Bài 18. Chọn giống vật nuôi và cây trồng dựa trên nguồn biến dị tổ hợp

CHƯƠNG IV:
Ứng dụng di truyền học
BÀI 18:
CHỌN GIỐNG VẬT NUÔI VÀ CÂY TRỒNG DỰA TRÊN NGUỒN BIẾN DỊ TỔ HỢP
Quy trình tạo giống
Tạo nguồn biến dị (biến dị tổ hợp, đột biến và ADN tái tổ hợp) làm nguyên liệu cho chọn lọc
Đánh giá kiểu hình để chọn ra kiểu gen mong muốn
Tạo và duy trì dòng thuần có tổ hợp gen mong muốn
Một số kĩ thuật tạo giống mới
Tạo giống thuần dựa trên nguồn biến dị tổ hợp
Tạo giống lai có ưu thế lai cao
I. Tạo giống thuần dựa trên nguồn biến dị tổ hợp
Cơ sở:
Quy luật phân li độc lập của Menđen: Các gen nằm trên các NST khác nhau sẽ phân li độc lập tạo tổ hợp gen mới
Cách tiến hành:
Tạo dòng thuần chủng khác nhau
Lai các dòng thuần với nhau rồi chọn lọc ra tổ hợp gen mong muốn
Cho tổ hợp gen “đã chọn” tự thụ phấn hoặc giao phối gần để tạo ra giống thuần
Sơ đồ lai minh họa quá trình chọn lọc tổ hợp gen mong muốn
Một phần trong sơ đồ
tạo giống lùn năng suất cao
Ưu, nhược điểm của phương pháp
tạo dòng thuần dựa trên biến dị tổ hợp
Ưu điểm:
Kỹ thuật không phức tạp
Nhược điểm:
Rất nhiều thời gian, công sức để đánh giá từng tổ hợp gen
II. Tạo giống lai có ưu thế lai cao
Ưu thế lai là gì?
Là hiện tượng con lai có năng suất, sức chống chịu, khả năng sinh trưởng phát triển cao vượt trội so với các dạng bố mẹ
Cơ sở di truyền của hiện tượng ưu thế lai
Giả thuyết “siêu trội”cho rằng; ở trạng thái dị hợp tử về nhiều cặp gen khác nhau, con lai có kiểu hình vượt trội về nhiều mặt so với các dạng bố mẹ thuần chủng
AABB < AaBb > aabb
Phương pháp tạo ưu thế lai
Tạo ra các dòng thuần chủng khác nhau
Lai các dòng thuẩn chủng với nhau để tìm ra tổ hợp lai cho ưu thế lai cao
Lai thuận nghịch:
Lai khác dòng:
Lai khác dòng đơn: Dòng A x Dòng B  Dòng C
Lai khác dòng kép:
Dòng A x Dòng B  Dòng C
Dòng D x Dòng E  Dòng F
Dòng C x Dòng F  Dòng G
Ưu, nhược điểm của phương pháp
tạo giống lai có ưu thế lai cao
Ưu điểm:
Con lai có ưu thế lai cao sử dụng vào mục đích kinh tế
Nhược điểm:
Tốn nhiều thời gian
Biểu hiện cao nhất ở F1 sau đó giảm dần qua các thế hệ nên không thể dùng làm giống
Một vài thành tựu ứng dụng ưu thế lai trong sản xuất nông nghiệp ở Việt Nam
Một vài thành tựu ứng dụng ưu thế lai trong sản xuất nông nghiệp ở Việt Nam
Một vài thành tựu ứng dụng ưu thế lai trong sản xuất nông nghiệp ở Việt Nam
Một vài thành tựu ứng dụng ưu thế lai trong sản xuất nông nghiệp ở Việt Nam
Một vài thành tựu ứng dụng ưu thế lai trong sản xuất nông nghiệp ở Việt Nam
Xin cảm ơn thầy cô và các bạn đã lắng nghe!