trung Quốc. Chúng còn bắt nhân dân ta thay đổi phong tục tập quán lâu đời của
mình để theo phong tục của nhà Minh (cấm con trai, con gái cắt tóc ngắn, phụ nữ phải mặc áo ngắn, quần dài; cấm nhuộm răng đen...)".
" Chúng đặt ra hàng trăm thứ thuế nặng nề đánh vào mọi hạng người, mọi nghề. Riêng thuế ruộng đất, chúng bắt nhân dân khai 1 mẫu thành 3 mẫu, chúng còn độc quyền về mua bán muối.
Trong thời gian cai trị nước ta, nhà Minh đã chiếm của nhân dân ta 235.000 con voi, ngựa, trâu bò; 13.600.000 thạch thóc; 8760 chiếc
thuyền và 2.530.900 vũ khí cùng nhiều vàng, bạc, châu báu."
- Thi hành chính sách đồng hóa, ngu dân ...
Trong các chính sách đã nêu, chính sách nào là thâm độc nhất?
Tội ác tày trời của chúng đã được Nguyễn Trãi tả trong Cáo Bình Ngô :
" Nướng dân đen trên ngọn lửa hung tàn
Vùi con đỏ dưới hầm tai vạ
Độc ác thay,Trúc Nam Sơn không ghi hết tội
Dơ bẩn thay , nước đông hải không rửa sạch mùi "
- Thiết lập chính quyền thống trị.
- Đặt ra hàng trăm thứ thuế, bóc lột tàn bạo.
Em có nhận xét gì về chính sách cai trị của nhà Minh đối với nhân dân ta?
3.Những cuộc khởi nghĩa của Qúy tộc nhà Trần
a.Khởi nghĩa của Trần Ngỗi:(1407-1409)
Hải Phòng
Quảng Ninh
Bắc Giang
Phú Thọ
Thái Nguyên
Ninh Bình
Nghệ An
Kể tên một số cuộc khởi nghĩa của nhân dân ta chống lại ách cai trị và bóc lột của nhà Minh ? Trong đó có những cuộc khởi nghĩa nào tiêu biểu nhất ?
Chú giải 1. ở Hải Phòng có khởi nghĩa Phạm Ngọc
2. ở Quảng Ninh có khởi nghĩaLê Ngã ,Phạm Chấn...
3.ở Bắc Giang có khởi nghĩa Phạm Tất Đại
4.ở Phú Thọ có khởi nghĩa Trần Nguyên Thôi
5. ở Thái Nguyên có khởi nghĩa Trẫn Nguyên Khang
Em biết gì về lãnh tụ Trần Ngỗi?
- Lãnh tụ : là Trần Ngỗi ( Hiệu là Giản Định hoàng đế ).
Cuộc khởi nghĩa diễn ra như thế nào ?
3.Những cuộc khởi nghĩa của Qúy tộc nhà Trần :
a.Khởi nghĩa của Trần Ngỗi: (1407-1409)
Khởi nghĩa của Trần Ngỗi
( 1407- 1409)
Yên Mô (Ninh Bình)
Nghệ An
Bô Cô (Nam Định)
-Địa bàn:
+Đầu 1408 tổ chức khởi nghĩa ở Nghệ An
+Tháng 12-1408 đánh bại 4 vạn quân Minh ở Bô Cô ( Nam Định ).
- Kết quả : Thất bại , do nội bộ mâu thuẫn.
b.Khởi nghĩa của Trần Qúy Khoáng: (1409-1414)
-Lãnh tụ: (1409) Trần Qúy Khoáng (lấy hiệu là Trùng Quang).
- Địa bàn: phát triển từ Thanh Hóa trở vào
- Kết quả: năm 1413, cuộc khởi nghĩa thất bại.
Qu¶ng B×nh
Qu¶ng Nam
§ÆNG TÊT-NGUYÔN C¶NH CH¢N
Khởi nghĩa của Trần Quý Khoáng)
( 1409- 1414)
Bô Cô (Nam Định)
Nghệ AN
Thuận Hoá
- Lãnh tụ : là Trần Ngỗi (lấy hiệu là Giản Định hoàng đế ).
Trần Hưng Đạo đã từng nói: "Ôi!chim hồng hộc có thể bay cao được là nhờ có 6 trụ cánh. Nếu không có 6 trụ cánh thì cũng như chim thường mà thôi ". Trần Ngỗi giết hại Đặng Tất và Nguyễn Cảnh Chân thì chẳng khác nào tự chặt đứt 6 trụ cánh của mình. Nên thất bại là phải.
Nguyên nhân thất bại của cuộc khởi nghĩa là gì ?
Em hãy trình bày tóm tắt cuộc khởi nghĩa của Trần Qúy Khoáng ?
1413
12-1408
Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c cuéc khëi nghÜa cña quý téc nhµ TrÇn thêi kú nµy: ( môc ®Ých, ®Æc ®iÓm , kÕt qu¶ ,nguyªn nh©n thÊt b¹i )?
* Mục đích: -Chống lại ách cai trị của nhà Minh, giành lại độc lập dân tộc, khôi phục nhà Trần.
* Đặc điểm, Kết quả:
- Các cuộc khởi nghĩa nổ ra sớm, khá liên tục, mạnh mẽ, nhưng thiếu liên kết, phối hợp.
- Kết quả đều bị thất bại.
* Thất bại là do: - Thiếu sự liên kết
- Chưa tạo nên được một phong trào
- Nội bộ mâu thuẫn
BÀI TẬP Ô CHỮ
Hồ Qúy Ly