Bài 18. Công nghiệp silicat

Hãy kể tên 1 số vật dụng làm bằng
thuỷ tinh , gốm , sành , sứ , mà em biết ?
Tiết : 25
Công nghiệp silicat
Mục đích bài học:
Kiến thức:
HS biết:
Thành phần hoá học và tính chất của thuỷ tinh, gốm, xi măng.
Phương pháp sản xuất các vật liệu thủy tinh, gốm, xi măng.
Kĩ năng:
Biết phân biệt, sử dụng, bảo quản các sản phẩm làm bằng các vật liệu thủy tinh, gốm, xi măng.

A - THủY TINH
I. THàNH PHầN HOá HọC và tính chất
của thuỷ tinh.
1. Thành phần hoá học
-Thành phần chính:
-Thành phần hoá học:
2. Tính chất
- Nói chung thuỷ tinh giòn, có hệ số giãn nở nhiệt lớn nên tránh va chạm mạnh, không thay đổi nhiệt độ đột ngột.

Na2SiO3 , CaSiO3 , SiO2
Na2O . CaO . 6SiO2
Các công đoạn chính
SiO2 , CaCO3 , Na2CO3
TT nhão
Tạo hình
Sản phẩm
Thuỷ tinh
pha lê
Thuỷ tinh Thạch anh

Thuỷ tinh Kali
Thuỷ tinh có màu
II . Một số loại thủy tinh
Có K2O
to hoá mềm và tnc cao
Làm dụng cụ tn, thấu kính, lăng kính
Có PbO
Dễ nóng
chảy, trong
suốt
- Làm đồ pha lê
- Có Si2O
- Không bị nứt khi nóng lạnh đột ngột
- Làm bát thạch anh
- Có Cr2O3 ,
CoO
- Có màu
- Làm lọ hoa
B - đồ gốm
Nguyên liệu chính: đất sét và cao lanh.
Các công đoạn chính:
đất sét,
cao lanh
Tạo hình
đồ gốm
Gốm
Phân loại theo công dụng:
I. Gạch, ngói
đất sét, Cát
Tạo hình
Gạch, ngói
Các công đoạn chính:
II. Sành, sứ
1. Sành
- Là vật liệu cứng, có màu xám, hoặc nâu, gõ kêu, bền với hóa chất.
- Được làm từ đất sét nung ở 1200-1300oC
- Mặt ngoài là lớp men mỏng.
- Là vật liệu cứng, xốp, có màu trắng, gõ kêu, bền với hóa chất.
2. Sứ:
- Phối liệu gồm: cao lanh, fenspat, thạch anh và một số oxit kim loại.
- Đồ sứ được nung 2 lần: lần 1 ở 1000oC, sau đó tráng men, trang trí, rồi nung lần 2 ở 1400-1450oC
- Phân loại: Sứ dân dụng (chén, bát, bình, lọ.); sứ cách điện; sứ hóa học (dụng cụ PTN.)
C - XI măng:
I. Thành phần hoá học
Thành phần chính :
3CaO.SiO2
2CaO.SiO2
3CaO.Al2O3
Xi măng có thành phần hoá học chủ yếu là gì ?
II. Phương pháp sản xuất
Các công đoạn chính:
đất sét,đá vôi
Clanhke
+Phụ gia
Xi măng
Lò quay sản xuất clanhke
III. Quá trình đông cứng của xi măng
? Sau khi đổ bê tông được 24 tiếng, người ta thường phun hoặc ngâm nước để bảo dưỡng bê tông. Giải thích ?
- Cần ngâm nước để bảo dưỡng bê tông.Vì quá trình đông cứng của xi măng chủ yếu là sự kết hợp các hợp chất có trong xi măng với nước, tạo thành tinh thể hidrat.


Nhà máy xi măng Bút Sơn - Hà Nam
Nhà máy xi măng Hoàng Mai
Nhà máy xi măng Bỉm Sơn
Nhà máy xi măng H� tiên
Bài tập
1. Dựa vào tính chất nào của thuỷ tinh để tạo ra những vật liệu có hình dạng khác nhau?

Khi đun nóng thuỷ tinh mềm ra rồi mới chảy.
Thủy tinh có nhiệt độ nóng chảy cao.
Thủy tinh giòn, dễ vỡ.
Thủy tinh có nhiều mầu sắc khác nhau.
2. Chọn câu sai:
Gạch ngói được làm bằng đất sét và cát nhào với nước, sau đó tạo hình, xấy khô và nung ở 900-10000C.
Sành là vật liệu cứng, gõ kêu, có mầu xám hoặc nâu.
Đồ sứ được nung ở 1200-13000C sau đó tráng men và trang trí.
đáp án C
Nội dung chính của bài hôm nay:
A. thuỷ tinh
I. Thành phần hoá học và tính chất
II. Một số loại thuỷ tinh
B. đồ gốm
I. Gạch, ngói
II. Sành, sứ
C. Xi măng
I. Thành phần hoá học
II. Phương pháp sản xuất
III. Quá trình đông cứng của ximăng
Bài về nhà:
Bài tập 3,4 SGK/83
Ôn tập lại toàn bộ kiến thức chương III để tiết sau luyện tập.