Bài 18. Chu kì tế bào và quá trình nguyên phân

KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1:
Quang hợp được thực hiện ở những nhóm sinh vật nào?
Câu 2:
+ Pha tối của quang hợp diễn ra ở đâu?
+ Sản phẩm ổn định đầu tiên của chu trình C3 là gì?
SINH HỌC 10
PHẦN 2. SINH HỌC TẾ BÀO.
CHƯƠNG 4. PHÂN BÀO.

BÀI 18. CHU KÌ TẾ BÀO VÀ QUÁ TRÌNH NGUYÊN PHÂN
I. CHU KÌ TẾ BÀO
2. Sự điều hòa chu kì tế bào.
1. Chu kì tế bào.
II. QUÁ TRÌNH NGUYÊN PHÂN.
1. Phân chia nhân.
2. Phân chia tế bào chất.
III. Ý NGHĨA CỦA NGUYÊN PHÂN
1. Đối với sinh vật.
2. Trong thực tiễn sản xuất.
Chu kì tế bào là gì? Chu kì tế bào được chia thành mấy giai đoạn?
I. Chu kì tế bào.
1. Chu kì tế bào.
Chu kì tế bào là khoảng thời gian giữa 2 lần phân bào.
Nguyên phân
Kì trung gian
Chu kì tế bào được chia thành 2 giai đoạn:
+ Quá trình nguyên phân
Chu kì tế bào được chia thành mấy giai đoạn? kể tên.
+ Kì trung gian (chiếm thời gian lớn trong chu kì tế bào)
Kì trung gian gồm có mấy pha? Trong mỗi pha tế bào có những hoạt động gì?
Kì trung gian gồm có 3 pha: G1, S, G2.
Thảo luận: Nêu đặc điểm của từng pha (3 phút)
+ G1: Tế bào tổng hợp các chất cần thiết cho sự sinh trưởng.
+ S: Nhân đôi AND, NST nhân đôi dính nhau ở tâm động tạo NST kép.
+ G2: Tổng hợp các chất cần cho quá trình phân bào.
Nhiệm vụ của từng pha:
2. Sự điều hòa chu kì tế bào.
Cần phải có những điều kiện nào để tế bào phân chia nhằm ổn định tính chu kì đặc trưng của tế bào?
- Tế bào phân chia khi nhận tính hiệu từ bên trong và ngoài tế bào.
- Chu kì tế bào được điều khiển rất chặt chẽ tinh vi sự sinh trưởng, phát triển bình thường của cơ thể.
Điều gì sẽ xảy ra nếu sự điều hòa chu kì tế bào bị trục trặc?
Thời gian chu kì tế bào có giống nhau ở các loại tế bào và các loài khác nhau không?
- Thời gian chu kì tế bào khác nhau ở loại tế bào và loài khác nhau.
Ví dụ: Tế bào phôi sớm 20 phút/ 1lần, tế bào ruột 6 giờ/ 1lần, tế bào gan 6 tháng/ 1lần…
Cơ thể bị bệnh: bệnh ung thư.
Ung thư ở môi và mồm
SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TẾ BÀO UNG THƯ
Quá trình nguyên phân gồm có mấy giai đoạn?
Quá trình nguyên phân gồm hai giai đoạn:
+ Phân chia nhân.
+ Phân chia tế bào chất.
II. QUÁ TRÌNH NGUYÊN PHÂN.
Quá trình phân chia nhân gồm có 4 kì:
+ Kì đầu.
+ Kì giữa.
+ Kì sau.
+ Kì cuối.
1. Phân chia nhân.
Quá trình phân chia nhân gồm có mấy kì?
1. Phân chia nhân.
1.1. Kì đầu.
Các NST kép dần được co xoắn lại
Màng nhân, nhân con tiêu biến
Thoi phân bào dần xuất hiện.
1.2. Kì giữa.
+ Các NST đóng xoắn cực đại
+ NST kép tập trung thành 1 hàng ở mặt phẳng xích đạo
+ Thoi phân bào đính vào hai phía của NST tại tâm động.
1.3. Kì sau
Các nhiễm sắc tử tách nhau
NST di chuyển trên thoi phân bào tiến về 2 cực của tế bào.
1.4. Kì cuối.
NST dãn xoắn
Màng nhân và nhân con dần xuất hiện.
Kết quả nguyên phân
2. Phân chia tế bào chất.
Sự phân chia tế bào chất diễn ra ở cuối kì cuối, tế bào chất phân chia dần và tách tế bào mẹ thành 2 tế bào con.
Sự phân chia tế bào chất diễn ra khi nào?
Sự phân chia tế bào chất ở tế bào động vật và tế bào thực vật có gì khác nhau?
Ở tế bào động vật: Màng tế bào thắt lại ở vị trí giữa tế bào (mặt phẳng xích đạo).
Ở tế bào thực vật: xuất hiện một vách ngăn ở mặt phẳng xích đạo và phát triển ra 2 phía cho đến khi phân tách tế bào chất thành 2 nữa đều chứa nhân.
TẾ BÀO THỰC VẬT
TẾ BÀO ĐỘNG VẬT
Quá trình phân chia nhân và tế bào chất ở tế bào động vật và thực vật
III. Ý nghĩa của nguyên phân.
- Với sinh vật đơn bào nguyên phân là cơ chế sinh sản.
1. Đối với sinh vật.
- Với sinh vật đa bào nhân thực, nguyên phân làm tăng số lượng tế bào giúp cơ thể sinh trưởng và phát triển, giúp cơ thể tái sinh mô hay cơ quan bị tổn thương.
2. Trong thực tiễn sản xuất.
- Dựa trên cơ sở của quá trình nguyên phân con người tiến hành giâm, chiết, ghép cành.
- Ứng dụng nuôi cấy mô đạt hiệu quả.
2
3
4
5
6
7
8
9
10
1
TRÒ CHƠI Ô CHỮ