Bài 18. Công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế trong các thế kỷ X-XV

Bài 18
CÔNG CUỘC XÂY DỰNG VÀ
PHÁT TRIỂN KINH TẾ TRONG
CÁC THẾ KỈ X - XV
Nội dung bài học.
Mở rộng,phát triển nông nghiệp

2. Phát triển thủ công nghiệp

3. Mở rộng thương nghiệp

4. Tình hình phân hóa xã hội và cuộc đấu tranh của nông dân(xem sgk thêm)
KINH TẾ NƯỚC TA TỪ THẾ KỈ X - XV
Nông Nghiệp
Thủ Công Nghiệp
Thương Nghiệp
Thủ công nghiệp trong nhân dân
Thủ công nghiệp nhà nước
Nội thương
Ngoại thương

1.Mở rộng phát triển, nông nghiệp


Những biểu hiện của sự mở rộng và phát triển nông nghiệp từ thế kỷ X – XV?

Biểu hiện:
- Diện tích đất ngày càng mở rộng nhờ:
+ Nhân dân tích cực khai hoang vùng châu thổ sông lớn và ven biển.
+ Các vua Trần khuyến khích các vương hầu quý tộc khai hoang lập điền trang.
+ Vua Lê cấp ruộng đất cho quý tộc, quan lại đặt phép quân điền.
- Thuỷ lợi được Nhà nước quan tâm mở mang.
+ Nhà Lý đã cho xây đắp những con đê đầu tiên.
-Nhà nước thời Tiền Lê,Lý-Trần điều quan tâm đến sự phát triển nông nghiệp,hằng năm các vua đều tổ chức lễ cày điền đế khuyến khích nhân dân sản xuất và ra điều luật bảo vệ sức kéo trâu bò và phát triển nông nghiệp.
Hình ảnh lễ cày tịch điền
Hình ảnh lễ cày tịch điền

+ 1248 Nhà Trần cho đắp hệ thống đê quai vạc dọc các sông lớn từ đầu nguồn đến cửa biển.
+ Đặt cơ quan hà đê sứ trong nom











Chính sách của Nhà nước đã thúc đẩy nông nghiệp phát triển, đời sống nhân dân ấm no, hạnh phúc, trật tự xã hội được ổn định.

2.Mở rộng, Phát triển thủ công nghiệp.
a. Thủ công nghiệp trong nhân dân:
Các nghề thủ công cổ truyền như: Đúc đồng, rèn sắt, làm gốm, dệt ngày càng phát triển chất lượng sản phẩm ngày càng được nâng cao.
- Các ngành nghề thủ công ra đời như: Thổ Hà ( Bắc Giang), Bát Tràng (Hà Nội), Chu Đậu (Hải Dương), Huê Cầu ( Hưng Yên),…
Thủ công nghiệp trong nhân dân thế kỉ X – XV phát triển như thế nào?
Gốm chu đậu

Chim chích chòe hình ảnh khá phổ biến trên gốm chu đậu
Thạp gốm thời Lý-Trần
(thế kỉ XI-XIV)
Bình sứ thời Lê sơ
(thế kỉ XV-XVI)
Các sản phẩm đồ gốm thời Lý
Ấm lý trắng quai cá
Ấm lý trắng quai rồng
Tô lý lục
Lư hương đời Lý
Ấm lý trắng
Ấm lý trắng men ngọc
Ấm lý nâu trân trắng
Hình 36: Hình rồng và hoa dây (chùa Phật Tích-Bắc Ninh)
Lá đề chạm hình rồng
(chùa Phật Tích-Bắc Ninh)
Hình rồng thời Trần
Chuông quy điền
Tượng phật ở chùa Phật Tích – Bắc Ninh
Chùa tháp Phổ Minh
Chuông chùa tháp Phổ Minh
GỐM THỔ HÀ (BẮC GIANG)
Theo em yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển của các ngành nghề thủ trong nhân dân?

Thủ công nghiệp Nhà nước:

Nhà nước thành lập các quan xưởng (Cục bách tác) tập trung thợ giỏi trong nước sản xuất: Tiền, vũ khí, áo mũ cho vua quan, thuyền chiến.

Sản xuất được một số sản phẩm kỹ thuật cao như: Đại bác, thuyền chiến có lầu.
Một chiến thuyền cổ -thế kỷ XI-XII





Các ngành nghề thủ công phát triển phong phú. Bên cạnh các nghề cổ truyền đã phát triển những nghề mới yêu cầu kỹ thuật cao: Đúc súng, đóng thuyền.
Em đánh giá như thế nào về sự phát triển của thủ công nghiệp nước ta đương thời?
Một loại súng thần cơ
3. Mở rộng thương nghiệp.


* Nội thương:
- Các chợ làng, chợ huyện, chợ chùa mọc lên ở khắp nơi, là nơi nhân dân trao đổi sản phẩm nông nghiệp và thủ công nghiệp.
- Kinh đô Thăng Long trở thành đô thị lớn (36 phố phường) – Trung tâm buôn bán và làm nghề thủ công
Giao lưu hàng hóa trong nước như thế nào?
CÁC CHỢ LÀNG, CHỢ HUYỆN
HÀ NỘI 36 PHỐ PHƯỜNG
Ngoại thương:

Thời Lý – Trần ngoại thương khá phát triển, Nhà nước xây dựng nhiều bến cảng buôn bán với nước ngoài.

Vùng biên giới Việt Trung cũng hình thành các địa điểm buôn bán.

Thời Lê: Ngoại thương bi thu hẹp.

Em đánh giá như thế nào về thương nghiệp nước ta đương thời ?
+ Nguyên nhân dẫn đến sự phát triển?
+ Phát triển như thế nào ?
Cảnh thương thuyền Trung Quốc vào cảng Vân Đồn
Chính Bình thông bảo
Đại Trị nguyên bảo
Đại Trị thông bảo
Đại Định thông bảo
Đồng
tiền
đời Trần

4. Tình hình phân hóa xã hội và cuộc đấu tranh của nông dân ( HS đọc thêm SGK).
- Ruộng đất ngày càng tập trung vào tay địa chủ, quý tộc, quan lại.
- Giai cấp thống trị ngày càng ăn chơi, xa xỉ không còn chăm lo đến sản xuất và đời sống nhân dân.
- Thiên tai, mất mùa đói kém làm đời sống nhân dân cực khổ.
4. Củng cố (3 phút)
1. Niên đại và vương triều tổ chức đắp đê từ đầu nguồn đến cửa biển dọc các con sông lớn là :
A. Năm 981, nhà Tiền Lê
B. Năm 1248, nhà Trần
C. Năm 1142, nhà Lý
D. Năm 1401, nhà Hồ
2. Tác dụng của Vương triều Trần quan tâm tổ chức đắp đê là :
A. Nhiều làng xã mới được thành lập.
B. Làng xóm được bảo vệ, mùa màng ổn định, tạo điều kiện để khai hoang, mở rộng ruộng đồng, phát triển kinh tế.
C.Diện tích ruộng đất sản xuất nông nghiệp được mở rộng.
D. Củng cố quốc phòng.
3. Vương triều có những chính sách cụ thể để bảo vệ sức kéo cho nông nghiệp là :
A. Nhà Lý, Trần, Lê sơ.
B. Nhà Ngô.
C. Nhà Đinh.
D. Nhà Tiền Lê.
4. Triều đại quan tâm đến phát triển thủ công nghiệp nhà nước, thành lập các quan xưởng là :
A. Triều Ngô.
B. Triều Đinh, Tiền Lê.
C. Triều Lê sơ.
D. Các triều Đinh, Tiền Lê, Lý, Trần, Hồ, Lê sơ.
5. Niên đại và vương triều đã xây dựng trang Vân Đồn (Quảng Ninh) thành bến cảng để thuyền buôn nước ngoài vào trao đổi hàng hoá là :
A. Vương triều Đinh, năm 968.
B. Vương triều Lý, năm 1149.
C. Vương triều Trần, năm 1248.
D. Vương triều Lê sơ, năm1248.


Cám ơn quý thầy cô và các em đã theo dõi