Bài 18. Công nghiệp silicat

ĐƯỢC BIẾT THÀNH PHẦN HOÁ HỌC VÀ TÍNH CHẤT CỦA THUỶ TINH, ĐỒ GỐM,XI MĂNG
VÀ NHỮNG PHƯƠNG PHÁP SẢN XUẤT CÁC VẬT LIỆU TRÊN TỪ NGUỒN NGUYÊN LIỆU CÓ TRONG TỰ NHIÊN.
Công nghiệp silicat bao gồm các ngành sản xuất thuỷ tinh,đồ gốm,xi măng từ những họp chất thiên nhiên của silic và các hoá chất khác.
A-THUỶ TINH
I – THÀNH PHẦN HOÁ HỌC VÀ TÍNH CHẤT CỦA THUỶ TINH
Thuỷ tinh loại thông thường được dùng để làm cửa kính,chai,lọ,…là hỗn hợp của natri silicat,canxi silicat và silic đioxit.

Thuỷ tinh loại thông thường được sản xuất bằng cách nấu chảy một hỗn hợp gồm cát trắng, đá vôi và sođa ở 1400°C

II-MỘT SỐ LOẠI THUỶ TINH



Ngoài một số thuỷ tinh nêu trên còn có một số loại thuỷ tinh khác ,với thành phần hoá học và công dụng khác nhau.
B-ĐỒ GỐM
Đồ gốm là vật liệu được chế tạo chủ yếu từ đất sét cao lanh.tuỳ theo công dụng,người ta phân biệt:gốm xây dựng, gốm kỹ thuật và gốm dân dụng.
Làng gốm Bát Tràng (Hà Nội)các nhà máy sứ Hải Dương, Đông Nai,…là những cơ sở sản xuất đồ gốm ,nỗi tiêng nước ta.

I-GẠCH, NGÓI
Gạch và ngói thuộc loại gốm xây dựng.Phối liệu để sản xuất chúng gồm đất sét va cát,nhào với nước thành khối dẻo,sau dó tạo hình,sấy khô và nung ở 900-1000°C
II-SÀNH, SỨ

1. Sành
Đát sét khi đun nóng khoảng 1200-1300°C thì biến thành sành.Sành là vật liệu cứng,gõ kêu,có màu xám hoặc nâu. Để có độ bóng và lớp bảo vệ không thấm nước,người ta tạo một lớp men mỏng ở bề mặt của sành.
Khi nấu thuỷ tinh,nếu thay sođa bằng K2CO3 thì thu được thuỷ tinh kali,có nhiệt độ hoá mềm và nhiệt độ nóng chảy cao hơn.Thuỷ tinh kali đươc dùng làm dụng cụ thí nghiệm:cốc,ống nghiệm,….;chế tạo thấu kính và lăng kính,…,….


Thuỷ tinh chứa nhiều chì oxit dễ nóng chảy và trong suốt, được dùng làm đồ pha lê.
2.Sứ
Sứ là vật liệu cứng,xốp,có màu trắng,gõ kêu.Phối liệu sản xuất sứ gốm cao lanh,fenspat,thạch anh và một số oxit kim loại. Đồ sứ được nung hai lần:lần đầu 100°C ,sau đó tráng men và trang trí,rồi nung lần thứ hai ở nhiệt độ cao hơn,khoảng 1400-1450°C

Sứ có nhiều loại:sứ xây dựng,sứ kỹ thuật.Sứ kỹ thuật được dùng để chế tạo các vạt cách điện,tụ điện,buzi đánh lửa,chén chịu nhiệt,dụng cụ thí nghiệm,…
C-XI MĂNG

I-THÀNH PHẦN HOÁ HỌC
Xi măng thuộc loại vật liệu kết dính, được dùng trong xây dựng. Đó là chất bột mịn,màu lục xám,thành phần chính gồm các canxi silicat CaO. Si, CaO. SiO2 và canxi aluminat CaO.AL2O3.
Xi măng cũng là thành phần quan trọng để xây nhà.

Có một số loại xi măng như
Một số quy trình sản xuất xi măng.
Một số nhà máy sản xuất xi măng.