Bài 18. Công nghiệp silicat

GỐM
XI MĂNG

GV.Nguyễn Thị Minh Tâm
THPT Ngô Quyền
THỦY TINH
CÔNG NGHIỆP SILICAT
THỦY TINH
1. Thủy tinh có thành phần hóa học chủ yếu là gì ?
2. Thủy tinh có mấy loại ?

Kể tên một số vật dụng làm bằng thủy tinh ?

THỦY TINH
Thủy tinh
thông thường
1. THÀNH PHẦN HÓA HỌC VÀ
TÍNH CHẤT CỦA THỦY TINH

canxi silicat
natri silicat
Dùng làm cửa kính, chai lọ…
Các phản ứng hóa học chính

Na2CO3 + SiO2 Na2SiO3 + CO2

CaCO3 + SiO2 CaSiO3 + CO2

Thành phần hóa học được viết dưới dạng
Na2O.CaO.6SiO2
14000C
14000C
Tính chất

- Giòn, hệ số giãn nở nhiệt lớn…
- Không có nhiệt độ nóng chảy xác định, khi nung nóng nó mềm dần rồi nóng chảy.

Thủy tinh kali
Thay Na2CO3 bằng K2CO3 ta được thủy tinh kali.

(dùng làm dụng cụ phòng thí nghiệm…)
2. MỘT SỐ LOẠI THỦY TINH
Thủy tinh pha lê

Chứa nhiều oxit chì, dễ nóng chảy và trong suốt

(dùng làm lăng kính, thấu kính và nhiều vật dụng sang trọng khác)
Kính lúp
Lăng kính
Thủy tinh pha lê
Vật kính (máy ảnh, máy quay phim)
Thủy tinh thạch anh

tinh khiết cao
(dùng làm sợi quang học hay sợi dẫn quang - Optical fiber)
Sợi quang học dùng trong thông tin liên lạc
Sợi quang học dùng trong y học (nội soi)
Khi cho thêm một số oxit kim loại, thủy tinh sẽ có màu khác nhau.
Thủy tinh đổi màu
Thí dụ
Cho Cr2O3 cho thủy tinh có màu lục.
Cho thêm CoO , thủy tinh có màu xanh nước biển.

Đồ Gốm
Gạch, ngói
Gạch chịu lửa
Sành, sứ và men
Được chế tạo chủ yếu từ đất sét và cao lanh
Gạch và ngói
900 – 10000C
GẠCH NGÓI
(Màu đỏ)
Gạch chịu lửa
(chịu được đến 17200C)
dùng để
lót lò cao,
lò luyện thép ,
lò nấu thuỷ tinh
gạch đinat
(93-96% SiO2, 4-7% CaO và đất sét
nung ở 1300-14000C)
gạch samôt
(gồm bột samôt +đất sét+nước
nung ở 1300-14000C)
Sành, sứ và men
1200 -13000C
Sành
Sành
Sành, sứ và men
Sành
(là vật liệu cứng, gõ kêu, màu nâu hoặc xám)
Cao lanh
1000 0C
Fenspat
Thạch anh
Oxit KL
Tráng men
1400 -14500C
Sành, sứ và men
Sứ
(là vật liệu cứng, xốp, màu trắng, gõ kêu…)
Sành, sứ và men
Sứ
Sứ
dân dụng


Sứ kĩ thuật
(vật liệu cách điện, tụ điện, buzi đánh lửa…)
Sành, sứ và men
Sành, sứ và men
Men
Sành, sứ và men
Men
(thành phần giống sứ, nhưng dễ nóng chảy hơn)
Sành, sứ và men
Men

Một số sản phẩm tiêu biểu của gốm Bát Tràng
Xi
măng

- Xi măng có thành phần hóa học chủ yếu là gì ?
- Cách sản xuất xi măng?
- Quá trình đông cứng xi măng
xảy ra thế nào?

Thành phần hóa học cuả xi măng


- Thuộc loại vật liệu kết dính, được dùng trong xây dựng
- Quan trọng và thông dụng nhất là xi măng Pooclăng (Porland)
Ca3SiO3 (3CaO.SiO2)
Ca2SiO4 (2CaO.SiO2)
Ca3(AlO3)2 (3CaO.Al2O3)

Cách sản xuất xi măng

Ống khói
Nguyên liệu
Lò quay
Thiết bị làm nguội
Thiết bị làm nguội
Clanhke
Than
bụi

Quá trình đông cứng xi măng

Thiết bị làm nguội

Là sự kết hợp của các hợp chất có trong xi măng với nước, tạo nên những tinh thể hidrat đan xen vào nhau thành khối cứng và bền


Quá trình đông cứng xi măng


3CaO.SiO2 + 5H2O Ca2 SiO4.4H2O + Ca(OH)2

2CaO.SiO2 + 4H2O Ca2 SiO4.4H2O

3CaO.Al2O3 + 6H2O Ca3 (AlO3)2 .6H2O

Mác xi măng : 200, 400, 500 … cho biết tải trọng (kg lực/cm2) mà xi măng đã hóa rắn có thể chịu được không bị biến dạng sau 28 ngày kể từ khi trộn với nước)