Bài 18. Chu kì tế bào và quá trình nguyên phân

Bài 18 :Nguyên phân
I/Khái niệm về chu kỳ tế bào
-Chu kỳ tế bào là 1 chuỗi các sự kiện có trật tự, liên tục mà TB phải trải qua và lặp lại giữa 2 lần NP liên tiếp.
-Chu kỳ tế bào gồm 2 giai đoạn:
+kỳ trung gian(dài)
+Quá trình nguyên phân(ngắn)


II/ Kì trung gian
-Pha G1:
+ Tổng hợp ARN , pr và các chất cần thiết cho sự sinh trưởng( tế bào tăng trưởng về kích thước)
-Pha S :
+ Có sự nhân đôi của AND, sau đó là nhân đôi của
NST tạo thành NST kép gồm 2 crômatit dính nhau ở tâm động
-Pha G2:
+ Tế bào tiếp tục lớn lên và tổng hợp các Pr phân bào đặc hiệu (tubulin)
3/Điều khiển chu kỳ tế bào
Tế bào chỉ phân chia khi nhận được các tín hiệu từ môi trường bên trong và bên ngoài
Trong quá trình phân chia lại có nhiều điểm kiểm soát chu kỳ tế bào (ở pha G1có điểm giới hạn R )
-Sự hiện diện của các yếu tố hoóc môn ,chất kích thích sinh trưởng, Các tác nhân gây đột biến có thể ảnh hưởng đến cơ chế điều khiển phân bào , sai lệch chu kỳ tế bào

VD tế bào ung thư thoát khỏi cơ chế điều hoà phân bào nên phân chia liên tục tạo thành các khối u
III/ Quá trình nguyên phân
A/sự phân chia nhân :



B/ Sự phân chia tế bào chất:
-Tế bào ĐV hình thành eo thắt chia đôi 2 TB
-Tế bào TV hình thành vách ngăn chiađôi TB
C/Kết quả
-Từ 1 TB mẹ tạo ra 2 TB con giống nhau và giống TB mẹ ban đầu
IV/ý nghĩa của nguyên phân
-Là phương thức sinh sản của các cơ thể đơn bào nhân thực(tăng số lượng cá thể)
-ở SV đa bào, NP làm tăng số lượng tế bào để thay thế các tế bào già chết và giúp cơ thể lớn lên
-Là phương thức truyền đạt và duy trì bộ NST ổn định của loài qua các thế hệ của 1 cơ thể và qua các thế hệ cơ thể ở loài sinh sản vô tính
V/ ứng dụng
-Giâm, chiết, ghép để nhân giống các cây trồng.
-Nuôi cấy mô giúp nhân nhanh các giống cây trồng tốt , sạch bệnh hoặc nhân bản vô tính ở động vật
Bài tập:
1/Trả lời các câu hỏi SGK
2/Nếu ở kì đầu thoi phân bào không hình thành thì hiện tượng gì sẽ xảy ra?
3/Một tế bào NP liên tiếp 4 lần tạo ra bao nhiêu TB con? Môi trường phải cung cấp nguyên liệu tương đương với bao nhiêu NST đơn? biết thế hệ TB cuối cùng ở trạng thái chưa nhân đôi và bộ NST của loài 2n= 14.