Bài 18. Biến dạng của thân

Câu hoỷi: Điền cụm từ thớch hụùp maứ em bieỏt vào chỗ (...) thay cho các số 1, 2, 3,4..
-Mạch .1. gồm những tế bào sống, vaựch mỏng, có chức năng ...2.....................
-Mạch ..3. gồm những tế bào coự vaựch hóa gỗ dày, không có chất tờ? ba`o, có chức năng .....4......

Vận chuyển chất hữu cơ.
rây
gỗ
Vận chuyển nước và muối khoáng.
KIỂM TRA MIỆNG
*Em đã xem bài học mới là bài gì? Và tìm các mẫu vật gì?
Các mẫu vật trên là những thân biến dạng . Tại sao gọi chúng là thân biến dạng? Có những loại thân biến dạng nào và có chức năng gì? Để biết em phải tìm hiểu qua bài 18 - tiết 18: THỰC HÀNH QUAN SÁT BIẾN DẠNG CỦA THÂN

Tuần :9
Thứ� sáu ngày 22-10-2010

Bài 18- tiết 18

I-Quan sát và ghi lại một số thông tin về thân biến dạng:
1-Quan sát các loại củ chứng tỏ chúng là thân:
*HS quan sát vật mẫu, thảo luận nhóm ghi vào phiếu học tập.(7 phút)

Bài 18- Tiết 18
THỰC HÀNH: QUAN SÁT BIẾN DẠNG CỦA THÂN
Các vât mẫu như: --Củ su hào
Củ khoai tây
Củ gừng (hoặc củ nghệ)
-Củ dong ta
Khoai tây
Su hào
Gừng
Dong ta
Tranh 18.1 Một số thân biến dạng
2- HS quan sát các mẫu , thảo luận nhóm ghi vào phiếu học tập: (7 phút)
Nhóm3,4:-Củ� gừng (củ nghệ), củ dong ta
-Hình dạng :
-Điểm giống nhau:
.Vị trí so với mặt đất:
-Đặc điểm của thân rễ:
-Chức năng của thân rễ:



Nhóm1,2: Củ su hào , củ khoai tây:
.Hình dạng :
-Điểm giống nhau:
-Điểm khác nhau: vị trí so với mặt đất:
.Củ su hào nằm .......
.Củ khoai tây nằm......
-Đặc điểm của thân củ:
-Chức năng của thân củ:
b-Nhóm3, 4: -Quan sát củ dong ta,củ gừng ( hay củ nghệ)
-Thân rễ có đặc điểm gì?
- Chức năng của thân rễ đối với cây.
a. Nhóm 1,2:-Quan sát củ su hào, củ khoai tây ghi điểm giống nhau và khác nhau giữa chúng?
-Thân củ có đặc điểm gì?
-Chức năng của thân củ đối với với cây?

+ Củ su hào: hình dạng to, tròn. coự laự, cho�i naựch
+ Vị trí: trên mặt đất -> thân củ

-Củ khoai tây gặp môi trường ẩm sẽ như thế nào?
*Gặp môi trường ẩm củ khoai tây sẽ mọc mầm
-Hình dạng ,vị trí so với mặt đất của củ su hào?
Cây khoai t�y (mang c�c ch�i)


+ Củ khoai taõy: hình dạng to, tròn, do nhửừng caứnh ụỷ ga�n goỏc bũ vuứi xuoỏng ủaỏt thaứnh cuỷ (phỡnh to chửựa chaỏt dửù trửừ)ỷ..Neỏu cuỷ khoai taõy bũ loọ treõn maởt ủaỏt, chuựng seừ coự maứu xanh do coự chaỏt dieọp luùc nhử caứnh vaứ thaõn caõy.
+ Vị trí: naốm dưới mặt đất -> thân củ.

Tại sao khoai tây là thân củ?
Củ dong ta Củ gừng
+ Củ dong ta và củ gừng: hình dạng giống rễ.
Treõn thaõn reó mang nhửừng laự bieỏn thaứnh vaỷy che chụỷ cho caực cho�i cuỷa thaõn reó
+ Vị trí: naốm dưới mặt đất -> thân rễ
+Gaởp ủaỏt aồm: cuỷ gửứng, cuỷ dong ta theỏ naứo?
*Gaởp ủaỏt aồm :cuỷ gửứng , cuỷ dong ta seừ moùc cho�i

Nội dung trả lời phiếu học tập
Nhóm 3,4: củ� gừng , củ dong ta:
-Hình dạng :giống rễ
-Điểm giống nhau:
.Phình to chứa chất dự trữ
.Có chồi ngọn, chồi nách và lá, lá biến thành vảy che chở cho chồi của thân rễ� ? thân rễ
.Vị trí so với mặt đất: nằm dưới mặt đất.
-Đặc điểm thân rễ:.nằm trong đất.
-Chức năng : phình to chứa chất dự trữ.

Nhóm1,2:Củ su hào, củ khoai tây:
.Hình dạng :to tròn
-Điểm giống nhau:
.Đều phình to chứa chất dự trữ
.Có chồi ngọn, chồi nách và lá
? thân củ
-Điểm khác nhau:vị trí so với mặt đất:
.Củ su hào nằm trên mặt đất.
.Củ khoai tây nằm dưới mặt đất
-Đặc điểm thân củ: nằm trên mặt đất , hoặc dưới mặt đất.
-Chức năng : phình to chức chất dự trữ.
I-Quan sát và ghi lại một sốthông tin về thân biến dạng:
1-Quan sát các loại củ chứng tỏ chúng là thân:
2-HS tiến hành quan sát vật mẫu ghi vào phiếu học tập

Bài 18- Tiết 18
THỰC HÀNH: QUAN SÁT BIẾN DẠNG CỦA THÂN
Thảo luận nhóm nhỏ (1 phút)
Nhóm A: 1-Kể tên một số cây thuộc thân củ và công dụng của chúng?
Nhóm B:2-Kể tên một số cây thuộc thân rễ thân rễ và nêu công dụng của chúng?
Trả lời :

NhómA: 1:Một số cây thuộc loại thân củ:củ su hào, củ khoai tây, "củ chuối"của cây chuối., củ bạc hà, khoai môn.làm thức ăn
Nhóm B: 2:Một số cây có thân rễ:
- Củ dong ta, củ gừng ,củ nghệ, dong riềng làm thức ăn, làm thuốc.
-Cỏ tranh, cỏ gấu: gây hại cho cây trồng

?Cỏ tranh và cỏ gấu rất khó tiêu diệt , theo em làm cách nào để tiêu diệt tận gốc các loại cỏ đó?
?Kể một loại cây có thân rễ mà hiện nay huyện ta đang trồng đạt năng suất cao?
Các loại thân củ và thân rễ rất dễ nẩy mầm khi gặp điều kiện ẩm.
? Vậy sau khi thu hoạch em phải bảo quản thân củ và thân rễ bằng cách nào?
? Củ khoai tây đã mọc mầm có nên ăn không? tại sao?
*Không nên ăn củ khoai tây đã mọc mầm vì lúc ấy củ khoai tây tập trung nhiều chất độc có hại cho cơ thể.
*Em phải bảo quản các loại thân củ và thân rễ nơi khô ráo trong nhà
*Muốn tiêu diệt tận gốc cỏ tranh và cỏ gấu phải lấy hết phần thân rễ nằm dưới mặt đất lên
*Trồng gừng trong bao: tận dụng được diện tích đất và phân bón cho năng suất cao.
-Lấy que nhọn chọc vào thân xương rồng, nhận xét:
*Nhựa trắng chảy ra?thân mọng nước
?Thân cây xương rồng mọng nước có tác dụng gì?
*Thích nghi sống nơi khô hạn.
?Kể tên một số cây có �thân mọng nước mà em biết?
Bài 18- Tiết 18
THỰC HÀNH: QUAN SÁT BIẾN DẠNG CỦA THÂN
I-Quan sát và ghi lại một sốthông tin về thân biến dạng:
1-Quan sát các loại củ chứng tỏ chúng là thân:
2-Quan sát thân xương rồng 3 cạnh:

*Một số cây có thân mọng nước: xương rồng, cành giao, cây trường sinh lá tròn...
Một số dạng thân xương rồng
Đặc điểm của thân và gai?
-Thân màu xanh có chất diệp lục tham gia quang hợp
-Lá biến thành gai chống lại sự thoát hơi nước
Một số dạng thân xương rồng
KL:Cây xương rồng thích nghi đời sống khô hạn:
-Lá biến thành gai chống lại sự thoát hơi nước.
-Thân màu xanh( có chất diệp lục), mọng nươc�: dự trữ nước và tham gia quang hợp.
-Một số cây mọng nước: xương rồng, cành giao, cây trường sinh lá tròn.
* Liệt kê những đặc điểm của các loại thân biến dạng mà em biết vào bảng trang sau . Chọn những từ để gọi đúng tên biến dạng đó: thân củ, thân rễ, thân mọng nước:
Bài 18- Tiết 18
THỰC HÀNH: QUAN SÁT BIẾN DẠNG CỦA THÂN
I-Quan sát và ghi lại một so �thông tin về thân biến dạng:
1-Quan sát các loại củ chứng tỏ chúng là thân:
2-Quan sát cây xương rồng 3 cạnh:
?II-Đặc điểm, chức năng một số loại thân biến dạng:

?II-Đặc điểm, chức năng của một số thân biến dạng:
Thân củ nằm trên mặt đất
Dự trữ chất dinh dưỡng
Thân củ
Thân củ nằm dưới mặt đất
Dự trữ chất dinh dưỡng
Thân củ
Dự trữ chất dinh dưỡng
Thân rễ nằm trong đất
Thânrễ
Thân rễ nằm trong đất
Dự trữ chất dinh dưỡng
Thân rễ
Thân mọng nước
,mọc trên mặt đất
Dự trữ nước, quang hợp
Thân mọng nước
Bài 18- Tiết 18
THỰC HÀNH: QUAN SÁT BIẾN DẠNG CỦA THÂN
? Cây chuối có phải là thân biến dạng không?
I-Quan sát và ghi lại một sốthông tin về thân biến dạng:
1-Quan sát các loại củ chứng tỏ chúng là thân:
2-Quan sát cây xương rồng 3 cạnh:
II-Đặc điểm, chức năng một số loại thân biến dạng:

*Cây chuối có thân củ nằm dưới mặt đất, thân cây chuối nằm trên mặt đất là thân giả gồm các bẹ lá mọng nước. Thân chuối là thân củ chứa chất dự trữ.
? Hành, tỏi, hẹ, kiệu có phải là thân biến dạng không?
*Hành, tỏi, hẹ, kiệu: thân của chúng hình đĩa, hơi phòng lên , phía trên là bẹ lá phình to chứa chất dự trữ, kẻ bẹ lá có chồi nách, phía dưới có hệ rễ chùm.
Có những loại thân biến dang nào? Chức năng của từng lọai thân biến dạng?
?Có một số loại thân biến dạng làm các chức năng khác nhau của cây như:
-Thân củ và thân rễ chứa chất dự trữ.
-Thân mọng nước dự trữ nước, quang hợp thườ thấy ở những cây sống nơi khô hạn.

KẾT LUẬN
CÂU HỎI, BÀI TẬP CỦNG CỐ:
Hãy khoanh tròn vào đầu câu trả lời đúng:
Câu 1 - Trong những nhóm cây sau đây nhóm nào toàn là cây có thân rễ?
a) Cây su hào, cây tỏi , cây cà rốt
b) Cây dong giềng, cây cải, cây gừng.
c) Cây khoai tây, cây cà chua ,cây củ cải.
d) cây cỏ tranh , cây nghệ ,cây gừng , củ dong ta.



CÂU HỎI, BÀI TẬP CỦNG CỐ:
Hãy khoanh tròn vào đầu câu trả lời đúng:
Câu 2: Trong những nhóm cây sau đây nhóm nào toàn là những thân cây mọng nước:
a) cây mít, cây nhãn, cây sống đời.
b) Cây xương rồng , cây cành giao, cây thuốc bỏng.
c) Cây giá, cây trường sinh lá tròn , cây táo
d)cây nhãn , cây đậu, cây su hào.
?Em thử vẽ bản đồ tư duy
( sơ đồ tóm tắt bài học này)?
CÁC LOẠI THÂN BIẾN DẠNG
Thân củ
Thân rễ
Thân mọng nước
Thân củ nằm trên mặt đất
Thân củ nằm dưới mặt đất
Dự trữ chất dinh dưỡng
Dự trữ nước ,
tham gia quang
hợp
HƯỚNG DẪN HS TỰ HỌC
1- Đối với bài học này:
-Học bài , trả lời câu hỏi 1,2,3 sgk.
-Làm bài tập 3 trang 60.
-Đọc phần " em có biết".
2- Đối với bài học sau:
-Ôn tập các chương :mở đầu, chương I,II,III.
-Trả lời tất cả các câu hỏi sau mỗi bài.
-Làm các bài tập trong vở bài tập.
.