Bài 18. Chu kì tế bào và quá trình nguyên phân

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY, CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH
Môn: Sinh học – Khối 10
1 TB hợp tử 75000 tỷ TB
(cơ thể trưởng thành)
Phân bào
1 TB hợp tử
75000 tỷ TB
CHƯƠNG IV: PHÂN BÀO



BÀI 18: CHU KÌ TẾ BÀO VÀ QUÁ TRÌNH NGUYÊN PHÂN
NỘI DUNG
Chu kỳ tế bào

Ý nghĩa của quá trình nguyên phân
1. Khái niệm.
I. Chu kỳ tế bào
Lần 1
Lần 2
Lần 3

Chu kỳ TB là gì?
6 tháng
6 tháng
6 tháng
TB gan người
Chu kì TB

I. Chu kỳ tế bào
Chu kì TB được chia làm mấy giai đoạn? Cho biết thời gian diễn ra của từng giai đoạn?
2. Đặc điểm của chu kì tế bào
Kì trung gian gồm mấy pha, đó là những pha nào?
2.1. Kì trung gian
I. Chu kỳ tế bào
2.1. Kì trung gian

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
Hoàn thành đặc điểm các pha của kỳ trung gian theo bảng sau:


 

I. Chu kỳ tế bào
Tổng hợp các chất cần cho sự sinh trưởng
Nhân đôi ADN, NST
Tổng hợp tất cả các chất cần cho quá trình phân bào
2.1. Kì trung gian
b
I. Chu kỳ tế bào
2.2. Quá trình nguyên phân

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
Hoàn thành đặc điểm các kì của quá trình nguyên phân theo bảng sau:
I. CHU KÌ TẾ BÀO
2.2. Quá trình nguyên phân
KÌ ĐẦU
- NST kép dần co xoắn.

- Màng nhân tiêu biến.

- Thoi phân bào xuất hiện.
KÌ GIỮA
- NST co xoắn cực đại.

- NST kép tập trung thành 1 hàng ở mặt phẳng xích đạo của TB.

- Thoi phân bào di chuyển đính vào NST tại tâm động..
KÌ SAU
Mỗi NST kép tách nhau ở tâm động và di chuyển về 2 cực của TB.
KÌ CUỐI
- Phân chia TBC để tạo 2 TB con:
+ TBĐV màng TB co thắt ở giữa.
+ TBTV hình thành vách ngăn mới giữaTB.

- NST dãn xoắn.

- Màng nhân và nhân con xuất hiện.

- Thoi phân bào tiêu biến.

2. QUÁ TRÌNH NGUYÊN PHÂN
Kỳ đầu
Kỳ giữa
Kỳ sau
Kỳ cuối
Các kỳ
- NST kép dần co xoắn.
- Màng nhân tiêu biến.
- Thoi phân bào xuất hiện.
- NST co xoắn cực đại.
- NST kép tập trung thành 1 hàng ở mặt phẳng xích đạo của TB.
- Thoi phân bào di chuyển đính vào NST tại tâm động..
Mỗi NST kép tách nhau ở tâm động và di chuyển về 2 cực của TB.
- NST dãn xoắn.
- Màng nhân và nhân con xuất hiện.
- Thoi phân bào tiêu biến.
- Phân chia TBC để tạo 2 TB con.
Đặc điểm
Quá trình nguyên phân
Hãy cho biết kết quả của quá trình nguyên phân? Từ đó thử xây dựng công thức tính số TB con tạo ra sau n lần nguyên phân liên tiếp từ 1 TB mẹ?
I. Chu kỳ tế bào
Chu kỳ TB
Kỳ trung gian
Quá trình nguyên phân
Pha G1
Pha S
Pha G2
Kỳ đầu
Kỳ giữa
Kỳ sau
Kỳ cuối

Chu kỳ TB được điều khiển bằng tín hiệu bên trong và bên ngoài TB.
Sự điều hòa chu kỳ TB giúp đảm bảo sự sinh trưởng và phát triển bình thường của cơ thể.
I. Chu kỳ tế bào
3. Sự điều hòa chu kì tế bào
1. Ý nghĩa sinh học
II. Ý NGHĨA CỦA QUÁ TRÌNH NGUYÊN PHÂN
Nguyên phân

Với SV nhân thực đơn bào và SV đa bào sinh sản sinh dưỡng: nguyên phân là cơ chế sinh sản.
Nhờ quá trình nào mà từ 1 cá thể trùng roi ban đầu có thể tạo ra được 2 cá thể trùng roi?
Nguyên phân có ý nghĩa gì đối với sinh vật đơn bào nhân thực?
1. Ý nghĩa sinh học
II. Ý NGHĨA CỦA QUÁ TRÌNH NGUYÊN PHÂN

Với SV nhân thực đa bào: nguyên phân làm tăng số lượng TB giúp cơ thể sinh trưởng, phát triển
Nhờ đâu mà từ ban đầu lá nhỏ sau đó lại to ra?
2. Ý nghĩa thực tiễn.
- Ứng dụng trong trồng trọt để giâm, chiết, ghép cành….
- Ứng dụng trong nuôi cấy mô phục vụ trong lai tạo giống, trong y học….


II. Ý NGHĨA CỦA QUÁ TRÌNH NGUYÊN PHÂN
Câu hỏi 1: Hoàn thành 1 số CH trắc nghiệm sau:
1. Trong nguyên phân, các NST co xoắn và xuất hiện thoi phân bào làm phương tiện chuyên chở, xảy ra ở:
A. Kì đầu B. Kì giữa.
C. Kì sau. D. Kì cuối.
2. Bộ NST sẽ bị ảnh hưởng như thế nào nếu ở kì giữa của nguyên phân các thoi phân bào bị phá vỡ?
A. NST không tự nhân đôi, không phân li về 2 cực tế bào.
B. NST không tự nhân đôi, phân li về 2 cực tế bào.
C. NST tự nhân đôi, không phân li về 2 cực tế bào. Bộ NST 2n tăng lên 4n.
D. NST tự nhân đôi, phân li về 2 cực tế bào.
3. Có 1 tế bào sinh dưỡng nguyên phân 3 lần liên tiếp thì số tế bào con là bao nhiêu ?
A. 23 = 8. B. 2.3 = 6.
C. (2+3).10 = 20 D. (23 - 1) - 1 = 70

CỦNG CỐ
A
C
A
CỦNG CỐ
Tại sao lại có sự khác nhau trong phân chia TBC giữa TBĐV và TBTV?
Nhờ đâu mà 2 sợi Cromatit tách rời nhau ra đi về 2 cực TB?
Nhờ đâu mà nguyên phân lại có thể tạo ra các TB con có bộ NST giống y hệt TB mẹ?
CỦNG CỐ
Câu hỏi: Tại sao khi bị đứt tay thì sau 1 thời gian da lại liền lại?